انسان مدرن ابزار گردانندگان فضای مجازی/ چند میگیری لایک کنی!؟
گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا- علیرضا باجلان؛ در یک دهه اخیر فعالیت و حضور شبکههای اجتماعی و اپلیکیشنهای پیامرسان به قسمتی از زندگی روزانه میلیونها انسان در سراسر دنیا تبدیل شده است و مردم امروز برای ارتباط با دوستان و حتی اعضای خانواده خود از ابزارهای موجود در فضای مجازی استفاده میکنند. چنین وابستگی شدیدی به اینترنت و اپلیکیشنهای ارتباطی نهتنها سبک زندگی انسان مدرن را دستخوش تغییر قرار داده بلکه بر احساسات آنها نیز تأثیر گذاشته است.
بیشتر بخوانید:
لزوم تولید محتوای متناسب با فرهنگ ایرانی/ اینستاگرام و تلگرام جولانگاه افراد بی فرهنگ شده است
اگر از کودکی امروزی در مورد احساسات و روابط انسانی سؤال بپرسیم نظر او با سالمندی که دوران کودکی خود را سالها پیش از به وجود آمدن اینترنت و شبکههای اجتماعی سپردی کرده، متفاوت خواهد بود و قطعاً جهان در نظر هر دو آنها شکلی یکسان ندارد. از همین رو محققان در کشورهای مختلف دنیا میکوشند تا تأثیر رسانههای اجتماعی بر احساسات و روابط عاطفی و حتی خاطرات انسانها را بررسی کنند.
شبکههای اجتماعی چه تأثیری بر خاطرات انسانها میگذارند؟
خاطرات معمولاً از جمله مسائل شخصی هستند که انسانها تمایلی به بیان آنها برای همه دوستان و آشنایان خود ندارند اما در چند سال گذشته به واسطه توسعه چشمگیر ابزارهای دسترسی به فضای مجازی مردم ترجیح میدهند خاطراتشان را با افراد دیگر در شبکههای اجتماعی به اشتراک بگذارند. بررسیهای دانشمندان حاکی از آن است که رسانهها و اپلیکیشنهای ارتباطی احساسات انسانها را دگرگون و پیوندهای عاطفی که در نسلهای گذشته مشاهده میکردیم در انسان امروزی سست کرده است. یعنی امروزه فضای مجازی به حدی بر جنبههای مختلف روان کاربران تسلط پیدا کرده که افراد بهآسانی تحت تأثیر رفتار دیگران در شبکههای اجتماعی قرار گرفته و برای دستیابی به دنیایی خیالی بسیاری از ارزشهای فرهنگی و خانوادگی اصیل خود را فراموش میکنند.
در چنین شرایطی کاربران دیگر برای خاطرات خود که بخشی مهمی از زندگی خصوصی محسوب میشود اهمیت قائل نیستند و بهراحتی حاضرند برای جلب نظر افراد دیگر تصاویر و فیلمهای خود را در اینترنت به اشتراک بگذارند.
میزان محبوبیت در فضای مجازی معیاری برای برقراری ارتباط
محبوبیت در فضای مجازی برای بسیاری از افراد تبدیل به معیاری برای برقراری ارتباط با دیگران شده است. این دسته از کاربران فضای مجازی تصور میکنند افرادی که بیشتر مورد پسند کاربران شبکههای اجتماعی هستند انسانهای موفقتری بوده و ارتباط با آنها زمینه پیشرفت و ترقی را فراهم میکند. در واقع معیارهای ارزشگذاری روی انسانها در فضای مجازی تفاوت فاحشی با آنچه در کتب دینی و علمی در مورد مقام والای انسان نوشته شده است دارد. همین تغییر نگرش موجب شده در جوامع امروزی انسانها به راحتی و بدون در نظر گرفتن هیچ گونه سابقهای مورد قضاوت قرار گیرند و از لحاظ روحی آسیبهای جبرانناپذیری به آنها وارد شود.
در آزمایشی جالب یک مؤسسه تحقیقاتی از ۶۰ کاربر فضای مجازی در مورد خاطرات چند سال اخیر زندگی شخصی هرکدام از آنها پرسشهایی را مطرح کرد. تقریباً تمامی افرادی که در این آزمایش شرکت کرده بودند در پاسخ به پرسشهای متخصصان به ارتباطات خود در فضای فضای مجازی اشاره کرده و خاطراتشان را محدود به این فضا دانستند. البته تعداد انگشت شماری از کاربران نیز تجربههای بهدستآمده در ارتباطات مجازی خود را ارزشمند دانسته و عنوان کردند با استفاده از این تجربهها در آینده بیشتر در مورد انتخاب دوستان خود دقت میکنند.
