قطب‌های علمی موجب پیشرفت یا برندینگ

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا،‌ قطب‌های علمی به‌عنوان نیروی محرک و پیشران در حل مشکلات و گره‌های جامعه با هدف مرجعیت حوزه‌های تخصصی تأسیس شده و امروزه روزمرگی و برندینگ گریبان‌گیر این مراکز شده است.

بر اساس سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه علم و فناوری،‌ جایگاه جهانی کشور در فناوری باید ارتقا یافته و جمهوری اسلامی با کسب مرجعیت علمی به قطب علمی و فناوری در جهان اسلام تبدیل شود. قطب‌های علمی به استناد راهکارهای اجرایی بخش آموزش عالی در قوانین برنامه‌های سوم، چهارم و پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تشکیل شده و مبتنی بر آیین‌نامه‌های مصوب فعالیت کرده‌اند.

اهم اهداف تشکیل قطب‌های علمی از همان اول در راستای گسترش مرزهای دانش و فناوری برای ارتقای علمی کشور، ایجاد شبکه‌های علمی، تصمیم‌سازی در برنامه‌ریزی علمی و اجرایی، توسعه و تقویت مطالعات میان‌رشته‌ای و کسب مرجعیت علمی در زمینه‌های تخصصی بوده که در اثر گذر زمان با افزایش کمی این مراکز در سراسر کشور به‌خصوص در دانشگاه‌های تراز اول، انتظار مأموریت‌گرایی دانشگاه‌ها را بیش از پیش کرده است.

آخرین بررسی‌ها از آمار تعداد مراکز قطب علمی از کشور، نشان‌گر رشد کمی و طولی چشم‌گیر این مراکز در دانشگاه‌های وزارت علوم در سالیان اخیر است. با بازدید صفحات وب نیمی از 154 مرکز قطب علمی کشور، چنین برمی‌آید که قطب‌های علمی نیز به روزمرگی‌های دانشگاهی دچار شده و از رسالت‌های اصلی خود فاصله گرفته‌اند و یا در بهترین حالت از اهم فعالیت‌های خود توضیحات مختصری آورده و بعضاً آدرس‌ها به‌کلی مسدود شده‌اند.

در این بین دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، قطب علمی «پدافند غیرعامل و علوم و فناوری همگرا» و دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب، قطب علمی «انرژی و مواد» بوده که با گردهم آوردن استادان علوم بین‌رشته‌ای و آزمایشگاه‌های پیشرفته در حال تبیین و تدوین راهکارهای عملیاتی در حوزه‌های تخصصی است.

با توجه به ظرفیت بی‌نظیر دانشگاه آزاد اسلامی و تجربیات موفق در واحد تهران شمال، انتظار می‌رود گسترش قطب‌های علمی در واحد‌های توانمند دانشگاه آزاد نیز پیگیری و به سمت مأموریت‌گرایی سوق داده شود.   

دغدغه اصلی این‌روزهای کشور آشتی دانشگاه با صنعت و جامعه است، چرا که روز‌به‌روز بر فارغ‌التحصیلان دانشگاهی افزوده شده و پیامدهای منفی آن آشکارا در رفتارهای قشر دانشگاهی دیده می‌شود. علاوه بر آن قطب‌های علمی در راستای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان می‌تواند نقش مهمی داشته باشد.

با وجود این‌که قطب‌های دانشگاهی مورد ارزیابی سالانه قرار می‌گیرند و در صورت عدم عملکرد مطلوب طی دو سال متوالی احتمال انحلال دارند، کماکان قطب‌هایی وجود دارد که صرفاً به عنوان برندینگ مورد توجه دانشگاه‌ها قرار گرفته است.

انتهای پیام/پ