تغییر الگوی مکانیزاسیون کلید افزایش تولیدات کشاورزی است

گروه اقتصادی خبرگزاری آنا، در کشورهای پیشرفته، کشاورزی حفاظتی به‌عنوان یکی از راه‌کارهای حفظ محیط‌ زیست مورد توجه متخصصین کشاورزی و فعالان محیط‌ زیست است و به مجموعه‌ای از اقدامات که موجب صرفه‌جویی در زمان و انرژی و تقویت منابع آب‌وخاک می‌شود اطلاق می‌شود  ازجمله اثرات کشاورزی حفاظتی تغییر در ضریب زبری و نفوذپذیری خاک است. دراین‌باره با فریدون گل‌فرا گفتگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.

آنا:چه مشکلاتی برای کشاورزی، بدون توجه به رویه‌های حفاظتی آن به وجود خواهد آمد؟

گل فرا: کشاورزی حفاظتی در 51 سال اخیر بسیار کند حرکت کرد و هرسال شاهدیم که کشاورزان برای کشت و کار در مزارع خود، همان روش‌های مرسوم شخم، دیسک، ماله، کولیتواتور، خارویی، کاشت مکانیکی را دنبال می‌کنند، غافل از آنکه بستر بذر حداقل تا عمق یک متری فشرده و غیرقابل نفوذ برای آب‌های جاری در مزارع شده است، به‌طوری‌که وقتی باران می‌بارد، آب در سطح زمین می‌ماند تا تبخیر شود و آنچه براثر تبخیر رخ می‌دهد، رسوب و شوره است. گاهی نیز باران‌ها تبدیل به سیلاب می‌شوند که خاک سطحی مزارع را می‌شوید و به محل دیگری می‌برند که آثار آن را در رودخانه‌ها به‌صورت گل‌ولای و در سدها رسوب‌های انبوه شاهد هستیم.

آنا: آیا اجباری در اجرای کشاورزی حفاظتی وجود دارد؟

گل فرا: برای سرعت بخشیدن به اصلاح خاک و افزایش بهره‌وری در مزارع و اقتصادی‌تر کردن کشت و کار، هیچ راهی نداریم تا به ساختار خاک زندگی ببخشیم. بعضی از کشاورزان هر سه سال یک‌بار از زیرشکن‌ها استفاده می‌کنند که بازوهای آن تا حدود 40 سانتیمتر سطح زیرین خاک را بر هم می‌زنند که این عمل البته تا حدودی کارساز است ولی تأثیر حداکثری ندارد.                                              

آنا: آیا نمونه عملی برای پیاده‌سازی این کار وجود دارد؟

گل فرا: در نمایشگاه‌های بین‌المللی با کارشناسان رایزنی کرده‌ایم و بالاخره یک سازنده ادوات کشاورزی از کشور ایتالیا با تبادل‌نظرهای صورت گرفته قانع شد که زیرشکن‌ها را متحول کند و بازوهای زیرشکن را از 40 سانتیمتر به 85 سانتیمتر عمیق‌تر شد ولی بازهم آن‌گونه که انتظار می‌رفت جواب نهایی نداد.

پیشنهاد ویبره کردن بازوها مطرح گردید که متعاقباً در مکانیزم بازوها جواب داد. درنهایت یک مکانیزم یا قاب بسیار محکم که بازوهای 85 سانتیمتر را با خود حمل می‌کند، تا حدودی نظر ما را به خود جلب کرد، ولی کارشناس مربوطه هنوز آن را در حال آزمایش معرفی کرد. چندین چند بار فیلم عملکرد این زیرشکن به‌صورت انیمیشن بر روی صفحه مانیتور مرور شد و علیرغم اعتراض کارشناس مربوطه از آن فیلم گرفته شد. از این غول زیرشکن عکس گرفته شد و درحالی‌که عملکرد آن در مزرعه به بعد موکول گردید، اما در مذاکرات فنی، خوش‌بینانه آینده کارساز ترسیم گردید.

در این محاسبات، تراکتور مناسب برای کشیدن این زیرشکن 840 اسب بخار محاسبه شد که بر اساس این دورنما، این‌چنین برنامه‌ریزی گردید که اگر یک نفر کارشناس کار آشنا و دوراندیش، یک چنین دستگاهی را با یک دستگاه تراکتور 840 قوه اسب در اختیار داشته باشد، می‌تواند هرروز حداقل 8 هکتار زمین مرده را زنده کند و برای آن ارزش‌افزوده جالب‌توجهی را ایجاد نماید. اگر تعداد این کارشناسان افزایش یابد، نه‌تنها یک اشتغال‌زایی مثبت در بخش صورت می‌گیرد، بلکه دورنمای نجات اراضی کشاورزی از طریق هوادهی به خاک‌ها و بازگشت موجودات زنده به کمک کشاورزی حفاظتی در زمان کمتری رقم می‌خورد.

آنا: هزینه اجرای کشاورزی حفاظتی چقدر است؟

گل فرا: پیش‌بینی می‌شود که یک دستگاه چنین ریزشکنی با تراکتور 480 قوه اسب، حداقل 445 میلیون تومان هزینه دربردارد که اگر شرایط متقاضی مناسب باشد، حدود 85 درصد آن توسط بانک کشاورزی با بهره  درصد وام تخصیص می‌یابد که اگر این بهره با تخصیص یارانه‌های توجیهی به نصف تقلیل یابد، انگیزه‌ها به‌مراتب برای چنین تحولی تحریک می‌شود.

آنا: از کجا می‌توان کشاورزی حفاظتی را به‌عنوان یک فرهنگ وارد کشاورزی کشور کرد؟

گل فرا: برای آغاز این کار احتیاج به آزمایش در مزارع است که در این راستا کشت و صنعت دولتی و نیمه‌دولتی می‌تواند پیشرو ایجاد این تحول باشند. تا اذهان را به این‌سو سوق دهیم تا شاید در آینده نزدیک بتوانیم یکی از این نمونه‌ها را خریداری و توسط صنعتگران خوش‌فکرمان نمونه‌سازی و تولید انبوه کنیم تا اهداف اشتغال‌زایی مؤثر برای احیای آب‌وخاک و شکار روان آب‌هایی که گاهی فاجعه‌بار، خاک مزارع ما را می‌بلعد، تحت مدیریت‌های کارساز تحقق یابند.

انتهای پیام/4083/