ایران در مسیر پیشرفت ۸؛
رشد استارت‌آپ‌های حوزه فناوری در ایران
ایران در مقایسه با بسیاری از کشور‌های منطقه، در برخی شاخص‌ها مانند تعداد استارت‌آپ‌های فعال، عملکرد قابل‌توجهی داشته است. این دستاورد‌ها نشان‌دهنده پتانسیل بالای نیروی انسانی متخصص و خلاق در ایران است که با وجود محدودیت‌ها، به توسعه فناوری و نوآوری پرداخته‌اند.
به گزارش خبرگزاری آنا، استارت‌آپ به شرکت یا کسب‌وکاری گفته می‌شود که به‌تازگی تأسیس شده و هدف آن ارائه راه‌حل‌های نوآورانه برای مسائل مختلف است. این نوع کسب‌وکار‌ها معمولاً در مراحل اولیه رشد خود هستند و با استفاده از فناوری، روش‌های جدید، یا مدل‌های تجاری خلاقانه، تلاش می‌کنند تا در بازار جایگاه پیدا کنند. آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چگونه ایران توانسته است در نیم قرن گذشته، از یک کشور مصرف‌کننده فناوری به یکی از بازیگران اصلی منطقه در حوزه فناوری اطلاعات تبدیل شود؟
به طور کلی استارت‌آپ‌ها نیروی محرکه‌ای برای نوآوری، اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی محسوب می‌شوند. آنها از ایده‌های خلاقانه استفاده می‌کنند تا ارزش جدیدی ایجاد کنند و اغلب نقش مهمی در پیشرفت فناوری و رفع نیاز‌های جامعه ایفا می‌کنند.
زیرساخت‌های فناوری اطلاعات: بنیانی برای تغییر
ایران با دارا بودن موقعیت جغرافیایی منحصر‌به‌فرد و منابع طبیعی غنی، طی دهه‌های گذشته سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در توسعه زیرساخت‌های خود انجام داده است. در عین حال پروژه‌هایی مانند شبکه ملی اطلاعات و توسعه فناوری اطلاعات نیز به زیرساخت‌های دیجیتال کشور اضافه شده‌اند و بستری برای رشد کسب‌وکار‌های نوین و افزایش بهره‌وری در بخش‌های مختلف اقتصادی فراهم کرده‌اند.
یکی از شگفتی‌های این پیشرفت، توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات در ایران است. همانطور که می‌دانید در سال‌های اخیر، ضریب نفوذ اینترنت کشور افزایش داشته است. این گسترش، دسترسی به اطلاعات را آسان‌تر کرده و فرصتی را برای ظهور نسل جدیدی از کارآفرینان فراهم آورده است.
آمارهای رشد استارت‌آپ‌ها
رشد استارتاپ‌ها در ایران در درجه نخست به دلیل نیروی انسانی توانمند و جوان کشور بوده است. با جمعیتی که بخش عمده‌ای از آن را افراد زیر ۳۵ سال تشکیل می‌دهند، ایران از یکی از بزرگ‌ترین منابع انسانی متخصص در منطقه بهره‌مند است.
فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در حوزه‌های علوم کامپیوتر، مهندسی، و مدیریت، به‌ویژه در دانشگاه‌های معتبر داخلی، بستری ایده‌آل برای توسعه ایده‌های نوآورانه و راه‌اندازی استارت‌آپ‌ها ایجاد کرده‌اند. این پتانسیل علمی با حمایت از برنامه‌هایی نظیر مراکز رشد و شتاب‌دهنده‌های استارت‌آپی تقویت شده است. همچنین، افزایش دسترسی به اینترنت پرسرعت و زیرساخت‌های دیجیتال در سراسر کشور، فضای مناسبی برای ظهور و گسترش استارت‌آپ‌های فناوری‌محور فراهم کرده است.
عامل دیگر، تحولات اقتصادی و نیاز به خودکفایی در حوزه‌های مختلف است. تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت‌های تجاری، شرکت‌های ایرانی را به سمت یافتن راه‌حل‌های خلاقانه و نوآورانه برای تأمین نیاز‌های داخلی سوق داده است. از سوی دیگر، رشد طبقه متوسط و افزایش استفاده از خدمات دیجیتال مانند تجارت الکترونیک، پرداخت‌های آنلاین، و خدمات حمل‌ونقل، باعث شده است که بازار داخلی تقاضای بیشتری برای استارتاپ‌های فناورانه ایجاد کند.
