؟؟؟
-
با توجه به اینکه دانشگاه آزاد به تکنولوژی بذرهای هیبریدی دست پیدا کرده و امکان تجاری‌سازی آن در این دانشگاه به وجود آمده و همین‌طور می‌تواند در زمین‌های خود از این بذرها استفاده کند، حمایت از محققان دانشگاه آزاد و اینکه الان در کشور برای چه محصولاتی الان بذر هیبریدی داریم؟
- اولاً من این دستاوردی که محققان دانشگاه آزاد اسلامی داشتند را تبریک می‌گویم. راجع به همین موضوع هم در روزهای گذشته رئیس دانشگاه آزاد اسلامی دیداری با وزیر جهاد و کشاورزی داشتند و آنجا هم راجع به همین موضوع بحث شد. به طور قطع وزارت جهاد از آخرین دستاوردهای محققان، همیشه استقبال کرده به خصوص اینکه آقای دکتر خابازی خودشان هم یک چهره علمی هستند و کاملاً رویکردشان علمی است و این استقبال وجود دارد. ما طرحی را در وزارت جهاد به اسم یاوران تولید داریم که در قالب این طرح، محققان و اعضای هیئت علمی و پژوهشگران می‌آیند در کنار مزارع و کشاورزان قرار می‌گیرند که دستاوردهای علمی را منتقل کنند و در عین حال ناظر سیاست‌گذاری عمومی ما در زراعت باشند و این تحول بزرگی است که در دوره اخیر شروع شده است. بنابراین بخشی از دستاوردهای علمی دانشگاه آزاد اسلامی و حتی خود محققان و اساتید و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها در قالب یاوران تولید، فرصت بی‌نظیری است که ما از اندوخته‌های علمی آنها استفاده کنیم. در موضوع خاص هم همان‌طور که عرض کردم دکتر خابازی از این دستاورد علمی استقبال کردند و به طور قطع حمایت‌های دولت شامل این دستاوردها خواهد شد. طبیعتاً نشست‌ها و کمیته‌های تخصصی برای انتقال این تجربیات و دانش برگزار خواهد شد و این انتقال دانش به عرصه و در سطح عمومی کشاورزی کشور إن‌شاءالله انجام خواهد شد.
بسیاری از محققان به خاطر بارش‌ها اخیر معتقدند ما در حال عبور از اقتصاد نفتی به سمت اقتصاد دامی کشاورزی هستیم. آیا وزارت کشاورزی بر این باور است که واقعاً این اتفاق در حال رخ دادن است؟
- ما امیدواریم، چون بعضی‌ها بدبینی‌هایی داشتند که این بارندگی‌ها مقطعی است و دوره خشکسالی ادامه خواهد داشت در حالی که این باران رحمت الهی و لطف خداوند شامل کشور شده، امیدواریم تداوم هم داشته باشد. ما در نهایت باید زنجیره تولیدمان را کامل کنیم. به تعبیری از مزرعه تا سفره این باید دیده شود. در رابطه با بعضی از محصولات ما این زنجیره تولید، کامل است. حالا بعضی محصولات به طور کلی و یا در مورد بعضی از محصولات در بخشی از مناطق کشور است. ما اخیراً سفری داشتیم به استان اردبیل، آنجا به عنوان مثال پروسه تولید مرغ با همه اجزایش را داشتیم، یعنی زنجیره تولید مرغ در آنجا کامل بود. از جوجه‌ریزی تا بحث مرغ و تخم‌مرغ و شبکه توزیع و تولید نهاده‌ها و همه عواملی که از صفر تا 100 و حتی شبکه توزیعی که در سطح عمومی توزیع می‌شود، آنجا دیده شده است. این زنجیره تولید در بخشی از مناطق کشور مثل همان جنوب کرمان انجام نشده و همان باعث آن مشکلات می‌شود که هر از چندگاهی صدای کشاورزان را درمی‌آورد. بنابراین از سیاست‌های راهبردی وزارت جهاد، توسعه صنایع تبدیلی، توسعه کسب و کارهای نو، توسعه استارت‌آپ‌ها، توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان در این حوزه است که همه اینها به آن زنجیره تولید کمک می‌کند و بهره‌وری حداکثری از محصولات. جهت اطلاع شما در دو، سه سال اخیر سطح شهرک‌های کشاورزی ما به 45 هزار هکتار افزایش پیدا کرده است. سه سال پیش این عدد حول و حوش 5 هزار هکتار بود و بیش از 35 هزار هکتار به این شهرک‌ها اضافه شده است. این به معنای توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان است، به معنای حمایت از استارت‌آپ‌ها و محصولات جدیدی است که مزیت‌های اقتصادی بالاتری دارند.
