از بیزوس تا آلتمن؛ وقتی غولهای فناوری علیه پیری سرمایهگذاری میکنند
در دهههای اخیر، ظهور فناوریهای نوینی، چون بیوتکنولوژی، هوش مصنوعی و مهندسی ژنتیک باعث شده است که ایدهٔ معکوس کردن یا کاهش تأثیرات پیری از حالت یک رؤیا خارج شود و به حوزهای جدی برای تحقیقات علمی تبدیل گردد. در همین مسیر، برخی از ثروتمندان حوزهٔ فناوری و کارآفرینان، برخلاف جریان معمول، تصمیم گرفتهاند سرمایهگذاریهای گستردهای انجام دهند و به دنبال تغییر آیندهٔ پیری حرکت کنند.
در این گزارش به بررسیِ نحوهٔ ورود و مشارکت چند نفر از این افراد، استراتژیها و چالشهای آنها پرداختهایم.
سم آلتمن (Sam Altman)
به گزارش (techcrunch) شرکت (Retro Biosciences) که در سالهای اخیر مطرح شده است، با سرمایهٔ اولیه ۱۸۰ میلیون دلار از سوی سم آلتمن راهاندازی شده است. هدف این شرکت این است که عمری سالم (healthy lifespan) انسان را دستکم ۱۰ سال افزایش دهد.
آلتمن مدیرعامل OpenAI است و در توسعه هوش مصنوعی پیشرفته و مدلهایی مانند GPT نقش کلیدی دارد. او سرمایهگذاریهای کلان در حوزه طول عمر و جوانسازی انسان انجام داده و از شرکتهایی مانند Retro Biosciences حمایت میکند، با هدف مقابله با پیری و ارتقای طول عمر سالم با استفاده از فناوریهای نوین
همچنین در گزارش (siliconangle) آمده است که یکی از رویکردهای (Retro) استفاده از هوش مصنوعی برای کشف داروها و بهبود فرآیندهای سلولی است؛ همکاری با (OpenAI) برای ساخت مدلهایی است که بتوانند پروتئینها یا فاکتورهایی را شناسایی کنند که سلولهای معمولی را به حالت شبیه سلولهای بنیادی (stem cells) برگردانند یا برخی از فرایندهای پیر شدن را معکوس کنند.
آنها قصد دارند چند داروی آزمایشی را وارد فاز اولیهٔ آزمایشهای بالینی (Phase ۱) کنند، از جمله یک قرص برای بیماری آلزایمر که توانایی بازگرداندن «اتوفاژی» (autophagy) را دارد فرآیندی که سلولها با استفاده از آن مواد مضر را دفع کرده یا بازسازی میکنند.
شرکت Retro با سرعتی بسیار بالاتر از شرکتهای داروسازی سنتی در زمینهٔ تحقیق و توسعه این موضوع حرکت میکند و توانسته است سرمایههای کلان را بهسرعت وارد عمل کند. یکی از مهمترین مزیتهای این شرکت، بهرهگیری همزمان از هوش مصنوعی و زیستشناسی سلولی است؛ ترکیبی که قابلیتهایی چون طراحی مدلهای پروتئینی، بازبرنامهریزی سلولها و بهبود فرآیند اتوفاژی را در اختیار پژوهشگران قرار میدهد. این همافزایی میتواند مسیر دستیابی به پیشرفتهای چشمگیر و سریعتر در حوزهٔ جوانسازی و مقابله با پیری را هموار کند.
بااینحال، مسیر Retro خالی از چالش نیست. داروهای آزمایشی هنوز در مراحل اولیه قرار دارند و انتقال موفقیتهای بهدستآمده در مدلهای حیوانی به بدن انسان بهسادگی امکانپذیر نیست. علاوه بر این، خطرات زیستی، ملاحظات ایمنی و ضرورت انجام کارآزماییهای انسانی همچنان موانع بزرگی به شمار میروند.
