سریال‌های چندفصلی و فرمول جذب مخاطب

از این رو یکی از مسائلی که می‌تواند مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد، این است که آیا ساخت فصل‌های دوم و سوم یک مجموعه تلویزیونی می‌تواند موفق باشد و رضایت مخاطبان را در بر داشته باشد؟ و آیا مخاطبان تلویزیون تمایل به دیدن قسمت‌های متعدد یک مجموعه تلویزیونی دارند؟

در بررسی این موضوع با سریال‌های چندین فصلی خارجی مواجه می‌شویم که بعضا سریال‌های بسیار موفق و مورد توجهی بوده‌اند که از آن جمله می‌توان به «لاست»، «24»، «فرار از زندان»، «فلش فوروارد» و... اشاره کرد. هرچند این سریال‌ها هم در برخی مواقع با فراز و نشیب‌هایی مواجه شده‌اند که حتی در برخی موارد موجب شده سریال به صورت نیمه تمام رها شود، اما به طور کلی این گونه سریال‌ها طرفداران بسیاری دارند به گونه‌ای که می توان گفت اکثر سریال‌های خارجی به صورت چند فصلی ساخته می‌شوند و این فصل‌بندی حتی به سریال‌های عامه‌پسند ترکیه‌ای نیز سرایت کرده است.

این روند از سال‌های بسیار دور به ویژه در مورد سریال‌های آمریکایی وجود داشته و سریال‌های بسیار موفق و پرمخاطبی همچون «روزهای زندگی» و «محله پیتون» سال‌های متمادی میهمان خانه‌های مردم بوده‌اند.

این روند به تازگی در سریال‌های ایرانی رواج یافته است، هر چند که در گذشته نیز سریال‌هایی همچون «آیینه عبرت»، «هوش سیاه»، «کلانتر»، «مزد ترس» و ... از این روند پیروی می‌کردند اما به دلیل اینکه با فاصله زمانی‌های طولانی با چنین مواردی مواجه بودیم چندان به چشم نمی‌آمد.

برخی از منتقدان و کارشناسان معتقدند که دنباله‌سازی برای سریال‌ها و مجموعه‌های تلویزیونی برای تلویزیون ما مناسب نیست، زیرا اغلب نویسندگان فیلمنامه‌های تلویزیونی، دستشان از ایده‌ها و قصه‌های ناب و جدی و پرماجرا خالی است و به خاطر محدودیت‌هایی که در نمایش زندگی رئال وجود دارد، بضاعت‌ها اندک است و به همین دلیل، امتداد دادن به داستان‌های دنباله‌دار، فقط به مکرر کردن همان ایده‌ها و تکرار همان داستان‌هایی می‌انجامد که پیشتر گفته شده است.

عده‌ای معتقدند به‌طور کلی نهایتا مجموعه‌های دنباله‌دار، به سری‌کاری می‌افتند و اصرار بر ادامه بخشیدن به آن‌ها، توجیهی ندارد و شایسته است از ظرفیت‌های محدود تلویزیون استفاده‌های بهتری کرد و راه را برای افراد مستعدتر باز گذاشت تا شاید طراوت و تحولی را در این عرصه و به طور کلی در این دستگاه رقم بزنند.

اما از سوی دیگر پیگیری و استقبال مخاطبان از سریال‌هایی همچون «پایتخت» نشان می‌دهد علاوه بر اینکه اصولا با توجه به فضای روانی حاکم بر جامعه فیلم‌ها و سریال‌های ظنز مخاطبان بیشتری دارد، چنانچه یک مجموعه تلویزیونی از ساختار و خط داستانی مشخصی برخوردار باشد، می‌تواند رضایت مخاطب را جلب کرده و به حیات خود تا چندین فصل ادامه دهد.

ازاین‌رو اگر سازندگان سریال‌ها کیفیت را ملاک اصلی کار خود قرار دهند و به «سری‌کاری» نیفتند، چندفصلی بودن امکانی است که می‌تواند به جذب و حفظ مخاطب کمک کند؛ فرمولی به همین سادگی: حفظ استانداردهای کیفی تولید سریال از فیلمنامه تا تولید.