خالق «دیرین دیرین» در گفت‌وگو با آنا مطرح کرد؛
انیمیشن فقط آن چیزی نیست که دیزنی می‌سازد/ سلیقه عمومی در زمینه پویانمایی لنگ می‌زند!
علی درخشی، انیمیشن‌ساز و کارگردان مجموعه «دیرین دیرین» معتقد است بسیاری از انیمیشن‌های تبلیغاتی فضای مجازی از کیفیت هنری پایینی برخوردارند.
به گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، این روزها انیمیشن‌های تبلیغاتی در فضای مجازی طرفداران فراوانی پیدا کردند. بسیاری از جوانان علاقه‌مند به پویانمایی و فعالان این حوزه، با ورود به عرصه تبلیغات، برای خود اسم و رسمی دست و پا کرده‌اند و روز به روز هم به تعدادشان افزوده می‌شود. یک نگاه سرسری به شبکه‌های اجتماعی ده‌ها صفحه مجزا را به شما نشان می‌دهد که همگی با یک فرمول به دنبال جذب اسپانسر و بازدید بیشتر هستند.
یکی از اولین مجموعه‌های پویانمایی که در این حوزه ورود کرد انیمیشن «دیرین دیرین» بود. اثری خوش ساخت، پر از نیش و کنایه و جذاب که ساخت آن را یک تیم حرفه‌ای برعهده داشتند. مرحوم محمد ابوالحسنی به عنوان تهیه کننده، علی درخشی به عنوان سازنده و محمدرضا علمیردانی هم در نقش گوینده نقش‌ها، مثلث اصلی ساخت این مجموعه انیمیشنی بودند. مثلثی که سال‌ها در کنار هم ایستادند و حرکتی را راه اندازی کردند که امروز نتیجه‌اش را در فضای مجازی و همینطور رسانه‌های اینترنتی می‌بینیم. مدتی پس از اینکه «دیرین دیرین» از حالت پخش در فضای مجازی خارج شد و در یکی از پلتفرم‌های اینترنتی هم به عنوان یک سریال روزانه، به پخش رسید با شخصیت اصلی تولید این اثر گفت‌وگو کردیم، علی درخشی. انیمیشن‌سازی که در کارنامه هنری‌اش کارهای خوب زیادی دارد و در میان انیمیشن‌سازها چهره‌ای شناخته شده به حساب می‌آید.
آنا: این روزها ساخت انیمیشن‌های کوتاه تبلیغاتی روی بورس است، چرا خیلی از انیمیشن سازها به این سمت رفتند؟
درخشی: مخاطب در شبکه‌های اجتماعی زیاد است و این خود به خود اسپانسرها را به این سمت می‌کشاند. و آنها هم چون می‌خواهند در جایی که بیننده زیادی دارد خدمات یا کالایشان را معرفی کنند، پس در فضای مجازی بیشتر فعالیت می‌کنند. در این میان بخشی از محتوای این اسپانسرها هم در قالب انیمیشن تولید می‌شود.
آنا: سبک و سیاق خیلی از این گروه‌های انیمیشن‌ساز که این روزها فعال شدند، از «دیرین دیرین» گرفته شده، فکر می‌کردید کار شما چنین موجی راه بیندازد؟
درخشی: بله، اصلا هدف ما همین بود. مرحوم ابوالحسنی، به دنبال این بود که انیمیشن در اینجا رونق بگیرد. ما می‌دانستیم که این اتفاق می‌افتد، البته شخصا نقدهایی هم به برخی از این آثار دارم، ولی طبیعی بود که بعد از مدتی این موج راه بیفتد. ولی ای کاش کیفیت و تعداد کارها بیشتر بود، که متاسفانه اینطور نیست.
آنا: نقدهایتان در چه زمینه‌ایست؟
درخشی: بسیاری از کارهایی که در فضای مجازی ارائه می‌شود آن کیفیت لازم را ندارند. خیلی از این آثار بیشتر تعریف «ترول» دارند، تا یک محصول فرهنگی و هنری به نام انیمیشن. ولی به هرحال بیننده دارند و در فضای مجازی مخاطب است که همه چیز را تعیین می‌کند.