از سوی دیگر، هزینههای بسیار بالا یک چالش جدی محسوب میشود. حتی در صورت جذب سرمایهگذاری اولیه، فاصلهٔ زیادی تا رسیدن به بازده عملی وجود دارد. در کنار مسائل مالی، مقررات سختگیرانه نیز نقش تعیینکنندهای دارند؛ چراکه داروها و درمانهای ژنتیکی یا سلولی باید تحت آزمایشهای دقیق و مستند ایمنی و اثربخشی قرار گیرند.
در نهایت، بعد اخلاقی و اجتماعی این فناوری نیز نباید نادیده گرفته شود. اگر چنین درمانهایی به موفقیت برسند، پرسش اساسی این است که چه کسانی امکان دسترسی به آنها را خواهند داشت؟ در صورتیکه تنها قشر ثروتمند از این نوآوریها بهرهمند شود، شکافهای اقتصادی و اجتماعی میتواند عمیقتر گردد.
جف بیزوس و شرکت (Altos Labs)
به گزارش (wikipedia) (Altos Labs) در سال ۲۰۲۲ فعالیت رسمی خود را شروع کرد، با تمرکز بر بازبرنامهریزی سلولی (cellular reprogramming) و ایجاد درمانهایی که بتوانند فرآیندهای پیری را متوقف یا معکوس کنند.
جف بیزوس، بنیانگذار شرکت آمازون است که ابتدا به عنوان کتابفروشی آنلاین آغاز به کار کرد و به مرور به یکی از بزرگترین غولهای تجارت الکترونیک و فناوری تبدیل شد. او بخشی از سرمایهٔ خود را به تحقیقات در حوزه طول عمر و جوانسازی انسان اختصاص داده و در استارتاپها و شرکتهایی که روی افزایش طول عمر سالم و فناوریهای ضدپیری کار میکنند، سرمایهگذاری کرده است
از سرمایهگذاران برجسته Altos Labs، علاوه بر جف بیزوس، یوری میلنر و شرکتهای سرمایهگذاری بزرگ هستند. سهامیۀ اولیه به عددی در حدود ۳ میلیارد دلار گزارش شده است.
تمرکز بر تحقیقات بنیادی است؛ یعنی بیشتر در آزمایشگاهها، سلولها، مدلهای حیوانی و توسعهٔ فناوری سلول بنیادی، بازبرنامهریزی اکتسابیِ ویژگیهای جوانی.
به دلیل اینکه پژوهش بنیادی است، فاصلهٔ زمانی بین دستاورد علمی و محصول نهایی طولانی است. ممکن است دهها سال طول بکشد تا درمانهایی در دسترس عموم شوند.
هزینههای پیشبرد تحقیقات در حوزه جوانسازی بسیار سنگین است. نگهداری تیمهای تحقیقاتی سطح بالا، تأمین تجهیزات پیشرفته و اداره آزمایشگاههای بزرگ، سرمایههای کلانی را میطلبد؛ با این حال هنوز مشخص نیست که این سرمایهگذاریها در آینده به سودآوری تجاری منجر شوند یا خیر. علاوه بر هزینهها، چالشهای علمی و ایمنی نیز وجود دارد.
یکی از جدیترین نگرانیها به بازبرنامهریزی سلولی مربوط میشود؛ فرایندی که میتواند به جای جوانسازی ساده، موجب بروز تومورهای سرطانی یا اختلالات پیشبینیناپذیر در بدن شود. از سوی دیگر، منتقدان از کمبود شفافیت در این حوزه سخن میگویند. به باور آنان، میزان پیشرفتی که گزارش میشود با حجم سرمایهگذاریها همخوانی ندارد و اطلاعات کافی در اختیار افکار عمومی قرار نمیگیرد. برای نمونه، شرکت Calico که توسط سرگی برین و لری پیج بنیانگذاری شد، بارها به دلیل محرمانگی بیش از حد و انتشار اندک دادههای پژوهشی در معرض انتقاد قرار گرفته است.