حمایت‌های دولتی و سیاست‌های تشویقی، مانند کاهش مالیات برای شرکت‌های نوپا و ایجاد پارک‌های علم و فناوری، نیز انگیزه مضاعفی برای کارآفرینان فراهم کرده است تا ایده‌های خود را به مرحله اجرا برسانند و به توسعه اقتصادی کشور کمک کنند. ایران در حال حاضر هزاران استارت‌آپ فعال دارد و در سال ۲۰۲۳، ایران رتبه اول منطقه را در شاخص نوآوری‌های فناوری اطلاعات به دست آورد.
در پشت این آمارها، داستان‌هایی از کارآفرینانی وجود دارد که با وجود تمامی موانع، به خلق ایده‌های نوآورانه پرداخته‌اند. بر اساس گزارش برنامه تحقیقاتی دیده‌بان جهانی کارآفرینی (GEM) در سال ۱۴۰۱، ایران در میان ۴۹ کشور از نظر شاخص کارآفرینی نوپا با نرخ ۱۶.۴٪ در جایگاه چهاردهم قرار گرفته است که نشان‌دهنده رشد قابل‌توجهی نسبت به سال ۱۴۰۰ است. همچنین حدود ۵۳٫۴٪ از کسب‌وکار‌های نوپای ایرانی به سمت دیجیتالی شدن حرکت کرده‌اند که نشان‌دهنده استقبال گسترده کارآفرینان از فناوری‌های دیجیتال و استفاده از راهکارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات است.
علاوه بر این به گزارش بنیاد ملی نخبگان نشان می‌دهد که ایران در حوزه‌های فناوری زیستی و نانو پیشرفت‌های چشمگیری داشته است (براساس اعلام یونسکو). تا سال ۱۳۹۷، تعداد ۵۲۴ شرکت فعال در حوزه زیست‌فناوری در ایران شکل گرفته و فروش محصولات نانو ساخت ایران در عرض سه سال ۱۲ برابر شده است. این آمارها بیانگر رشد و توسعه فعالیت‌های کارآفرینانه در حوزه فناوری‌های پیشرفته در کشور است.
حمایت‌های دولتی: امید‌ها و انتظارات
دولت ایران با برنامه‌هایی مانند سند تحول دیجیتال تلاش کرده است تا فضایی مساعد برای رشد استارت‌آپ‌ها ایجاد کند. بیش از ۵۰ پارک علم و فناوری و ۲۰۰ مرکز رشدفعال نشان‌دهنده این تلاش‌هاست.
ایران در مقایسه با بسیاری از کشور‌های منطقه، در برخی شاخص‌ها مانند تعداد استارت‌آپ‌های فعال، عملکرد قابل‌توجهی داشته است. این دستاورد‌ها نشان‌دهنده پتانسیل بالای نیروی انسانی متخصص و خلاق در ایران است که با وجود محدودیت‌ها، به توسعه فناوری و نوآوری پرداخته‌اند. حمایت‌های دولتی و ایجاد زیرساخت‌های مناسب نیز نقش مهمی در تسهیل رشد استارتاپ‌ها ایفا کرده‌اند. با ادامه این روند و رفع موانع موجود، ایران می‌تواند به یکی از قطب‌های مهم استارت‌آپی در منطقه تبدیل شود و سهم بیشتری از اقتصاد دیجیتال جهانی را به خود اختصاص دهد.
تحریم‌های بین‌المللی، موانع بوروکراتیک، و رقابت منطقه‌ای از جمله چالش‌هایی هستند که نمی‌توان از آنها چشم‌پوشی کرد. رشد استارت‌آپ‌های فناوری اطلاعات در ایران، بیش از هر چیز، نشان‌دهنده توانایی ما برای بازتعریف مسیر پیشرفت است. اما این کافی نیست. برای اینکه این مسیر پایدار باشد، باید به چالش‌ها به چشم فرصت نگاه کنیم و از منابع انسانی و زیرساخت‌های موجود نهایت استفاده را ببریم.
انتهای پیام/
