دین و تبلیغات رسانه‌ها، محور کتاب جدید استاد دانشگاه آزاد اسلامی

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، کتاب «نظارت شرعی بر تبلیغات رسانه‌ها» تألیف افسانه مظفری عضو هیئت‌ علمی و مدیر گروه علوم ارتباطات اجتماعی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی و محمدرضا راضی پژوهشگر حوزه مدیریت اسلامی است که به‌‌زودی وارد بازار نشر خواهد شد.

افسانه مظفری در گفتگو با خبرنگار آنا درباره محتوای این اثر گفت: ایمان مذهبی از سه مؤلفه شـناختی، عـاطفی و رفتاری برخوردار است، لذا همه فعالیت‌های ارتباطی یـک رسـانه دینـی نیـز بایـد همسـو و در جهـت گسترش و تقویت این سه مؤلفه باشد. از این‌رو، برنامه‌های یک رسانه دینی شامل خبررسانی، تبلیغات، آموزش، سرگرمی و... نیـز نبایـد از توجه توأمان به ابعاد سه‌گانه فوق غفلت کنند.

وی اظهار کرد: قاعده کلی این است که یک برنامـه مدون و گزینش‌شده توسط یک رسانه دینی، حاوی پیام‌های مفیـد و سازنده برای متوسط مخاطبان باشد. به بیان دیگر، اگـر مفیـد نیسـت، دست‌کم مضر هم نباشد. با این وصف، الگویی جامع موردنیاز است تا از این موارد اطمینان حاصل گردد.

نویسنده کتاب «نظارت شرعی بر تبلیغات رسانه‌ها» عنوان کرد: در این کتاب، الگوی نظارت شرعی بر تبلیغات رسانه‌ها ارائه و مورد بحث قرار گرفته است. نظارت شرعی، فرآیندی است که بر اساس آن کلیه امور تبلیغات در رسانه‌ها توسط ناظران شرعی نظارت‌ می‌شود تا آگهی‌های تبلیغاتی عرضه‌شده به مخاطبان با موازین و الگوهای موردنظر برای یک رسانه دینی که بر اساس احکام اسلامی عمل می‌نماید، مغایرت نداشته باشد.

این استاد دانشگاه آزاد اسلامی افزود: بدین منظور پس از انتخاب متغیرهای تأیید شده توسط خبرگان، پس از تحلیل عاملی اکتشافی و با روش معادلات‌یابی ساختاری و با به‌کارگیری نرم‌افزار ایموس گرافیک، الگوی طراحی‌شده مورد تأیید قرار گرفت.

مظفری در توضیح نظریه هنجاری اسلام برای هدایت رفتـاری رسـانه‌ها گفت: این نظریه می‌تواند ترکیبی از برخی اصـول مندرج در نظریه‌های موجود، به همراه اصول اختصاصی برگرفته از جهان‌بینی، نظام ارزشی و هنجـاری، و اهـداف و آرمان‌های دینی باشد. این نظریه، هرچند در بخش عناصر هنجاری برآمده از شریعت و اصـول اخلاقی که مبتنی بر حسن و قبح عقلی است، وضعیت ثابتی دارد، اما در بخش‌های مـرتبط بـا اقتضائات و ملاحظات مقطعی و نیز در جنبه‌های فنّاورانه، فنی و هنری به‌ تبع شرایط، متغیر خواهد بود. از این‌ رو در تألیفات آینده ارائه الگوهایی کامل‌تر و بسیط‌تر جهت نظارت شرعی مؤثر بر تمامی کارکردهای رسانه موردنظر مؤلفان است.

عضو هیئت‌ علمی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه رسانه اسلامی خودش را در مقابل خداوند مسئول می‌داند، نه در مقابل آگهی‌دهندگان، مشتریان یا دولت افزود: چنین رسانه‌ای حتی برای جذب مخاطب هم در جهت رضایت خداوند عمل می‌کند؛ نه بر مبنای اقتصاد بازار آزاد و مانند رسانه‌های تجاری.

این استاد علوم ارتباطات اجتماعی و رسانه گفت: رسانه‌ها نه‌فقط بازار مطلوب آگهی‌دهندگان را شکل می‌دهند، بلکـه خود نیز درآمد عمده‌ای از آن به دست می‌آورند. با توجه به تأثیر تبلیغات و رسانه بر ذهنیت، نگرش و طرز زندگی افراد جامعه، لزوم ارائه یک الگوی مناسب برای نظارت شرعی بر روند ارائه آگهی تبلیغاتی ضروری است، چراکه اگر رسانه‌ای بگوید که در پی مدیریت افکار عمومی نیست، دروغ گفته است. از این‌رو شناسایی مؤلفه‌های نظارت شرعی بر تبلیغات رسانه‌ای موضوع بسیار مهمی است.

مظفری اهداف اصلی این اثر پژوهشی را این‌گونه برشمرد: شناسایی مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده و متغیرهای اثرگذار نظارت شرعی، استخراج مدل ساختاری تأثیر نظارت شرعی بر تبلیغات رسانه‌ای و در نهایت ارائه راهکارهای کاربردی.

مدیر گروه علوم ارتباطات اجتماعی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: نظریه ارائه‌شده، هرچند در بخش عناصر هنجاری مبتنی بر شریعت، وضعیت ثابـتی دارد، امـا در بخش‌های مـرتبط بـا اقتضـائات و ملاحظات مقطعی نیز در جنبه‌های فنّاورانه، فنـی و هنری به‌تبع شرایط متغیر خواهد بود. از این‌رو در تألیفات آینده مورد نظر، ارائه الگوهایی کامل‌تر و بسیط‌تر جهت نظارت شرعی مؤثر بر تمامی کارکردهای رسانه موردنظر مؤلفان خواهد بود.

کتاب «نظارت شرعی بر تبلیغات رسانه‌ها» آخرین مراحل چاپ خود را طی می‌کند و به‌زودی توسط انتشارت صالحیان وارد بازار کتاب خواهد شد.

 انتهای پیام/4072/4104/پ