قورباغه‌های شیشه‌ای چگونه خود را نامرئی می‌کنند؟

به گزارش خبرنگار گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، نوع خاصی از قورباغه‌ها به این دلیل قورباغه‌های شیشه‌ای نامیده می شوند که هنگام خواب بدن خود را شفاف می کنند تا از شکارچیان در امان بمانند. دانشمندان اکنون کشف کرده اند که این کار را با انتقال گلبول های قرمز خون به کبد انجام می دهند - و این یافته می تواند در پزشکی انسانی کاربرد داشته باشد.

قورباغه‌های شیشه‌ای که در سراسر مناطق استوایی آمریکا یافت می‌شوند، وقتی در شب هستند، به سادگی سبزرنگ به نظر می‌رسند.

در طول روز، دوزیستان شب‌زی روی سطح زیرین برگ‌های شفاف می‌خوابند. در حین انجام این کار، پوست و بافت ماهیچه‌ای خود را شفاف می‌کنند و فقط استخوان‌ها، چشم‌ها و اندام‌های داخلی‌شان قابل مشاهده می‌شوند. به این ترتیب، آنها برای هر شکارچی که از نزدیک به برگ نگاه نمی کند، تقریباً نامرئی می شوند.

 در حالی که بسیاری از موجودات آبزی نیز از شفافیت برای پنهان شدن از شکارچیان استفاده می کنند، قورباغه های شیشه ای یکی از معدود حیوانات خشکی هستند که این کار را انجام می دهند. چیزی که دیگر موجودات رادر استفاده از این ترفند عقب نگه می دارد گلبول های قرمز بسیار قابل مشاهده و مات آنهاست. برخی از ماهی ها با تولید نکردن گلبول های قرمز این مشکل را برطرف می کنند، اما در مورد قورباغه ها چنین نیست.

گروهی از پژوهشگران به سرپرستی دانشمندان موزه تاریخ طبیعی آمریکا و دانشگاه دوک برای اینکه بفهمند دوزیستان از چه استراتژی برای نامرئی شدن استفاده می‌کنند، قورباغه‌های شیشه‌ای Hyalinobatrachium  fleischmanni به دام افتاده را با استفاده از تکنیکی به نام تصویربرداری فوتوآکوستیک مورد مطالعه قرار دادند.

به طور خلاصه، تصویربرداری فوتوآکوستیک شامل تابش نور لیزر بی‌خطر به بافت بیولوژیکی است، جایی که توسط مولکول‌ها جذب می‌شود - مانند مولکول‌های موجود در گلبول‌های قرمز خون - و به امواج فراصوت تبدیل می‌شوند. با تجزیه و تحلیل این امواج، دانشمندان توانستند موقعیت گلبول های قرمز خون را در بدن قورباغه ترسیم کنند.

 نکته مهم این است که این تکنیک نیازی به مهار، کشتن یا تزریق مواد مضر به قورباغه ها ندارد، چرا که هر یک از این روش‌ها باعث می شد آن‌ها دیگر شفاف نباشند.

در این پژوهش مشخص شد که قورباغه ها هنگام خواب تقریبا 90 درصد از گلبول های قرمز خون خود را از جریان خون خود به کبد منتقل می کنند و پوست و بافت ماهیچه ای آن ها را دو تا سه برابر شفاف تر از قبل می کنند. علاوه بر این، کبد آنها دارای یک غشای بیرونی بازتابنده آینه‌مانند است که به کاهش دید آن نیز کمک می‌کند.

 در بیشتر مهره‌داران دیگر، تجمع گلبول‌های قرمز خون در کنار هم می‌تواند باعث ایجاد لخته‌های بالقوه کشنده در رگ‌های خونی شود. با این حال، این اتفاق هرگز در مورد قورباغه های شیشه ای اتفاق نمی افتد. دانشمندان اکنون در تلاشند تا علت این امر را مشخص کنند، به این امید که پاسخ به این سوال ممکن است به کشف داروهایی برای جلوگیری از لخته شدن خون در افراد منجر شود.

جسی دلیا از موزه تاریخ طبیعی آمریکا می گوید: "این اولین مطالعه از یک سری مطالعاتی است که فیزیولوژی شفافیت مهره‌داران را مستند می‌کند و امیدواریم کار بیوپزشکی را برای تبدیل فیزیولوژی این قورباغه‌ها به اهداف جدید برای سلامت انسان و پزشکی تحریک کند."  

اخیرا مقاله ای در مورد این تحقیق در مجله Science منتشر شده است.