فرجام احیای برجام در گرو عملگرایی غربی‌ها/ صفروف: گفت‌وگوی ایران با آمریکا و اروپا دچار چالش بی‌اعتمادی شده است

گروه جهان خبرگزاری آنا - مجتبی اسماعیلی، پس از آنکه مذاکرات احیای برجام به‌دلیل بدعهدی اروپایی‌ها و ناتوانی در عمل به وعده‌هایشان با وجود چندین دور مذاکره به نتیجه نرسید و امید چندانی نیز به فرجام آن نبود، در اواخر دولت گذشته و در دوران انتقال قدرت در جمهوری اسلامی ایران متوقف ماند تا دولت سیزدهم با سیاست‌های اصولی مدنظر خود سررشته مذاکرات را دنبال کند. گرچه رسانه‌های غربی تلاش کردند بر طبل پایان مذاکرات بکوبند و آمدن دولت انقلابی را به معنای پایان یافتن روند گفت‌وگو تلقی کنند، ولی آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور و در ادامه حسین امیرعبداللهیان، رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان بر ادامه مذاکرات مشروط بر ثمربخش بودن آن تأکید کردند. آیت‌الله رئیسی در سخنرانی مجازی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد که سه‌شنبه شب انجام شد، به‌طور رسمی آمادگی ایران را برای تعامل مؤثر با همه کشورهای جهان اعلام کرد و به‌طور ضمنی به گفت‌وگوهای وین که دیگر طرف‌های برجام در انتظار ازسرگیری آن هستند، پرداخت گفت: جمهوری اسلامی ایران گفت‌وگویی را مفید می‌داند که نتیجه آن لغو تحریم‌های ظالمانه باشد.

اعلام موضع ایران درباره ادامه مذاکرات و واکنش‌های غرب

اظهارنظر آیت‌الله رئیسی درباره ادامه روند مذاکرات بلافاصله با واکنش آمریکایی‌ها همراه بود. یک مقام آمریکا که نامش فاش نشده است، در واکنش به سخنرانی مجازی رئیس‌جمهور کشورمان در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت: به‌وضوح به صحبت‌های (آیت‌الله) رئیسی توجه کردیم. فکر می‌کنم آنچه ما به‌دنبال آن هستیم کمتر از نظر لفاظی و بیشتر از نظر اقدامات است و آنچه از ایرانیان می‌بینیم، تمایل آن‌ها برای مشارکت دوباره در چارچوب وین در هفته‌های آینده است.

وی افزود: ما بیانیه وزارت امور خارجه را درباره بازه زمانی احتمالی در آنجا مورد توجه قرار دادیم و همچنان معتقدیم باید در اسرع‌وقت بار دیگر در زمینه وین شرکت کنیم. وزیر امور خارجه به‌طور مداوم بر این نکته تأکید کرده است که همچنان بر این باوریم بازگشت متقابل به پایبندی به توافق هسته‌ای آشکارا به نفع ماست و این موضوع مانع دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای می‌شود.

روزنامه فرانسوی لوفیگارو در گزارشی در این زمینه نوشت، جمهوری اسلامی پس از خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا از برجام، دیگر به وعده‌های آمریکا اطمینان ندارد. روزنامه فرانسوی لانوول تریبون نیز به‌نقل از رئیس‌جمهور کشورمان نوشت: امروز همه جهان ازجمله خود آمریکایی‌ها اعتراف می‌کنند که پروژه مقابله با ملت ایران که در دوره اخیر در نقض شکل و محتوای توافق هسته‌ای جلوه‌گر و با سیاست فشار حداکثری و خروج خودسرانه از توافق بین‌المللی هسته‌ای دنبال شد، به‌طور کامل شکست‌خورده است. با وجود این، سیاست ظلم حداکثری همچنان رها نشده است.

