فرد مبتلا به نقرس مقصر نیست

به گزارش «ساینس آلرت» (ScienceAlert)، در سال ۲۰۲۴، یک گروه بین‌المللی از دانشمندان داده‌های ژنتیکی گردآوری‌شده از ۲.۶ میلیون نفر را در قالب ۱۳ مجموعه بزرگ داده‌های DNA بررسی کردند. در میان این داده‌ها، اطلاعات مربوط به ۱۲۰ هزار و ۲۹۵ فرد مبتلا به «نقرس شایع» نیز وجود داشت.

پژوهشگران با مقایسه کد‌های ژنتیکی افراد مبتلا با افرادی که به این بیماری مبتلا نبودند، ۳۷۷ ناحیه مشخص از DNA را شناسایی کردند که تغییرات آنها با نقرس ارتباط داشت؛ ۱۴۹ مورد از این نواحی پیش‌تر هرگز با نقرس مرتبط دانسته نشده بودند.

اگرچه عوامل سبک زندگی و محیطی همچنان بی‌تاثیر نیستند، یافته‌ها حاکی از آن است که ژنتیک یکی از محرک‌های اصلی خطر ابتلا به نقرس است. پژوهشگران همچنین بر این باورند که احتمالا پیوند‌های ژنتیکی کشف نشده دیگری نیز وجود دارد که هنوز شناسایی نشده‌اند.

«تونی مِریمن»، اپیدمیولوژیست دانشگاه اوتاگو در نیوزیلند، هنگام انتشار این پژوهش گفته است: «نقرس یک بیماری مزمن با پایه ژنتیکی است و تقصیر فرد مبتلا نیست. این تصور نادرست که نقرس ناشی از سبک زندگی یا رژیم غذایی است، باید کنار گذاشته شود».

نقرس زمانی ایجاد می‌شود که سطح اسیداوریک در خون بالا می‌رود و بلور‌های سوزنی‌شکل و تیز در مفاصل تشکیل می‌شوند. هنگامی که دستگاه ایمنی بدن به این بلور‌ها حمله می‌کند، درد و ناراحتی شدید بروز می‌یابد.

به گفته پژوهشگران، ژنتیک در تمام مراحل این فرایند نقش دارد؛ به ویژه در این‌که دستگاه ایمنی بدن تا چه اندازه احتمال دارد به بلور‌های اسیداوریک حمله کند و نیز در نحوه انتقال اسیداوریک در بدن.

درمان نقرس با یک ژن باستانی

نقرس می‌تواند به صورت دوره‌ای عود کند؛ اما درمان‌هایی برای آن وجود دارد. با این حال، نویسندگان این پژوهش معتقدند که برداشت‌های نادرست اجتماعی می‌تواند افراد را از مراجعه برای درمان منصرف کند و این موضوعی نگران‌کننده است آن هم در شرایطی که موارد ابتلا به این بیماری رو به افزایش است.

مِریمن می‌گوید: «این باور نادرستِ فراگیر، در افراد مبتلا به نقرس احساس شرم ایجاد می‌کند و باعث می‌شود برخی از آنها در سکوت رنج بکشند و برای دریافت داروی پیشگیرانه‌ای که سطح اسیداوریک (اورات) خون را کاهش می‌دهد و مانع درد می‌شود، به پزشک مراجعه نکنند».

این مطالعه، علاوه بر آن‌که درک ما را از منشا نقرس بهبود می‌بخشد، گزینه‌های بیشتری را برای پژوهش درباره درمان‌ها در اختیار دانشمندان قرار می‌دهد؛ به ویژه در زمینه مدیریت پاسخ ایمنی بدن به تجمع اسیداوریک. حتی این احتمال وجود دارد که برخی دارو‌های موجود برای این منظور کاربرد تازه‌ای پیدا کنند.

البته این پژوهش محدودیت‌هایی نیز دارد: بخش عمده داده‌ها مربوط به افراد با تبار اروپایی بوده و در برخی موارد، ابتلا به نقرس بر اساس خوداظهاری افراد ثبت شده، نه تشخیص بالینی. با این حال، این نتایج تصویری بسیار روشن‌تر از مشکلی بهداشتی ارائه می‌دهد که قرن‌هاست انسان‌ها را درگیر کرده است.

مِریمن در پایان می‌گوید: «امیدواریم با اهداف جدیدی که شناسایی کرده‌ایم، در آینده درمان‌های بهتر و در دسترس‌تری ارائه شود. نقرس شایسته دریافت منابع مالی بیشتر در حوزه سلامت و اولویت بالاتر در نظام درمانی است».