آنا: «دیرین دیرین» ویژگی‌های مثبت زیادی دارد، مثل فضاسازی، شخصیت‌پردازی، انتخاب سوژه وغیره. موضوعی که در بسیاری از کارهایی که امروز در فضای مجازی معروف شدند، اصلا وجود ندارد؟
درخشی: ما از زمانی که کار را شروع کردیم تا امروز یک تیم حرفه‌ای بودیم. وقتی پروژه‌ای انیمیشنی قرار است با تعداد قسمت بالا ساخته شود، نیاز دارد که از هر جهت حداقل استانداردها را داشته باشد. شما نیاز دارید که شخصیت‌هایتان پختگی لازم را داشته باشد و یک کانسپت درست و حسابی لازم دارید. برای ما این مسائل مهم بود و خیلی از چیزها فکر شده بود، چیزهای دیگر نیز طی ۵۰ تا ۱۰۰ قسمت اول شکل گرفت. اما امروز در شرایط جدید کار کردن خیلی سخت‌تر شده است. ما وقتی کارمان با «دیرین دیرین» را آغاز کردیم، انتظار داشتیم تیم‌های دیگر بیایند و رقابت بالا بگیرد، ولی به عنوان نویسنده و کارگردان دوست داشتم که سطح کارها بالاتر باشد. این ناراحت کننده است که اغلب کارهایی که در این فضا دست به دست می‌شود، کیفیت لازم را ندارند. نه فقط انیمیشن‌ها، کلا محتواهایی که در فضای مجازی تولید می‌شود بی کیفیت شده است.
آنا: به نظر شما دلیل این حجم از افت کیفی در محتواهای فضای مجازی چیست؟
درخشی: شاید بتوان گفت کم‌توقعی یا سواد بصری پایین مخاطب است که باعث شده این اتفاق رخ بدهد. چون در فضای مجازی اقتصاد تعیین‌کننده است. وقتی مردم کاری که خیلی سریع و با ضعف‌های زیاد تولید شده را می‌پسندند، چه لزومی دارد سازنده وسواس بیشتری به خرج دهد؟ وقتی مردم دوست داشتند، اسپانسر هم حمایت می‌کند و همه چیز به همین منوال ادامه دارد. در اینجا چرخه اقتصادی کاملا درست است ولی چیزی که لنگ می‌زند سلیقه عمومی است که افت کرده. وگرنه من نمی‌توانم ایراد خاصی به تولید کننده‌های محتوا بگیرم. چون فضای مجازی برخلاف تلویزیون و رسانه‌های دولتی، فضایی آزاد و رقابتی دارد که در آنجا مردم تعیین‌کننده‌اند و هر کاری بیننده بیشتری داشته باشد، می‌تواند جذب اسپانسر بیشتری هم داشته باشد.
آنا:خیلی از این آثار به جای اینکه روی کیفیت تصویر و انیمیت آثارشان وقت بگذارند، سعی می‌کنند با استفاده از یک لحن ساختارشکنانه و بعضا با ادبیات سخیف، صرفا بازدید ویدئو یا صفحه‌شان را بالا ببرند.
درخشی: بله این کار را می‌کنند و در نتیجه مخاطب هم دارند. اگر شما با دید اقتصادی به ماجرا نگاه کنید، می‌بینید که کار غلطی نمی‌کنند، چون دنبال مخاطب هستند و به آن می‌رسند. ولی تیمی مثل ما چون دغدغه فرهنگی داشتیم و داریم، (هم من با پیشینه مطبوعاتی و هم مرحوم ابوالحسنی با پیشنه فرهنگی) به این فضا ورود نمی‌کنیم. از طرف دیگر ما در ساختار و چارچوبی مشخص کار می‌کنیم و نمی‌توانیم و نمی‌خواهیم که برای دیده شدن به هرچیزی چنگ بزنیم، به همین دلیل هم کار سخت‌تری داریم.
آنا: «دیرین دیرین» حالا چند سالی است که پخش می‌شود و بسیاری از قسمت‌های آن هم سروصدای زیادی به راه انداختند و جریان‌ساز شدند. آمار مشخصی دارید که چند قسمت یا چند دقیقه از این مجموعه تولید شده؟
درخشی: متاسفانه عدد دقیقی ندارم، شاید حدود ۴هزار قسمت کار کوتاه تولید کرده باشیم. سریال دیرین دیرین هم که ۶ ماه پخش شد، نزدیک به هزار دقیقه هم آن بود. من خودم شخصا به این سریال افتخار می‌کنم، اگرچه آنطور که باید دیده نشد. اما از نظر کمی و کیفی تجربه بزرگی بود چون در فضای VOD با سریال‌های واقعی و فیلم‌های سینمایی رقابت کردیم.
آنا: قبول دارید که تبلیغات این سریال اصلا خوب نبود و یکی از دلایل کمتر دیده شدنش همین بود؟
درخشی: بله تبلیغات کار آنطور که باید، انجام نشد. اگرچه این اولین بار بود که در این حوزه چنین اتفاقی می‌افتاد و به نوعی آزمایش و تست بود. ما حتی نمی‌دانستیم جنس مخاطب این VOD ها چیست، مخصوصا برای انیمیشن. درحالی که هزینه تولید این سریال انیمیشن بسیار کمتر از سریال‌های رئالی است که این روزها تولید می‌شود.
آنا: باوجود این تجربه، چرا اکثر پلتفرم‌ها و VOD ها ترجیح می‌دهند به جای استفاده از انیمیشن‌سازهای داخلی، به سراغ آثار درجه دو خارجی بروند و سریال‌های انیمیشنی را دوبله‌های ضعیف پخش کنند؟
درخشی: جواب این سوال را باید خود این دوستان بدهند، ولی این را می‌دانم که تولید انیمیشن سریالی توجیه اقتصادی زیادی هم دارد. منتها ما بدجور در روزمرگی گیر افتادیم. اگر به طور جدی روی انیمیشن سرمایه‌گذاری کنند، بازدهی بالایی دارد، مخصوصا روی مخاطب کودک و نوجوان. ممکن است بگوییم انیمیشن بزرگسالان در کشور ما آن قدری که انتظار می‌رود مخاطب ندارد و یا سواد بصری آنقدر در میان بزرگسالان رشد نکرده که بخواهند انیمیشن ببینند. ولی ما جمعیت میلیونی کودک و نوجوان داریم که انیمیشن‌های روز دنیا را می‌بینند، خیلی باهوش هستند و سطح درک بالاتری دارند. اینجا در حقیقت یک بازار بسیار بکر، دست نخورده و عالیست که پلتفرم‌ها و رسانه‌های اینترنتی می‌توانند در آن سرمایه‌گذاری کنند، با علم به اینکه سرمایه‌شان برمی‌گردد. بعد از پخش کار هم روی فروش لوازم جانبی (مرچندایز) آن می‌توانند مانور دهند و چیزهایی فروش عروسک، اسباب بازی، لوازم تحریر و... مرتبط با آن را تولید کنند. ولی اینطور نمی‌شود چون این دوستان فقط جلوی پایشان را می‌بینند.
