بومی‌سازی ماشین‌آلات تحریمی موردنیاز صنعت با اجرای سیاست تولید بار اول

به گزارش خبرنگار گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، در بخش‌های مختلف کشور، از صنعت گرفته تا جامعه مشکلات ریز و درشتی وجود دارد که دانشمندان و شرکت‌های دانش بنیان و فناور، باید بتوانند برایش راه‌حل موثر و کاربردی ارائه کنند؛ اما این فرایند عموما کمتراتفاق می‌افتد. چرا که نیازهای مهم و اساسی صنایع به بخش‌های تحقیق و توسعه و شرکت‌های دانش‌بنیان نمی‌رسد. خلاء‌ بزرگی که سبب شده است فناوری‌ها و دستاوردهای جوانان نخبه کشورمان، در گلوگاه‌های مورد نیاز کشور قرار نگیرد و نتواند گره‌ای از مشکلات موجود در صنعت را باز نکند. حالا اما به لطف قانون جهش تولید دانش‌بنیان و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری یک راه‌حل موثر و عملیاتی در کارگروه تولید بار اول در حال شکل‌گرفتن است. این کارگروه نیازهای راهبردی صنایع و توانمندی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان را شناسایی می‌کند تا با تمرکز بر روی به هم رسانی صنایع و دانش‌بنیان‌ها به بومی‌سازی محصولات و تجهیزات تحریمی و مورد نیاز صنعت که برای اولین بار در کشور تولید می‌شود، کمک کند.

**کارگروه تولید بار اول چگونه به خنثی‌سازی تحریم‌ها کمک می‌کند؟

مهم‌ترین نقطه مقابله با تحریم‌های صنعتی کشور داخلی سازی و بومی سازی تجهیزات راهبردی است؛ این موضوع از جهات مختلف با چالش‌های جدی روبرو است. بخش صنعت کشور در حوزه خرید و واردات تجهیزات فرآیندی ورود کرده است و سررشته‌ای از تولید و بومی سازی تجهیزات ندارد، به همین دلیل این بخش به طور کامل از این فرآیند خارج می‌شود. از طرف دیگر بخش توانمند دانش بنیان که دانش فنی بومی سازی محصولات پیشرفته را دارد، هیچ ارتباطی با بخش صنعتی کشور ندارد و توانمندی شناسایی نیاز صنعت را نیز ندارد؛ بنابراین تقاضاکننده و عرضه‌کننده تولید بار اول تجهیزات راهبردی عملا در این شرایط خود را پیدا نمی‌کنند.

از این رو برای حل این مشکل باید نهادی به عنوان واسطه‌‌گر ایجاد شود که اولا تقاضای صنعت و تجهیزات راهبردی کشور را به خوبی شناسایی کند و ثانیا شناخت بسیار خوبی به توانمندی شرکت‌های دانش بنیان داشته باشد. باتوجه به این نیاز، ذیل معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری کارگروهی تحت عنوان «تولید بار اول» شکل گرفته است. این کارگروه در طول چهار سال تجربه بومی سازی تجهیزات راهبردی صنایع مهم کشور، بیش از ۳ هزار میلیارد تومان تجهیزات را برای اولین بار در کشور تولید و در فرآیند تولیدی صنعت جایگزین کرده است.

**قانون جهش تولید دانش‌بنیان و تولید بار اول

این راهبرد مهم اکنون با یک پشتو قانونی پشتیبانی می‌شود؛ تولید بار اول و ساخت تجهیزات راهبردی در ماده ۱۰ قانون جهش تولید دانش‌بنیان در حمایت از مدیران دولتی و با ترک تشریفات قانونی و عدم الزام به برگزاری مناقصه، همراه بوده است و بدین ترتیب در جهت همکاری مدیران صنعتی با کارگروه تولید بار اول هیچ مشکلی از نظر قانونی برای مدیران ایجاد نخواهد شد. 

همچنین سناریو بومی‌سازی تولید بار اول محصولات دانش بنیان نیز زیرنظر معاونت علمی به عنوان نهاد رگولاتور ایجاد خواهد شد و بدین ترتیب زمینه خنثی‌سازی مهم‌ترین تحریم صنعت کشور فراهم خواهد شد که در آن در یک رابطه برد برد، شاهد دانش بنیان شدن صنایع بزرگ و بازارسازی برای شرکت‌های دانش بنیان و توانمند ایرانی خواهد شد.در همین رابطه با «مصطفی طاهری» رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس به گفتگو پرداختیم که در ادامه متن کامل آن را می‌خوانید:

**رسیدن به خودکفایی با اجرای دقیق قانون

رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در مورد اهمیت حمایت از تولید بار اول، گفت: ما در زمینه تامین برخی از ماشین آلات و تجهیزات صنعتی وابستگی جدی داریم. از این رو یکی از سرفصل‌های بحث حمایت از دانش بنیان ها، حمایت از تولید تجهیزات و ماشین آلات صنعتی است که در داخل کشور برای بار اول تولید شده‌اند.

رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه توسعه مستلزم توجه به تولید بار اول است، اظهار کرد: ما نه تنها آن چیزی که گذشتگان برایمان گذاشته بودند را برای آیندگان حفظ نکردیم بلکه کمتر هم کردیم. از این رو باید به سمت سرمایه گذاری در تولید برویم. تولید ماشین آلات صنعتی و تجهیزات پالایشگاهی و پتروپالایشگاهی باید مورد حمایت مجلس و دولت قرار گیرد. در قانون جهش تولید دانش بنیان حمایت از این بخش یعنی دانش بنیان‌های که برای بار اول تولیدی دارند را به خوبی دیده ایم و برای آن برنامه ریزی کرده ایم.

**هدف قانون جهش دانش بنیان حمایت از تولید بار اول است

وی درادامه با اشاره به حمایت‌های قانونی از تولید ماشین آلات راهبردی و تحریمی در داخل کشور توضیح داد: در قانون جهش تولید دانش بنیان برای حمایت از دانش بنیان‌ها و تولید بار اول بخشی از معافیت عوارض گمرکی واردات ماشین آلات حذف شد و قرار شد منابعش فقط در اختیار دانش بنیان‌های که ماشین سازی می‌کنند قرار می‌گیرد. اگر این بند از قانون اجرایی شود بسیاری از مشکلات حل می‌شود. 

وی تاکید کرد: هدف قانون جهش دانش بنیان حمایت از تولید بار اول است. در حال حاضر بسیاری از ماشین آلات را به دلیل تحریم نمی‌توانیم وارد کنیم با ساخت و بومی سازی ماشین الات با پیگیری سیاست تولید بار اول نه تنها تحریم‌ها را خنثی خواهیم کرد بلکه در آینده نیز تبدیل به صادر کننده این کالا‌ها می‌شویم. وابستگی ما قطع می‌شود.