سرگی برین (Sergey Brin)
به گزارش (nad) شرکت (Calico Life Sciences) که در سال ۲۰۱۳ توسط Google تأسیس شد، یکی از نخستین پروژههای بزرگ در حوزهٔ طول عمر است که هدفش مطالعهٔ ژنتیکی و سلولیِ پیری و بیماریهای وابسته به سن است، مانند آلزایمر و دیابت.
سرگی برین در سال ۱۹۹۸ به همراه لری پیج شرکت گوگل را تأسیس کرد. برین علاوه بر فعالیت در گوگل و شرکت مادر آن، Alphabet Inc در پروژههای بلندمدت تحقیقاتی و نوآورانه سرمایهگذاری کرده است، از جمله Calico Labs، شرکتی که روی جوانسازی و افزایش طول عمر انسان تمرکز دارد. او به پژوهشهای ژنتیکی و سلولی و فناوریهای ضدپیری علاقهمند است
Sergey Brin به عنوان یکی از بنیانگذاران Google و سرمایهگذاران پشت Calico سهم مهمی دارد؛ او همچنین به تحقیقات بیماریهایی مثل پارکینسون کمک مالی کرده است که پیری تا حدی در آن نقش دارد.
مزیت بزرگ Calico دسترسی به منابع عظیم تحقیق و داده و امکانات Google/Alphabet است؛ از جمله فناوریهای دادهمحور، توان پردازشی بالا، توانایی همکاری با شرکتهای دارویی بزرگ برای آزمایشهای بالینی.
اما انتقادات زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه نتایج به صورت عمومیِ قابل مشاهدهای کمتر است؛ برخی محققان میگویند که Calico تاکنون دستاوردهای بزرگی در محصول نهایی یا درمان انسان نشان نداده است (در مقایسه با وعدهها)؛ بخشی از آن به دلیل رویکرد محافظهکارانهتر و بلندمدت بودن پروژه است.
پیتر تیل (Peter Thiel)
به گزارش (rossdawson) یکی از تمرکزهای تیل موضوع سلولهای پیری (senescent cells) است. شرکت Unity Biotechnology یکی از پروژههایی است که با هدف حذف سلولهای پیر یا کاهش تأثیرات آنها راهاندازی شد و تیل از جمله سرمایهگذاران آن است.
بنیادهایی مثل Methuselah Foundation نیز یکی از محورهای فعالیت تیلاند؛ تیل در سال ۲۰۰۶ مبلغ قابل توجهی به Methuselah اهدا کرده و به صورت پیوسته در پروژههای مرتبط با بافتسازی، بازسازی سلولی و داروهای وابسته به پیری مشارکت دارد.
به گزارش (theguardian) علاوه بر مشارکت مستقیم در شرکتها، تیل فلسفهٔ عمومی در مورد مقابله با پیری دارد: برای او مرگ یک روند اجتنابناپذیر نیست بلکه یک چالش قابل حل است.
پیتر تیل کارآفرین، سرمایهگذار و نظریهپرداز فناوری است که بهعنوان یکی از بنیانگذاران PayPal شناخته میشود. او پس از فروش PayPal، به سرمایهگذاری در استارتاپهای نوآورانه پرداخت و از جمله اولین سرمایهگذاران Facebook بود. تیل در زمینه طول عمر و جوانسازی انسان نیز سرمایهگذاری کرده است؛ از جمله حمایت از شرکتهایی مانند Unity Biotechnology که روی سلولهای پیری و درمان بیماریهای مرتبط با سن کار میکنند
توان تأمین سرمایهٔ پروژههای بلندمدت و پرریسک را دارد و میتواند تحمل شکستهای آزمایشی را داشته باشد.
از طرفی، راه حلهای تیل گاهی بحثبرانگیزند؛ سرمایهگذاری در پروژههایی که نتایج انسانی ملموس ندارند هنوز محدود است. مثلاً Unity Biotechnology بعضی از آزمایشها موفق نبودهاند یا با تأخیرهای زیاد روبهرو شدهاند.
همچنین، جنبهٔ اخلاقی (مانند دسترسی همگانی، عوارض جانبی، اختلاف بین دارندهٔ منابع و کسانی که ندارند) و مقرراتی همواره مطرح است.