اصفهانی: این افزایش سطح شهرک‌های کشاورزی با افزایش سطح زیرکشت همراه بوده یا صرفاً نوعی تغییر نحوه ثبت فعالیت زراعی بوده؟ چون گاهی اوقات از نظر آماری اسم یک گروه و طیفی را به طیف دیگر که یک تحول بزرگ آماری اتفاق می‌افتد ولی از نظر حجم تولید همه چیز ثابت است. یعنی واقعاً این 35 هزار هکتار به سطح زیرکشت اضافه شده است؟
- نه. خیلی از این شهرک‌ها محصولات جدید کشاورزی که دارای مزیت‌های برتر اقتصادی هستند را پوشش می‌دهند. بخشی از اینها شامل شرکت‌های دانش‌بنیان هستند که تجربیات علمی جدیدی را در حالا یا شرایط گلخانه‌ای یا در مزرعه‌های آزمایشی دارند کشت می‌کنند و دستاوردهای فوق‌العاده‌ای هم در این شهرک‌ها شاهد بودیم. بنابراین به ضرس قاطع می‌گویم که این از آن جنس داده‌های آماری نیست که آدم تردید می‌کند که آیا اینها فقط روی کاغذ است؟
نام کاربری تغییر داده نشده، ؟؟؟ افزایش یافته؟
- من همین‌جا دعوت می‌کنم در قالب تور رسانه‌ای که امیدوار هستیم هماهنگی‌های اولیه‌اش بیشتر از دو تا سه هفته طول نکشد، همکاران شما هم تشریف بیاوررند ما به بازدید یکی دوتا از این شهرک‌ها برویم تا خیلی ملموس و عینی، دستاوردهایی که در این شهرک‌ها اتفاق افتاده رصد و گزارش شود.
- پیرو همان نکته که آقای دکتر اشاره کردند، الان یکی از سیاست‌ها بر این است که افزایش عملکرد در واحد سطح داشته باشیم. یعنی الان در ارتباط با بحث گندم، حتی سطح زیرکشت گندم ما کاهش پیدا کرده، یعنی یک‌سری ارقام جدید، زودبازده، با آب‌بری کمتر و پرمحصولی بیشتر توسط محققان کار کرده‌اند و علی‌رغم اینکه تولید ما افزایش پیدا کرده، سطح زیرکشت خود را برای صرفه‌جویی در مصرف آب و بحث زمین کاهش داده‌ایم. این در ارتباط با تمام محصولات کشاورزی صدق می‌کند و یکی از سیاست‌هایی است که وزارتخانه دنبال می‌کند.
- دقیقاً. ما زمین‌های آبی داشتیم که دو تا سه تن برداشت گندم آنها بوده در حالی که یک زمین دیم آماده می‌تواند یک و نیم تا دو تن گندم محصول دهد. بعضی از اینها تا حتی 10 تن و 11 تن و 12 تن هم برداشت در هکتار داشتیم که در واقع بخشی از این شهرک‌ها همین افزایش بهره‌وری و برداشت در واحد سطح را دنبال می‌کنند.
در واقع این شهرک‌ها بستری برای تولید علمی شده‌اند.
- بله.
