لزوم برگزاری جلسات منظم میان مسئولان و اعضای انجمن‌های علمی/ بسیاری از پژوهش‌های دانشگاهی، صنعتی و کاربردی نشده است

به گزارش خبرنگار حوزه تشکل‌های دانشگاهی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، تولید علم یکی از مسائل مهم و راهبردی برای کشور محسوب می‌شود که عصاره آن می‌تواند از دلِ دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و تحقیقاتی بیرون بیاید؛ انجمن‌های علمی دانشجویی از جمله تشکل‌هایی هستند که می‌توانند به طور جدی به موضوع تولید علم وارد شوند و فعالیت آن‌ها کمتر رسانه‌ای می‌شود.
اهمیت دادن به نقش دانشجویان در توسعه علم و فناوری کشور و توجه کافی نکردن نهادهای متولی در پرداخت سطحی به ترویج و توسعه علم در جایگاه حقیقی آن، خبرگزاری آنا را بر آن داشت تا در راستای سیاست ذاتی خود در سلسله گفتگوهایی پای صحبت رؤسای دانشگاه‌ها، اساتید، نخبگان و دانشجویان عضو انجمن‌های علمی بنشیند و با ارائه راهکارهایی به مسائل و چالش‌های این انجمن‌ها بپردازد.
در این گفتگو میزبان امیر قاسمی، دبیر انجمن علمی دانشجویی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران هستیم که در ادامه مشروح این گفتگو را می‌خوانید.

بیشتر بخوانید:
تعامل مستقیمی میان انجمن‌های علمی و کارشناسان وزارت علوم وجود ندارد/ ضرورت همکاری‌های مشترک میان انجمن‌های علمی

دانشگاه مرکز تولید علم است
آنا: تولید علم از طریق انجمن‌های علمی چگونه باید دنبال شود؟
قاسمی: هر مجموعه‌ای برای حرکت و فعالیت باید یک مرکز تولید انرژی داشته باشد، مانند بدن انسان که برای این امر میتوکندری‌هایی اختصاص داده شده و کارخانه‌ها که قسمت‌های تولیدی هر کشوری هستند، بنابراین در موضوع علم، مرکز تولید آن دانشگاه خواهد بود و جایگزین یا مورد مشابهی برای آن نمی‌بینم.

دانشگاهیان و انجمن‌های علمی با یادگیری دانشی که پیشینیان به‌جای گذاشته‌اند و تحلیل و بررسی آن و با نگاه علمی و تخصصی که به امور دارند، می‌توانند در پیشبرد علوم و فنون، محرکه اصلی تولید و پیشرفت علمی باشند.

انجمن‌های علمی می‌توانند پایگاهی برای حل مشکلات جامعه باشند
آنا: پیشرفت علمی کشور با استفاده از ظرفیت انجمن‌های علمی دانشجویی چگونه محقق می‌شود؟
قاسمی: جهان به سمت تخصص‌گرایی پیش می‌رود و در این ارتباط انجمن‌های علمی پایگاه‌هایی هستند تا افراد مشتاق که در زمینه‌های خاصی تحصیل کرده‌اند بتوانند در ضمن آشنایی با یکدیگر و تبادل اطلاعات، بر پایه نیازها و نقص‌های موجودی که در جامعه می‌بینند به فکر حل مشکلات جامعه و دغدغه‌های خود باشند.
برای پیشرفت علمی نیاز به تیم‌های علمی است تا با همکاری یکدیگر به این امر بپردازند. بنابراین، باید پایگاهی وجود داشته باشد که افراد همفکر و دغدغه‌مند به طریقی با هم آشنا شوند و بستری مناسب برای انجام فعالیتشان ایجاد شود، قاعدتاً انجمن‌های علمی می‌توانند چنین بستری را فراهم کنند.

آنا: رویکرد نظام آموزش عالی را در خصوص حمایت کردن از انجمن‌های علمی دانشجویی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
قاسمی: برای دریافت نتیجه‌ در انجمن‌های علمی باید از ابتدای فعالیت انجمن‌ها حمایت صورت بگیرد، البته حمایت از انجمن‌ها فقط برای تأسیس و مسائل اولیه آن کافی نیست، باید به انجمن‌های علمی همانند نهالی که کاشته می‌شود، به طور مرتب رسیدگی شود.
باید حمایت‌های وزارت علوم در طول فعالیت انجمن ها وجود داشته باشد و صرفاً تأسیس انجمن مشکلی را درمان نخواهد کرد، باید حمایت‌هایی نظیر تخصیص امکانات اداری، مالی، ابزاری و تسهیل فعالیت‌های انجمن‌ها در دانشگاه انجام شود.
چالش اصلی انجمن‌ها عدم تخصیص بودجه کافی است
آنا: آسیب‌ها و چالش‌های انجمن‌های علمی دانشجویی چیست؟
قاسمی: انسان برای تولید علم باید هزینه کند. چالش‌هایی که انجمن‌های علمی را به شدت درگیر کرده است، عدم تخصیص بودجه اختصاصی است، قاعدتاً با توجه به توقعی که از انجمن‌ها وجود دارد باید برای آن‌ها هزینه کرد.