دیپلماسی برجامی ایران در نیویورک برای به چالش کشیدن غرب

امیرعبداللهیان نیز در دو روز گذشته در نیویورک بخش عمده‌ای از وقت خود را به تبیین سیاست خارجه جدید کشورمان پرداخته است و در دیدار با مقام‌ها و همتایانش از دیگر کشورها می‌کوشد سیاست بدعهدی غربی‌ها در تعامل با برجام را به چالش بکشد و چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران را برای ادامه مذاکرات تشریح کند. وی روز سه‌شنبه در حاشیه هفتاد و ششمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک با جان آسلبورن، وزیر امور خارجه لوکزامبورگ دیدار کرد و با تأکید بر سیاست خارجی متوازن جدید و آمادگی دولت جدید برای مرور روابط با اتحادیه اروپا گفت: ایران برای سال‌ها به همه تعهداتش ذیل برجام عمل کرد، اما طرف‌های مقابل به شیوه‌های مختلف از عمل به تعهداتشان فاصله گرفته‌اند. آمریکا نقض دامنه‌دار و کامل داشته و تروئیکای اروپایی نیز دچار بی‌عملی و بی‌تفاوتی نسبت به تعهداتش و همچنین منافع تعهد شده ایران ذیل برجام شده است.

بیشتر بخوانید:

ایران مذاکرات برجام را از سر می‌گیرد/ معطل وعده‌های توخالی غرب نخواهیم ماند

بازتاب سخنرانی مجازی رئیسی در رسانه‌های غربی

وزیر امور خارجه کشورمان همچنین با پکا هاویستو، وزیر امور خارجه فنلاند دیدار کرد و از وی شنید که هلسینکی برای هرگونه کمک به احیای برجام آمادگی دارد. با وجود این، اوج رایزنی‌های برجامی امیرعبداللهیان در نیویورک را باید دیدار و گفت‌وگو با هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان و جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا عنوان کرد. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در دیدار با ماس با تأکید بر اهمیت نتیجه‌محور بودن مذاکرات وین گفت: انتظار برحق ملت ایران آن است که مزایای اقتصادی برجام که به‌دلیل بدعهدی طرف‌های مقابل تاکنون محقق نشده‌ است، تضمین شود. آمریکا باید بداند همه بده‌بستان‌ها یک‌بار در مذاکرات برجام انجام شد و لذا مذاکرات وین نه برای توافقی جدید، بلکه برای اطمینان از بازگشت کامل و تضمین‌شده آمریکا به تعهدات خودش ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ است.

وی با تأکید بر اینکه دولت ایران وظیفه‌ای قطعی در اجرای بی‌کم و کاست مصوبه مجلس شورای اسلامی دارد، بهانه‌های مختلف اروپا برای عمل نکردن به تعهدات خود را غیر قابل قبول خواند و افزود: طرف مقابل باید با انعطاف لازم و درک شرایط جدید ناشی از شروع کار دولت سیزدهم به وین بیاید. سیاست قطعی دولت جدید گره نزدن اقتصاد داخلی به برجام است و تهران برای طراحی روابط مستقل از برجام آمادگی دارد.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان همچنین در دیدار با جوزپ بورل با تأکید بر اینکه دولت سیزدهم در چارچوب اصول، عملگراست و لذا به‌دنبال نتیجه عملی در مذاکرات است، گفت: با جدیت در حال بررسی سوابق مذاکراتی هستیم و دولت جدید مذاکرات را از سر خواهد گرفت. ملاک ما عمل طرف‌های مقابل و نه اظهارنظر آن‌هاست. دولت جدید در حال مرور و مطالعه پرونده مذاکرات انجام شده است؛ نه اتلاف وقت می‌کند، نه رفتار غیر سازنده آمریکا را می‌پذیرید و نه کشور را معطل وعده‌های توخالی سابقه‌دار خواهد کرد.