نزدیک 10 سال تحت یک بمباران رسانه‌ای غیررسمی در شبکه‌های اجتماعی بودیم که تأیید جدی هم از سوی مراجع ذیصلاح علمی در مورد آن نمی‌شد که کشور وارد یک حوزه خشکسالی 30 ساله شده حتی تا جایی رسید که بعضی از آقایان سخنرانی می‌کردند که در سال‌های آینده جنگ آب بین روستاها و شهرهای ایران را خواهیم داشت در حالی که دو سال است از مازاد آب داریم کشته می‌دهیم. ورود ایران به دوره خشکسالی مبنای علمی داشت یا جزء تبلیغات منفی رسانه‌ای بود؟
- من الان در مورد کلیات علمی‌اش خودم را صاحب نظر نمی‌دانم که راجع به مبنای علمی این موضوع بحث کنم. اما به لحاظ فضای سیاسی و رسانه‌ای این موضوع وجود داشت و این تردید را ایجاد می‌کرد که بله ما داریم وارد یک دوره خشکسالی می‌شویم. به رغم این هشدارها، باران رحمت الهی خلاف همه اینها را ثابت کرد و ما دو سال پیاپی است که الحمدلله این بارش را داریم. ما کاری را که مثلاً به طور مصداقی و پروژه‌ای در پاسخ سؤال شما عرض کنم، در سیستان انجام دادیم. آنجا قریب به 20 سال است که خشکسالی حاکم بود. یعنی حتی اگر بقیه نقاط کشور هم یک بارندگی معدل بالاخره قابل قبولی کمابیش وجود داشته، در آنجا این خیلی شدیدتر و بدتر بود. ما آنجا آمدیم و از طرح‌های مصوب مقام معظم رهبری و از محل منابع صندوق توسعه ملی کشور، پروژه 46 هزار هکتاری انتقال آب را انجام دادیم که 32 هزار هکتارش اول خرداد امسال با دستور رئیس جمهور افتتاح شد، آن 14 هزار هکتار بقیه هم دارد تلاش می‌شود که وارد چرخه شود. در این 32 هزار هکتار چه اتفاقی افتاده؟ ما انتقال آب پایدار را به این 46 هزار هکتار انجام دادیم، از محل منابع آب زیرزمینی و از محل حق آبه‌های هیرمند و سایر منابع آبی که در آنجا وجود دارد با تدابیر آب و خاکی این آب پایدار وجود دارد. خیلی‌ها گفتند امسال که با توجه به این بارندگی‌ها نیازی به این آب نبود. اگر ما همه چیزمان را منوط به بارش سالیانه کنیم معلوم نیست این اتفاقی که سال قبل افتاد، سال‌های آینده هم باشد. کمااینکه عرض کردم در دو دهه گذشته سیستان واقعاً با یک بحران کامل مواجه بود اما با این پروژه در حال حاضر 32 هزار هکتاری که افتتاح شده و 14 هزار هکتار هم اضافه خواهد شد، آنجا برای همیشه بر اساس برآوردهای علمی دقیق ما آب پایدار را برای کشاورزان سیستانی به ارمغان آوردیم و این همان تدبیر علمی می‌شود که ما منتظر این‌گونه برآوردها و احتمالات نشویم. ما باید بر روی زمین با حساب دو دوتا چهارتا، منابع پایدار و علمی‌مان را برای کشاورزی‌مان تأمین کنیم.
یعنی وزارت کشاورزی یک بار برای همیشه تکلیف علمی این مسئله تراریخته را نمی‌خواهد روشن کند که بالاخره یا موضع ما مثبت است یا منفی؟
- اصل موضوع یک دستاورد علمی است. من یک مثال بزنم که چیز خبری نیست و داریم با هم 1717 می‌کنیم. برای یک محصول یک دز واقعی برای استفاده از سم به شما پیشنهاد می‌شود. کمتر از این، آن آفتی که به محصول وارد شده آسیب خودش را می‌زند و بیشتر از آن دز، آسیب‌هایی را به محصول نهایی می‌زند و ممکن است الودگی‌هایی را در محصول شما ایجاد کند. این موضوع هم یک دستاورد علمی است. ممکن است در یک محصول رعایت نشود مثل هر چیز دیگری. این اصلاً قابل بولد کردن نیست. مثل هر موضوع علمی دیگری اگر رعایت نشود ممکن است آسیب‌های جانبی داشته باشد. اما هر غذایی که در بازار ارائه می‌شود، هم کارشناسان سازمان استاندارد معیارهای خودشان را دارند و دقت‌های بهداشتی و فنی و علمی را در آنجا اعمال می‌کنند و هم اداره کل سلامت ما. بنابراین آنچه که از برندهای رسمی کشور و تحت نظارت سازمان استاندارد و تحت لیسانس مجموعه‌های وزارت جهاد قرار می‌گیرد، این اطمینان عمومی را دارد که از سلامت عمومی برخوردار است.
- یک نکته تکمیلی هم دارد و آن اینکه وزارت جهاد کشاورزی در حوزه تراریخته فقط کار پژوهشی انجام می‌دهد و هیچ تولیدی که برای مصرف بیرون باشد، هیچ محصول تراریخته تولید انبوه نداریم برای جامعه.
- اساساً سیاست‌های نظارتی، پایش، قیمت‌گذاری و ... متولیان خاص خودشان را در کشور دارد. وزارت جهات مأمور به تولید است اما بخش‌های دیگر را طبیعتاً باید از مراجع تخصصی خودشان پیگیری کنید.
