دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
11 اسفند 1399 - 10:45
مطالعه جدید نشان داد؛

«کم‌اکسیژنی» باعث رشد سلول‌های عصبی می‌شود

مطالعه جدید محققان دانشگاه کپنهاگ روی موش‌ها نشان می‌دهد «کم‌اکسیژنی» باعث رشد سلول‌های عصبی می‌شود.
کد خبر : 567858
oxygendefici.jpg

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، «کم‌اکسیژنی» که به آن هیپوکسی نیز گفته می‌شود، یک حالت اضطراری مطلق در مغز است و می‌تواند به‌طور دائمی به سلول‌های عصبی آسیب برساند. بااین‌وجود، شواهد فزاینده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد، تا حدی هیپوکسی نیز می‌تواند سیگنال مهمی برای رشد باشد.


مطالعه محققان موسسه پزشکی ماکس پلانک در گوتینگن آلمان به همراه محققان بیمارستان‌های دانشگاه کپنهاگ و هامبورگ روی موش‌ها نشان داده که فعالیت‌های ذهنی و جسمی زمان‌بر باعث «هیپوکسی عملکردی» در سراسر مغز می‌شود. محققان دریافتند کمبود اکسیژن فاکتور رشد اریتروپویتین (Epo) را فعال می‌کند، که باعث تحریک تشکیل سیناپس‌ها و سلول‌های عصبی جدید می‌شود. این مکانیسم می‌تواند توضیح دهد که چرا آموزش جسمی و ذهنی تأثیر مثبتی بر عملکرد ذهنی در پیری دارد.


سال گذشته محققان موسسه ماکس پلانک طی آزمایش‌های انجام‌شده روی موش‌ها دریافتند که فعالیت‌های طاقت‌فرسا و ذهنی باعث کمبود اکسیژن جزئی در برخی مناطق مغزی می‌شود. این امر درنهایت منجر به تشکیل سلول‌های عصبی جدید می‌شود. آنها مشاهده کردند که هیپوکسی عامل رشد اریتروپویتین (Epo) در مغز را فعال می‌کند. اگرچه در درجه اول به‌عنوان تحریک‌کننده گلبول‌های قرمز خون شناخته می‌شود، اما همچنین باعث ایجاد سلول‌های عصبی و شبکه‌سازی آنها در مغز می‌شود.


در یک مطالعه جدید، گروه تحقیقاتی به‌تفصیل بررسی کرد که کدام مناطق مغز و انواع سلول تحت تأثیر کمبود اکسیژن قرار دارند. برای انجام این کار، آنها از موش‌های اصلاح شده ژنتیکی استفاده کردند. به‌منظور به چالش کشیدن موش‌ها ازنظر روحی و جسمی، محققان به آنها اجازه دادند تا برای چند روز بر روی چرخ‌های مخصوص آماده‌شده بدوند. موش‌ها هنگام دویدن روی این چرخ‌ها باید تمرکز می‌کردند تا علاوه بر تحمل جسمی، از لغزش جلوگیری کنند. محققان همچنین فعال‌سازی ژن‌ها را در مناطق مختلف مغز و جمعیت سلول‌ها بررسی کردند تا بدانند مغز چگونه به هیپوکسی ناشی از فعالیت واکنش نشان می‌دهد.


محققان دریافتند سلول‌های عصبی به‌طور ویژه تحت تأثیر قرار گرفتند، درحالی‌که سلول‌های گلیال (سلول‌های کمکی نورون‌ها) فقط اندکی تحت تأثیر قرار گرفتند. علاوه بر این، ژن Epo در مغز همراه با تعدادی ژن دیگر، هنگام فعالیت ذهنی و جسمی تحریک می‌شود.


محققان می‌گویند هنوز نمی‌دانند که آیا کمبود اکسیژن خفیف ناشی از فعالیت منجر به شبکه‌سازی قوی سلول‌های عصبی و حتی تشکیل آنها در انسان می‌شود. بنابراین قصد دارند مطالعات مشابهی را روی انسان‌ها انجام دهند. این یافته‌ها درنهایت می‌تواند برای بیماران مبتلابه بیماری‌های تخریب عصبی که سلول‌های عصبی در آن می‌میرند یا سیناپس را از دست می‌دهند، مفید باشد.


انتهای پیام/4112/


انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب