کاربران آفیس مجبور به استفاده از هوش مصنوعی کوپایلت میشوند!
به گزارش خبرگزاری آنا؛ مایکروسافت اعلام کرده است که از مهر و آبان ۱۴۰۴ (اکتبر ۲۰۲۵)، برنامک هوش مصنوعی «کوپایلت» بهصورت خودکار روی نسخههای ویندوزی آفیس در رایانههای شخصی نصب خواهد شد. این اقدام شامل تمامی کاربران نسخه دسکتاپ اپهای مایکروسافت ۳۶۵ مانند ورد، اکسل و پاورپوینت میشود. کاربران منطقه اقتصادی اروپا فعلاً از این تغییر مستثنا هستند.
محدودیت در انتخاب؛ کاربران شخصی بدون حق انصراف
براساس اعلام منابع رسانهای فقط مدیران سازمانی میتوانند از طریق مرکز مدیریت مایکروسافت ۳۶۵ مانع نصب خودکار شوند. سایر کاربران، چارهای جز پذیرش این برنامک یا غیرفعالسازی آن از بخش استارتاپ ویندوز نخواهند داشت. این موضوع نگرانیهایی درباره تحمیل نرمافزار اضافی به کاربران ایجاد کرده است.
مایکروسافت مدعی است که دنبال سادهسازی تجربه کاربری و افزایش بهرهوری است!
مایکروسافت کوپایلت را بهعنوان نقطهی ورودی متمرکز برای دسترسی به ابزارهای هوش مصنوعی و قابلیتهای بهرهوری معرفی کرده است. هدف از این اقدام، تسهیل تجربهی کار با آفیس و افزایش دسترسی به امکانات جدید عنوان شده است.
استراتژی جدید شرکت در حال رخنمایی است؟
این شرکت آمریکایی طی ماههای اخیر تلاش گستردهای برای توسعه کوپایلت داشته است. معرفی حالت Copilot Mode در مرورگر اج و اضافه شدن این ابزار به اشتراک مایکروسافت ۳۶۵ موجب افزایش ۴۳ درصدی قیمت سرویس شده است. این اقدامات به خوبی نشان میدهد که شرکت مایکروسافت تمرکز زیادی بر گسترش سریع استفاده از هوش مصنوعی در برنامه خود دارد.
حرکتی که میتواند به یک دردسر بزرگ اقتصادی تبدیل شود
برخی کاربران علاقهمند به هوش مصنوعی این تغییر را جذاب و مفید میدانند. بسیاری دیگر آن را نرمافزاری تحمیلی و غیرضروری تلقی میکنند. برخی اقتصاددانان هشدار دادهاند که روند فعلی میتواند به شکلگیری حبابی بزرگ در صنعت هوش مصنوعی منجر شود.
تصمیم مایکروسافت برای نصب خودکار برنامک هوش مصنوعی کوپایلت روی رایانههای ویندوزی و اپهای مایکروسافت ۳۶۵، اقدامی است که در ظاهر با هدف ارتقاء تجربه کاربری و افزایش بهرهوری معرفی شده، اما در عمل پیامدهای حقوقی، اجتماعی و فنی قابل توجهی به همراه دارد. این تصمیم، بهویژه در شرایطی که کاربران شخصی امکان انصراف از نصب را ندارند، میتواند مصداقی از رفتارهای انحصارگرایانه باشد که در برخی حوزههای قضایی با محدودیتهای قانونی مواجه است.
بررسی حقوقی تصمیم مایکروسافت در اروپا و آمریکا
قوانین ضد انحصار در اروپا با دقت و سختگیری بیشتری نسبت به آمریکا اجرا میشوند. قانون بازارهای دیجیتال که در سالهای اخیر تصویب شده، شرکتهای بزرگ فناوری را ملزم میکند تا از رفتارهایی که منجر به محدود کردن رقابت یا تحمیل خدمات به کاربران میشود، اجتناب کنند. بر همین اساس، مایکروسافت ناچار شده است نصب خودکار کوپایلت را برای کاربران منطقه اقتصادی اروپا متوقف کند، مگر آنکه کاربران با میل خود به چنین رفتاری رضایت دهند. این موضوع نشان میدهد که در چارچوب حقوقی اروپا، چنین اقدامی بدون رضایت صریح کاربر، غیرقانونی تلقی میشود و میتواند با جریمههای سنگین مواجه شود.
البته در آمریکا هم، قوانین ضد انحصار مانند قانون شرمن و قانون کلیتون نیز برای جلوگیری از سلطه غیرمنصفانه شرکتها بر بازار طراحی شدهاند. با این حال، اجرای این قوانین در حوزه فناوری معمولاً با پیچیدگیهای بیشتری همراه است.