وزارت کشاورزی درباره اینکه عنوان تراریخته از روی برندها حذف شود یا بماند نظری نداده بود؟
- یک کمیته‌ای است با وزارت بهداشت، مؤسسه استاندارد، جهاد؛ الان تمام محصولات وارداتی که عمدتاً در ارتباط با بحث روغن است، روغن‌های وارداتی عمدتاً تراریخته است، آن کمیته ملزم کرده محصولات وارداتی که تراریخته است حتماً قید کنند. یعنی شما هر روغنی را که می‌خواهید مصرف کنید، روی شناسنامه پشتش نوشته تراریخته و قیمتش هم ارزان‌تر است. بنابراین آن دیگر در اختیار مصرف‌کننده است که متوجه باشد که دارد تراریخته استفاده می‌کند. حالا هنوز در دنیا ثابت نشده که واقعاً این چقدر می‌تواند برای افراد زیان داشته باشند. یک‌سری از اندیشمندان اعتقاد دارند که تراریخته مشکلی ندارد، اختلاف نظر وجود دارد.
- مثل این بحثی که راجع به موبایل هست.
آخر مدتی است نامش از روی برندها حذف شده. نظر وزارت جهاد بوده یا جای دیگر؟
- اینها را معمولاً آن کمیته‌ای که عرض کردم ولی باز اطلاعات تکمیلی خواستید با دکتر رفیع‌پوری که مدیرکل محیط زیست و سلامت هستند.
- علی‌القاعده تابعیت‌شان از وزارت جهاد نیست. در قالب شوراهایی است که وزارت جهاد هم آنجا عضو است.
- چند سازمان با هم‌دیگر نظر می‌دهند.
وزارت جهاد و کشاورزی هر دو مشهور به این بودند که بدنه تحقیقاتی قوی دارند و واقعیت هم داشت. بعد از ادغام هم عمده اینها حفظ شدند و همین الان هم یکی از نقاط قوت وزارت کشاورزی بدنه قوی تحقیقاتی و پژوهشگاهی بسیار قوی است. ولی در مسئله همکاری با دانش‌بنیان‌ها که در واقع تغییر نوع نگاه مدیریتی به عرصه علم و تجاری‌سازی علم است سیاست به این سمت می‌رود که پژوهش در بخش خصوصی قرار بگیرد و بخش دولتی اینها را حمایت و هدایت کند. اینجا یک تعارض منافعی با وزارت جهاد پیش می‌آید که وزارت کشاورزی بدنه بزرگ تحقیقاتی دارد و اینها در همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان ممکن است یک جور حس رقابت به خصوص در تنظیم بودجه‌های سالانه پیش بیاید و همکاری را سرد کند در حالی که با یک مدیریت صحیح می‌توان اینها را در یک راستا قرار داد؛ وزارت تصمیم خاصی در این حوزه دارد یا چیزی ابلاغ کرده‌اند؟
- فکر می‌کنم سؤال شما یک گمان ذهنی و یک آسیب‌شناسی احتمالی است تا یک اتفاق عینی و فکت‌های خبری روشنی داشته باشد. من چنین احتمالی را وارد نمی‌کنم. با توجه به سیاست‌های وزارت جهاد و با توجه به نگاه علمی و دانش‌محوری آقای دکتر خابازی و سیاست‌های کلی که ما در پیش گرفته‌ایم، حمایت از این شرکت‌هاست. استقبال هم شده. من عرض کردم فقط در همین دو، سه ماه دو سه جلسه با همین شرکت‌های دانش‌بنیان و مجموعه‌های استارت‌آپی کشور داشتیم و حتی آقای دکتر خابازی جالب است جهت اطلاع شما، اعلام کرد که نماینده استارت‌آپ‌ها بیاید در شورای عالی مدیران ما شرکت کند. شورای عالی مدیرانی که معاونت‌ها و رؤسای سازمان‌ها می‌آیند در واقع بحث‌های سازمانی می‌کنند، آخرین وضعیت کشاورزی کشور را تبیین می‌کنند، ایشان دعوت کرد که نماینده استارت‌آپ‌ها به شورای عالی بیاید برای اینکه سیاست‌های کلی وزارت جهاد را متوجه باشند و بفهمند که چه مسیری را باید طی کنند تا در دایره توفیع قرار بگیرند. بنابراین این آسیب‌شناسی احتمالی شما را مصداق عینی برایش نمی‌بینم. زمینه برای ورود این شرکت‌ها در وزارت جهاد بسیار فراهم است و اتفاقاً سازمان تحقیقات ما آقای دکتر بازرگان که آنجا هست، کاملاً نگاه‌شان نگاه توسعه‌محور است و از ورود این شرکت‌ها استقبال می‌کنند. شما به عنوان وکیل مدافع این شرکت‌های دانش‌بنیان هر جایی که دید مانعی یا مشکلی ایجاد شود، منتقل بفرمایید، من هم پیگیری می‌کنم إن‌شاءالله که بدون هیچ مشکلی این کار انجام شود.
انتهای پیام/
