انگاره‌های غلط در انتخاب رشته

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، چرا رشته‌های کاربردی در دانشگاه کمتر مورد توجه قرار گرفته است؟ چرا تصور می‌شود رشته‌های علوم انسانی صرفاً نظری هستند و کاربرد ندارند؟

این سئوالاتی است که باید از متقاضیان تحصیل در دانشگاه‌ها پرسید. البته این تصور که رشته‌های علوم انسانی از نرخ اشتغال پایینی برخوردارند، ریشه در فرهنگ تاریخی و نبود شناخت از فلسفه وجودی رشته‌ها دارد.

بسیاری از متقاضیان فقط به صرف قبول شدن در یک رشته براساس رتبه کنکور، انتخاب رشته می‌کنند که قطعاً اینگونه انتخاب‌ها نمی‌تواند موفقیت‌ قطعی برای فرد در بر داشته باشد. اصولاً ورود به دانشگاه موجب موفقیت نمی‌شود و این تصور که لزوماً  داشتن مدرک تحصیلی دانشگاهی باعث رسیدن به شغل می‌شود بسیار غلط است. به همین دلیل صرف تطابق رتبه کنکور با رشته نباید ملاک انتخاب قرار گیرد.

سال‌های اخیر بحث‌های زیادی مطرح شده است مبنی بر اینکه فارغ‌التحصیلان رشته‌های علوم انسانی نمی‌توانند مانند رشته‌های مهندسی اشتغال ایجاد کنند و مانند رشته‌های تجربی و پزشکی آینده شغلی‌شان مشخص نیست و صرفاً باید مشاغل دولتی را برگزینند؛ این انگاره‌های غلط تنها می‌تواند ناشی از نبود شناخت از رشته‌های علوم انسانی باشد.

البته اینکه شغل‌های مرتبط با مهندسی و پزشکی ملموس و مورد شناخت هستند و مشاغل مرتبط با رشته‌های علوم انسانی کمی ناشناخته باقی مانده است نیز در تصور و نتیجه‌گرایی جامعه و گرایش عموم به رشته‌های پزشکی و مهندسی تأثیر داشته است.

اقتصاد، فرهنگ، سیاست و جامعه مفاهیمی است که یک ملت، دولت و در نهایت کشور را می‌سازند و ساخت و مدیریت کلان این مفاهیم در حوزه علوم انسانی است و در تمام جوامع به دست فارغ‌التحصیلان این حوزه  رقم خواهد خورد.

اما در ایران متأسفانه برخی رشته‌های علوم انسانی آن هم به دلیل محسوس بودن شغل‌های مرتبط با آن یا به عبارت دیگر پول‌ساز بودن آنها مانند رشته حقوق، از دیگر رشته‌ها متقاضی بیشتری پیدا کرده است و رقابت در این رشته‌ها بسیار بیشتر شده و به تبع آن شغل‌های مرتبط با این رشته نیز اشباع و محدود شده است.

البته این نکته که رتبه‌های برتر کنکور رشته حقوق را انتخاب می‌کنند و هرچه رتبه بهتر باشد قبولی در این رشته اتفاق می‌افتد نیز این در ساخت این انگاره تأثیرگذار بوده است و به نظر می‌رسد سیاستگذاری و سمت و سو دادن به انتخاب داوطلبان از طرف مسئولان آموزش عالی و وزارت علوم براساس نیازهای جامعه نیست.

چرا کارشناسان و تصمیم‌گیران حوزه آموزش عالی نمی‌خواهند اهمیت رشته‌های کاربردی را بیش از پیش با سمت و سو دادن به انتخاب داوطلبان نشان داده و به تبع آن ذائقه مخاطبان را براساس نیاز جامعه تغییر دهند.

این روزها نیاز ایران به متخصصان کسب‌وکار و اقتصاد است که مشاغل مرتبط با این رشته‌ها نیز بسیار است و می‌توان آینده شغلی مناسب برای آنها در نظر گرفت.

یکی از وظایف اصلی رسانه‌ها نیز این است که رشته‌ها، اهداف، فلسفه وجودی، کاربرد و آینده شغلی و نیاز جامعه به آن رشته را به متقاضیان و جامعه معرفی کنند تا با این کار تراکم در رشته‌های خاص ایجاد نشده و هرکس براساس استعداد خود و به‌ویژه‌ نیاز جامعه رشته تحصیلی خود را انتخاب کرده تا بتواند هم شغل خود را تضمین کرده و از طرف دیگر نیاز جامعه را برطرف کند.

باید انتخاب رشته به نحوی پیش برود تا پس از قبولی در دانشگاه، متقاضی احساس پشیمانی نکند و همچنین بعد از تحصیل در دانشگاه و فارغ التحصیل شدن احساس نکند عمر و زندگی خود را به هدر داده است.

همچنین  باید در رشته‌ای مهارت و علم کسب کرد که علاوه بر علاقه به آن رشته متقاضی بتواند با آن به اهداف خود رسیده و کسب درآمد داشته باشد.

با نظام آموزشی فعلی ایران انتخاب رشته مرحله بسیار مهمی و حساس در زندگی هر شخصی است و بدون شک سرنوشت وی را تعیین می‌کند به همین دلیل باید پیش از انتخاب رشته به علاقه، توان، استعداد، ظرفیت شغلی رشته، واحدهای درسی و از همه مهمتر نیاز جامعه و بازار شغلی به آن رشته، توجه کرد.

به هرحال تمام حلقه‌های مرتبط باید دست به دست هم داده تا انگاره‌های اشتباه جامعه را در انتخاب رشته اصلاح کنند.

خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا*

انتهای پیام/4007/