برایان جانسون (Bryan Johnson)
به گزارش (businessinsider) جانسون پروژهٔ شخصیای به نام Blueprint دارد که شامل رژیم غذایی دقیق، نظارت پزشکی مداوم، استفاده از فناوریهای ورزشی، مکملها و آزمایشهای زیستی برای کاهش سن بیولوژیک بدن است.
او همچنین در استارتاپها و شرکتهایی که در زمینه فناوری سلامت و بیوتک مشغولاند، سرمایهگذاری کرده و فعالیت گستردهای در بهبود شاخصهای سلامتی شخصی دارد.
رویکرد «آزمایشی بر تن خود» همواره محدودیت دارد. اثرات بلندمدت برخی مداخلات هنوز معلوم نیست. همچنین برخی اقدامات ممکن است هزینهبر، وقتگیر، یا با خطراتی همراه باشند که هنوز به خوبی ارزیابی نشدهاند. اگرچه دادههایی وجود دارد مبنی بر کاهش سن بیولوژیک و بهبود برخی شاخصها، اما بهبود محسوسی که بتوان آن را درمان قطعی یا عمومی قلمداد کرد هنوز ثابت نشده است.
تحلیل مقایسهای و روندها
چند الگوی مهم قابل شناساییاند:
تمرکز بر پیری به عنوان بیماری یا مجموعهای از آسیبها
تقریباً همهٔ این افراد و شرکتها پیری را نه فقط روند طبیعی، بلکه مجموعهای از آسیبهای مولکولی، سلولی و بافتی میدانند که قابل مداخلهاند برای مثال (سلولهای پیر، آسیب DNA، تحلیل توانایی بازسازی سلولی.)
برایان جانسون، شرکت Braintree را تأسیس کرد که در زمینه پرداختهای آنلاین فعالیت دارد و پس از فروش آن به PayPal، به یکی از سرمایهگذاران فعال در حوزه فناوری تبدیل شد. جانسون همچنین پروژهٔ شخصی Blueprint را راهاندازی کرده است که هدف آن کاهش سن بیولوژیک بدن و ارتقای طول عمر سالم از طریق رژیم غذایی دقیق، نظارت پزشکی مداوم، استفاده از فناوریهای سلامت و بیوتکنولوژی و مکملها است
ترکیب فناوری و زیستشناسی
استفاده از هوش مصنوعی، مدلسازی بیولوژیک، دادهکاوی، مدلهای سلولی و حیوانی، که امکان شناسایی اهداف جدید دارویی را فراهم میآورد، با مداخلات سلولی، پروتئینی یا ژنی ترکیب میشود.
سرمایهگذاری بلندمدت و ریسک بالا
پروژههایی با دورهٔ بازگشت سرمایهٔ طولانی، با ریسک علمی و مقرراتی زیاد است، ولی ثروتمندان فناوری به دلیل منابع مالی و تمایل به نوآوری حاضر به ورود به این عرصهاند.
شفافیت محدود و انتقاد عمومی
برخی از پروژهها، به ویژه آنها که اهداف بلندپروازانه دارند، مانند معکوس کردن پیری، مورد نقد قرار گرفتهاند که آیا واقعاً مؤثر خواهند بود یا نتیجه بر روی انسان قابل توجه خواهد بود.
دسترسی، عدالت و اخلاق
این پرسش که آیا این درمانها ابتدا فقط برای ثروتمندان قابل دسترس خواهند بود، یا تضمینی برای ایمنی بلندمدت وجود دارد، همواره مطرح است.
در مجموع، سرمایهگذاریهای صورتگرفته توسط سم آلتمن، جف بیزوس، سرگی برین، پیتر تیل و برایان جانسون نشان میدهد که طیفِ فناوری ضدپیری در حال گذار از مرحلهٔ ایده و تحقیق به مرحلهای است که آزمایشهای بالینی، توسعه دارویی و حتی آزمایش روی انسان دستخوش امکان شدهاند.
انتهای پیام/