وی تصریح کرد: اگر آمریکایی‌ها فکر می‌کنند با اعمال فشار علیه ایران نتیجه می‌گیرند صد درصد اشتباه می‌کنند. مردم ایران نشان داده‌اند به فشار و تهدید پاسخ سخت می‌دهند. سه کشور اروپایی به‌جای فشار به آمریکای ناقض توافق هسته‌ای برای بازگشت به تعهداتش، مدام خواستار تعجیل ایران به انجام مذاکرات هستند. همه طرف‌ها باید بدانند برجام می‌بایست برای ایران نتیجه ملموس داشته باشد و در عمل، برداشتن تحریم‌های غیرقانونی را ببینیم. همه طرف‌ها باید در عمل با برداشتن گام‌های محکم پایبندی‌شان را به توافق هسته‌ای ثابت کنند. این وضعیت غیرقابل قبول است که آمریکا از سویی گاهی حرف‌های مثبت می‌زند و از سوی دیگر تحریم‌های جدید علیه ایران اعمال می‌کند.

امیرعبداللهیان گفت: اگر دیگران به تعهدات‌شان برگردند و راستی‌آزمایی شود، ما نیز آمادگی داریم اقدامات جبرانی خود را متوقف کنیم. این کار سختی نیست که آمریکایی‌ها به تعهدات‌شان بر اساس برجام عمل کنند و سه کشور اروپایی به بی‌عملی خود پایان دهند.

خروج از دایره تحریم‌ها با مذاکره و گفت‌وگو ممکن است

رجب صفروف، مدیر مرکز مطالعات ایران‌شناسی مسکو در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه جهان خبرگزاری آنا، درباره اهتمام مسکو به روند برجام و مذاکرات احیای توافق هسته‌ای گفت: معتقدم جمهوری اسلامی ایران و دیگر طرف‌ها مذاکرات احیای توافق هسته‌ای را ادامه خواهند داد و این توافق ادامه می‌یابد.

وی افزود: خارج شدن ایران از دایره تحریم‌ها به نفع روسیه است و می‌خواهیم این کار انجام شود. طبعاً با مذاکره و دیپلماسی است که می‌توان به اهداف مدنظر دست یافت و به لغو تحریم‌ها امیدوار بود. روسیه بارها شفاف اعلام کرده روند احیای توافق هسته‌ای باید اجرا شود، زیرا برای آن رایزنی‌ها و تلاش‌های زیادی انجام شده است.

این کارشناس روس تصریح کرد: وقتی جمهوری اسلامی ایران موضع خود را در زمینه کاهش تدریجی تعهدات اعلام کرد، از آن حمایت کردیم زیرا می‌دانیم روندی که ایران در پیش گرفته، منطقی است. ایران و دیگر طرف‌ها وارد امضای توافق شدند که به هم امتیازاتی بدهند، ولی پس از چهار سال اقدام ایران در چارچوب توافق، آمریکا به هیچ‌یک از تعهداتش عمل نکرد و اروپایی‌ها نیز نتوانستند آنچه را وعده داده بودند، عملی کنند.

صفروف گفت: اعتماد میان طرف‌های توافق هسته‌ای به‌شدت آسیب‌ دیده است و گرچه معتقدیم برجام موجب تقویت امنیت بین‌المللی می‌شود و هرگونه عمل نکردن ایران به این توافق تنش‌هایی به همراه دارد، ولی گفت‌وگو با آمریکا و اروپا دچار چالش بی‌اعتمادی شده است.

به گزارش آنا، چالش بی‌اعتمادی به طرف‌های دیگر برجام زاییده بی‌عملی اروپایی‌ها در تضمین وعده‌هایشان است؛ همان موضوعی که وزیر امور خارجه کشورمان بر آن تأکید کرد و گفت که غربی‌ها باید مزایای اقتصادی برجام را برای ایران تأمین کنند. طبعاً اگر سیاست اروپایی‌ها همچنان مذاکره برای مذاکره یا تعلل برای خرید وقت و ادامه فشار بر جمهوری اسلامی ایران باشد، کشورمان در دولت انقلابی سیزدهم می‌تواند با اتکا به ظرفیت تولید داخلی و همکاری و تعامل با کشورهای دوست خود در منطقه و جهان (که تعدادشان کم نیست) به فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی در زمینه لزوم خنثی‌سازی تحریم‌ها به‌طور عینی و کامل جامه عمل بپوشاند.

انتهای پیام/۴۰۳۳/پ