شرکتهای بزرگ فناوری اغلب با استناد به ارتقاء خدمات یا نوآوری، از زیر بار مسئولیتهای ضد انحصار شانه خالی میکنند. در حال حاضر، هیچ ممنوعیت رسمی برای نصب خودکار کوپایلت در آمریکا اعلام نشده، اما کارشناسان حقوقی هشدار دادهاند که این اقدام ممکن است در آینده با بررسیهای قضایی مواجه شود، بهویژه اگر مایکروسافت از دادههای کاربران برای تقویت موقعیت رقابتی خود استفاده کند.
پیامدهای منفی نصب اجباری برای کاربران
نصب اجباری کوپایلت بدون رضایت، چندین پیامد منفی از منظر کاربران به همراه دارد. نخست آنکه کنترل کاربر بر سیستم شخصی خود کاهش مییابد. کاربران ممکن است احساس کنند که مالکیت واقعی بر رایانه خود ندارند، چرا که نرمافزارهایی بدون اجازه آنها نصب میشود. این موضوع بهویژه در محیطهای حرفهای یا آموزشی که نیاز به پایداری نرمافزار دارند، مشکلساز است.
دوم آنکه برنامکهای هوش مصنوعی مانند کوپایلت به طور معمول منابع پردازشی و حافظه زیادی مصرف میکنند. نصب خودکار آن میتواند باعث کندی سیستم، کاهش عمر باتری و اختلال در عملکرد سایر اپها شود. سوم آنکه کاربران ممکن است نسبت به مایکروسافت بیاعتماد شوند، زیرا احساس میکنند شرکت بدون اطلاع و رضایت آنها تصمیمگیری میکند. این بیاعتمادی میتواند به کاهش وفاداری به برند منجر شود و حتی برخی کاربران را به سمت جایگزینهای متنباز یا مستقل سوق دهد.
نگرانیهای مربوط به جمعآوری و استفاده از دادهها
یکی از نگرانیهای اصلی در مورد کوپایلت، نحوه جمعآوری و استفاده از دادههای کاربران است. با نصب خودکار، مایکروسافت به حجم عظیمی از دادههای رفتاری، متنی، و سیستمی دسترسی پیدا میکند که میتواند در موارد مختلف مورد استفاده یا حتی سوءاستفاده قرار گیرد.
برای مثال، دادههای جمعآوریشده میتوانند برای ساخت نمایههای دقیق تبلیغاتی استفاده شوند، حتی اگر کاربر چنین رضایتی نداده باشد. همچنین مایکروسافت میتواند از دادههای کاربران برای بهبود محصولات خود به شکلی استفاده کند که رقبا به چنین اطلاعاتی دسترسی ندارند، و این موضوع میتواند رقابت سالم را مختل کند.
در برخی موارد نیز ممکن است اطلاعات به شرکتهای تحلیلگر یا تبلیغاتی یا حتی نهادهای امنیتی آمریکا یا کشورهای و دولتهای خارجی منتقل شود، بهویژه در قالب دادههای ناشناس که قابل بازشناسایی هستند. علاوه بر این، دادههای کاربران ممکن است برای آموزش مدلهای جدید هوش مصنوعی استفاده شوند، بدون آنکه کاربران بدانند یا رضایت داده باشند.
اقدام خلاف اخلاق و حقوق مایکروسافت کاربران را دلآزرده خواهد کرد
تصمیم مایکروسافت برای نصب خودکار کوپایلت، اگرچه از منظر فنی و تجاری به نظر غیرقابل درک نمیرسد، اما از منظر حقوقی، اخلاقی و اجتماعی با چالشهای جدی روبهروست. احترام به حق انتخاب کاربران، شفافیت در استفاده از دادهها، و رعایت اصول رقابت سالم باید در اولویت قرار گیرد. در غیر این صورت، نوآوری بهجای خدمت به کاربران، به ابزاری برای سلطه و کنترل تبدیل خواهد شد.
این موضوع به طور حتم میتواند اعتماد عمومی کاربران به نرمافزارهای مایکروسافت را خدشهدار کند و میتواند زمینهساز واکنشهای قانونی و اجتماعی گستردهتری در آینده باشد. شرکتهایی که در مسیر تحول دیجیتال گام برمیدارند، باید به همان اندازه که به توسعه فناوری توجه دارند، به حقوق کاربران و اصول اخلاقی نیز پایبند باشند.
انتهای پیام/
