پژوهشهای علوم انسانی؛ ضامن آرامش جامعه مدرن/ تلاش برای کاربردیسازی علوم انسانی در فناوری
به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، علوم انسانی در هر برهه زمانی با چالشها و درکهای گوناگون مواجه بوده است. حسینعلی قبادی، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس میگوید؛ «اگر بپذیریم که بشر برای زندگی بهتر نیازمند خروجی، مشورت و تبادل آرا و تعامل اندیشگان است. جامعه بدون این نیازمندیها ممکن است به انحراف بزرگ، آسیبهای بنیادی، ناکامیهای ماندگار، گسستهای مختلف فرهنگی و اجتماعی و حتی عاطفی و روانی دچار شود. در این صورت است که اهمیت پژوهشهای علوم انسانی روشن میشود. اگر در جامعهای پژوهشهای علوم انسانی جدی گرفته نشود، مردم آن جامعه دچار آسیبهای بنیادی، آفتها و گسستهای فرهنگی و اجتماعی میشود. تمامی این آفتها سد راه تمدن است.»
بیشتر بخوانید:
رابطه کمرمق وزارتخانهها با علوم پایه/ علوم انسانی در انزوا قرار دارد
به گفته رئیس پیشین پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی «علوم انسانی کمک میکند تا یک تمدن مستقر شود و اصیل صیانهای خشونتورزی و هرچه که آرامش انسان را تهدید میکند، دور نگه دارد. علوم انسانی قصد دارد آرامش انسان را در پیوند با آسایشش حفظ کند. علوم انسانی آرامش را انتزاعی نمیداند یعنی آرامش یک جا و آسایش در جای دیگری باشد. اتفاقا علوم انسانی اصیل و میراث، نشان میدهد که بشر در زمانی آسایش دارد و ماندگار است که بفهمد آرامشش چگونه پایدار میشود. در جنگ جهانی اول و دوم بیش از ۵۰ میلیون انسان کشته شدهاند. اگر این انسانها در دوران کلاسیک دهها سال هم میجنگیدند به این میزان کشته نمیشدند. اگر تکنولوژی نبود، هیچ وقت اینهمه آدم کشته نمیشد. البته این بدین مفهوم نیست که تکنولوژی بد و فناوری مضر است.»
عضو شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بر این باور است «تکنولوژی که میخواست آرامش را از مسیری که علوم انسانی به معنای ارتقای خردورزی و حکمت، نه صرفا به معنای سلسله دانش یا حتی مجموعهای از اطلاعات، فراهم کند، فاصله گرفته است. در حالی که این علم باید در مسیر حقیقت، کمال و تعامل انسان باشد. علوم انسانی میخواهد پیش از آرامش و آسایش به تعالی انسان فکر کند و این تعالی جز با نقش دادن به خود انسان امکان ندارد. در حقیقت علوم انسانی، حقوق شهروندی لازم و اولیه انسان را عمق میبخشد، فراگیر میکند و گسترش میدهد بنابراین پژوهشهای علوم انسانی میتواند ضامن آرامش و آسایش انسان باشد.»
علوم انسانی سهم اندکی در تولید ناخالص ملی دارند
قبادی با اشاره به سهم پژوهشهای علوم انسانی بیان میکند «سهم علوم انسانی از G.D.P(تولید ناخالص داخلی) بسیار ناچیز است. از این مسئله مهمتر، بحث افزایش سهم سرمایهگذاری در علوم انسانی مطرح است. بر فرض اگر سهم سرمایهگذاریمان در علوم انسانی افزایش پیدا کند، کدام گوش شنوایی است که به دستاوردهای علوم انسانی پایبند باشد؟ علوم انسانی سنجش نبض جامعه، افکار، اندیشدگان، نیازها، دردها و رنجها و دغدغههای عمومی است. علوم انسانی این مسائل را کشف، دستهبندی، تبیین و تفسیر میکند. بر فرض حتی اگر از علوم انسانی حمایت شود، اعتبارات مورد نظر اختصاص یابد اما آیا ما باور داریم که باید به دستاوردهای علوم انسانی نگاه مجدانه داشته باشیم یا بهایی به آن بدهیم؟»
بیشتر بخوانید:
راهاندازی سامانهای برای احصای نیازهای علوم انسانی
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس با تاکید بر اینکه علوم انسانی باید کاربردی شود، میگوید؛ «علوم انسانی از نظر نظام ملی نوآوری(NSI) زمانی میتواند در ایران بومی شود که عمدتا راهش را از طریق کاربردی شدن عبور دهد. علوم انسانی باید مسیر کاربردی شدن را طی کند زیرا نظریه و واقعیت تعاطی پیدا میکند. اگر نظریه همخوانی نداشت، انطباق پیدا میکند، اصلاح و بومی میشود. در نهایت منطبق با مسائل، نیازها، چالشها و تقاضاهای جامعه میشود. به همین دلیل کاربردی شدن علوم انسانی یک ضرورت همه جانبه است. علوم انسانی حتی به وجه نظری هم کمک میکند زیرا نظریهها مسیر خودشان را دقیق پیدا میکنند. نظریهها دریافتهای عالمان است که قصد دارند به صورت روال و قانونی در بیاید. این دریافتها حاصل تعاطی اندیشه و اجتماع بوده است بنابراین ما باید به مسئله بومی شدن و کاربردی شدن علوم انسانی خیلی اهمیت بدهیم. اگر تصور کنیم که بومی شدن، فقط با مباحث تئوریک ممکن است، هم راه را بسیار طولانی میکنیم و هم معلوم نیست به کدام نتیجهای برسیم بنابراین راه نجات علوم انسانی کاربردی شدن آن است.»
انتهای پیام/۴۰۲۱/پ
انتهای پیام/