یکی از سؤالهایی که در این آزمایش مطرح شد میزان اثرگذاری پسندهای(لایک) بیشتر برای به خاطر سپردن یک تصویر یا ویدئو در شبکههای اجتماعی بود. اکثر افراد شرکت کننده گفتند هرچه محتوایی خاص در فضای مجازی بیشتر دیده شود و مورد پسند قرار گیرند احتمال تبدیل شدن آن به خاطره و بخشی از سابقه فعالیت میلیونها کاربر در شبکههای اجتماعی بیشتر است.
ناتوانی در درک ویژگی ظاهری و اخلاقی افراد مختلف
برخی از کاربران فضای مجازی چنان در دنیای تخیلی موجود در رایانه یا گوشی خود غرق میشوند که تواناییهای لازم برای ارتباط با دیگران در جهان واقعی را از دست داده و نمیتوانند درک درستی از ویژگیهای ظاهری و اخلاقی افراد اطراف خود داشته باشند. بدون شک تصویری که کاربران در شبکههای اجتماعی از خود نشان میدهند با شخصیت واقعی آنها تفاوت زیادی دارد و لازم است کاربران در اینترنت بهسادگی به افراد مختلف اعتماد نکرده و صرفاً با مشاهده اطلاعاتی قابل تغییر در پروفایل اعضای شبکههای اجتماعی اقدام به برقراری ارتباط نکنند.
چنین رفتاری باعث شده صدها هزار کاربر در شبکههای اجتماعی نظیر اینستاگرام و فیسبوک به طور دائم نگران قضاوت دیگران باشند و زندگی خود را با این استرس تمام نشدنی سپری کنند. کارشناسان معتقدند در جهان کنونی برخی از افراد به جای بهرهبرداری از ظرفیتهای فضای مجازی و شبکههای اجتماعی خود به ابزاری در اختیار گردانندگان این فضا تبدیل شدهاند. روانشناسان به کاربران فضای مجازی توصیه میکنند میزان حضور و فعالیت خود در شبکههای اجتماعی را مدیریت کرده و هرگز به کودکان اجازه دسترسی آزادانه به همه اطلاعات در چنین فضاهایی را ندهند. بدون شک کودکان به مراقبت بیشتری در فضای مجازی احتیاج دارند و نباید بدون کنترل والدین خود اقدام به برقراری ارتباط با کاربران شبکههای اجتماعی کنند. متأسفانه افراد سودجو با سوءاستفاده از احساسات پاک کودکان به راحتی آنها را فریب داده و اطلاعات ارزشمندی را سرقت میکنند.
اهمیت حفظ خاطرات و کنترل ارتباطات مجازی
کشورهای مختلف دنیا با توجه به سیاستهای فرهنگی و ارتباطی خود قوانین مختلفی را برای نظارت بر فضای مجازی و محتوای قابل نمایش در شبکههای اجتماعی در دسترس مردم تصویب میکنند. از همین رو میتوان قدرتمندترین شرکتهای جهان در عصر حاضر را کشورهایی دانست که بیشترین تسلط را بر فضای مجازی و اطلاعات قابل ارائه در سرزمین خود دارد و از طرفی میکوشند اهداف خود را ضمن تولید محتوای رسانهای محقق سازند. امروز چنین برنامههایی در ایران با عنوان تهاجم فرهنگی و جنگ نرم شناخته شده و سازمانهای مختلفی در کشور تلاش میکنند با ایجاد زیرساختهای مناسب از پایگاههای ملی ذخیره داده محافظت کرده و همچنین از وارد شدن آسیب به فرهنگ اصیل ایرانی-اسلامی جلوگیری کنند.
آنچه امروز در شبکههای اجتماعی غیرایرانی در دسترس کاربران قرار دارد تناسبی با فرهنگ و سنتهای ایرانی نداشته و به اعتقاد کارشناسان نتیجهای جز ایجاد بیبندوباری افراطی در جامعه نخواهد داشت. روانشناسان و کارشناسان فضای مجازی به مسئولان متولی امر در این حوزه هشدار میدهند اگر اقدامات سریع و بموقع به منظور کنترل اطلاعات در دسترس کوکان و نوجوانان سرعت نگیرد جمعیت قابل توجهی از نیروهای جوان آینده کشور دچار مشکلات روحی شده و به طور ناخواسته در مسیر سیاستهای اومانیستی غرب حرکت و خاطرات خود در جهان حقیقی را از دست خواهند داد.
انتهای پیام/۴۱۴۴/پ
انتهای پیام/