بیشتر بخوانید:
کرونا برای انیمیشن ایران سودآور بود
بحران فیلمنامه‌نویسی انیمیشن در ایران
خداحافظ تلخ با قهرمان‌های مهربان دوران کودکی
آنا: اسم انیمیشن که می‌آید، خیلی از سرمایه گذاران نگاه‌شان سمت هالیوود می‌رود و به سازندگان می‌گویند یا اثری در حد پیکسار و دیزنی بسازید، یا آثار خارجی وارد می‌کنیم. این نگاه چه ضربه‌ای به انیمیشن می‌زند؟
درخشی: این طرز تفکر خیلی اشتباه است. ما در حد بزاعت‌مان تلاش کردیم که این نگاه را تغییر دهیم. انیمیشن فقط آن چیزی نیست که دیزنی تولید می‌کند. نیروی انسانی که در این کشور هست، مخاطب و بودجه‌ای که وجود دارد و چارچوب‌هایی که باید برای تولید آثار لحاظ شود، در این میان اهمیت دارد و با تمام این تفاسیر پتانسیل تولید سریال‌های انیمیشنی به طور جدی در کشورمان وجود دارد. من تجربه این را دارم و به جرات می‌توانم بگوییم توانایی این کار را داریم. سریال «دیرین دیرین» ۶ ماه از پلتفرم‌ها پخش شد و افتخار می‌کنم به اینکه از نظر کیفی درجه بالایی داشت. بازدیدهای این سریال در فیلیمو عالی بود و رضایتمندی همه قسمت‌ها میانگین ۹۵درصدی داشت. این عدد خوبی است و نشان می‌دهد مخاطب از کاری که دیده راضی بوده است.
آنا: می‌توان گفت که با عملکرد این رسانه‌های جدید در حق هنرمندان ایرانی حوزه انیمیشن اجحاف می‌شود؟
درخشی: این کلمه درست است، ولی از آنجا که من انتظار حمایت از این رسانه‌ها ندارم، سعی می‌کنم از این واژه استفاده نکنم. در گذشته وقتی با سازمان صداوسیما، حوزه هنری و سازمان‌هایی از این دست، به صورت سفارشی کار می‌کردیم، می‌شد گلایه کرد که چرا به ما توجه و از هنرمندان حمایت نمی‌کنید. اما فضای مجازی و رسانه‌های جدید، یک فضای رقابت آزاد است. آنجا صرفا پول است که حرف اول را می‌زند، کاری که مخاطب داشته باشد ساخت آن ادامه پیدا می‌کند. انیمیشن هم خیلی مخاطب دارد، ولی راحت‌ترین کار این است که یک سریال خارجی را دوبله کنند و به خورد مخاطب بدهند. درحالی که انیمیشن ایرانی می‌تواند پولی که برای آن خرج شده را با سود برگرداند. من به جای کلمه اجحاف می‌گویم این بخش فراموش شده است. می‌خواهم تلنگری به تهیه کنندگان بزنم که بدانند از اینجا هم می‌توانند پول دربیاورند. ما نمی‌خواهیم حمایت کنند و به ما درصد بدهند، متوجه باشند که کیفیت خیلی از کارهای انیمیشن داخلی انقدر هست که مخاطب زیادی جلب کند. به جز این از بازار محصولات جانبی هم می‌توانند درآمد داشته باشند.
آنا: فکر می‌کنید اصلا تهیه‌کنندگان ما به این بازار فکر می‌کنند؟
نه و اشتباه می‌کنند چون این بازار بزرگی است. در حال حاضر اکثرا انیمیشن‌های خارجی را با دوبله ایرانی پخش می‌کنند. چون دوبله اصلا هزینه‌ای در مقابل تولید ندارد. این رسانه‌ها مفت و مجانی کارها را دوبله می‌کنند، بعد کارهای خارجی دیده می‌شوند و بچه‌ها دنبال عروسک‌ها و اسباب بازی‌های این شخصیت‌ها می‌افتند. در این میان کی سود می‌کند؟ آن وارد کننده‌ای که از چین این وسائل را وارد می‌کند. درحالی که یک پروژه انیمیشن استاندارد اگر به درستی تولید شود، می‌تواند بازار بزرگ و موقعیت‌های شغلی فراوانی ایجاد کند، چون از قبل یک انیمیشن بازی‌های کامپیوتری، اسباب بازی، لوازم تحریر و خیلی چیزهای دیگر می‌توان تولید کرد.
انتهای پیام/۴۱۷۳/
انتهای پیام/