برای آشنایی دانشجویان و افراد علاقه‌مند به پژوهش، باید کلاس‌های آماده سازی برگزار کنیم پس در ابتدا باید امکانات برگزاری کلاس‌ها مهیا شود که با توجه به کمبود فضا در دانشگاه با مشکل برمی‌خوریم.

برای تدریس استادی که در این زمینه تخصص دارد، باید حق‌الزحمه پیش‌بینی شود. در ساختار مالی انجمن‌ها برای این مورد مسائلی در نظر گرفته شده، ولی ساختار پرداختی آن هم بررسی شده است؟ خیر، انجمن‌ها برای دریافت هزینه‌های انجام شده با مشکل روبرو هستند، به‌صورتی که وارد پروسه‌های اداری و نامه‌نگاری‌های طولانی مدت می‌شوند و در آخر این مشکل با انجمن باقی می‌ماند و اعضا را با دلسردی روبرو خواهد کرد، پس چالش اصلی انجمن‌ها عدم تخصیص بودجه کافی است.
لزوم برگزاری جلسات منظم میان مسئولان و اعضای انجمن‌های علمی
آنا: چه راهکاری برای تقویت انجمن‌های علمی در دانشگاه‌ها وجود دارد؟
قاسمی: راهکاری که پیشنهاد می‌کنم برگزاری جلسات منظم میان مسئولان مربوطه با اعضای انجمن‌هاست، بررسی مشکلات ساختاری انجمن‌ها و حل کردن جدی آن‌ها و تشویق دانشجویان توسط مسئولان دانشگاهی چون اهمیت فراوانی در تقویت روحیه دانشجویان دارد، دانشجویان پرتلاش بقیه مسائل را با توجه به توانمندی‌های خود حل خواهند کرد.
بسیاری از پژوهش‌های دانشگاهی، صنعتی و کاربردی نشده است
آنا: برای اینکه انجمن‌های علمی دانشجویی فارغ از برگزار کردن کارگاه‌ها و سمینارهای آموزشی به تولید علم و حل مسائل کشور از طریق علم روی بیاورند، چه کاری باید انجام دهند؟
قاسمی: سوال بسیار مهم و خوبی است. ایجاد این هدف که فعالیت‌های ما باید در راستای حل نقص‌های موجود و بهبودی شرایط موجود باشد نه موارد دیگری نظیر کسب امتیاز و دریافت جوایز و اینکه باید با همکاری یکدیگر پلی میان دانشگاه و صنعت و جامعه بزنیم و فعالیت ما فقط محدود به دانشگاه باشد، فایده‌ای نخواهد داشت و درجا خواهیم زد و فقط منابع را هدر می‌دهیم.

گلایه‌ای که دارم همین است که بسیاری از پژوهش‌های انجام شده، صنعتی و کاربردی نشده‌اند که مقصر از یک طرف دانشگاهیان هستند و از طرف دیگر باور نداشتن صنعتگران به علم و استعداد فوق‌العاده دانشگاهیان است.
آنا: نحوه آشنایی و علاقه شما به حضور و فعالیت در انجمن‌های علمی چگونه آغاز شد؟
قاسمی: آشنایی من با انجمن علمی پس از آغاز فعالیتم در زمینه‌های پژوهشی اتفاق افتاد که بعد از ورود به انجمن، زمینه مورد علاقه‌ام را مشاهده کردم و متوجه شدم که افراد همفکر من در انجمن علمی پزشکی فعالیت دارند.

به مدت دو سال با عضویت در انجمن علمی پزشکی و همکاری در اجرای پروژه‌های تحقیقاتی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی به فعالیت پرداختم که در سال ۹۷ با انتخابات مجدد هیئت مدیره انجمن علمی با اعضای جدید در حال فعالیت هستیم.
آنا: درباره انجمن علمی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران توضیح دهید.
قاسمی: انجمن علمی دانشجویی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران در سال ۱۳۹۵ با اخذ مجوز رسمی از سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی، تأسیس شد و فعالیت‌های انجمن در زمینه برگزاری همایش‌ها، کارگاه‌های آموزشی و چاپ مقالات در مجلات علمی برتر بوده است.
از اعضای هیئت مدیره انجمن علمی شامل سنا اکرمی، فاطمه ریاحی، حسین اسماعیلی، فرید سلحشور و احسان عبادیان که افرادی با اشتیاق، داوطلب و دغدغه‌مند هستند، تشکر می‌کنم.
* گفتگو از علیرضا محمدی
انتهای پیام/۴۱۱۸/