دانشگاه‌ها مواجهه نابه‌هنگام و درکی ناقص از علوم انسانی داشته‌اند

به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه و کرسی‌های آزاداندیشی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، عبدالحسین کلانتری صبح امروز در آخرین روز همایش توانمندسازی اساتید حوزه علوم انسانی و هنر ویژه هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات با اشاره به علوم انسانی جدید و سیطر این حوزه در مطالعات اندیشه‌ای گفت: دانشگاه‌ها مواجهه نابه‌هنگام و درکی ناقص از علوم انسانی داشته‌اند. عدم تطبیق مفاهیم علوم انسانی در دانشگاه و کلاس‌های درس مشهود است و بعضاً بسیار ساده اندیشانه با این پدیده رفتار شده است.

وی افزود: غرب نیز برای ایجاد و بازتعریف علوم انسانی راه طولایی طی کرده و این تدوین و  تکوین به یکباره حادث نشده است. مفاهیم علوم انسانی جدید نیز درک و تبیین مطلوبی در داخل کشور نداشته است. تصویرسازی غلطی از علوم انسانی غرب ارائه شده است که اکنون دانشمندان غربی آن را قبول ندارند.

عضو هیئت امنای پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی اظهار کرد: یکی از دلایل فهم ناقص از علوم انسانی، جهان‌شمولی این حوزه است. حوزه علوم انسانی از ابتدا پیچیده‌ترین علوم معرفی شده، درحالی که مارکس در اواخر عمر خود به عدم تحلیل یکپارچه علوم انسانی اعتراف کرده است. وی معتقد بود اقتصاد سرمایه‌داری به تفکرات عصر خاصی منصوب است و با نوسازی اندیشه‌ها نظام سرمایه‌داری نیز از بین خواهد رفت. 

کلانتری بیان کرد: ادبیات توسعه‌ای ناشی از دیدگاه پونورال بوده و معتقد است علم با ایده جهان‌شمولیت پیش می‌رود. علوم انسانی نظریه سنت‌های مختلف را دربرمی‌گیرد و با حفظ جهان‌شمولی می‌تواند تنوع اعم نیز داشته باشد. 

وی درخصوص تجربیات میدانی نسبت علم و دین تشریح کرد: بده و بستان بسیاری بین علم و دین وجود داشته است و بسیاری از دستاوردهای انسان غربی مرهون و مدیون گفتگوی علم و دین بوده و دیالوگ پایداری بین سنت و تجدد وجود داشته که می‌توان اذعان کرد این گفتگو هنوز هم ادامه دارد. نظام مفاهیم علوم انسانی در طول تاریخ از علم و تکنولوژی متأثر و متحول شده است.

عضو هیئت امنای پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی خاطرنشان کرد: با رجوع به تاریخ علم می‌توان اذعان کرد که نظریه‌های دینی در شکل‌گیری اصل علم بسیار تأثیرگذار بوده و البته علم نیز در ادراک مطلوب از علم بی‌تأثیر نبوده است. علم و دین در طول تاریخ بده و بستان های فراوانی داشته که قابل انکار نیست.

کلانتری با بیان اینکه بومی‌سازی‌ علوم انسانی از قبل از انقلاب نیز شروع شده بود خاطرنشان کرد: انقلاب جمهوری اسلامی باتوجه آرمان‌گرایی که در بطن خود دارد به این بومی‌سازی‌ هویت و رسمیت بخشید. علوم انسانی در کشور نسبتی با سنت ندارد، باید در حوزه علوم انسانی به سنت توجه شود زیرا که یقیناً سنت اسلامی ریشه تفکرات غربی را نیز پاسخ خواهد گفت.

وی عنوان کرد: اندیشمندان غربی نیز معتقدند که سنت در بنیان‌های مدرنیته نمایان و مستتر بوده و اندیشه‌های مدرن وام‌دار اندیشه سنت هستند. در علوم انسانی تصویرسازی دوگانه سنت و مدرنیته به آسانی اتفاق نمی‌افتد.

انتهای پیام/4116/