اقتصاد صنعت و معدن ایران در آبان‌ماه سال ۱۴۰۳

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، صنعت و معدن به‌عنوان دو رکن اساسی اقتصاد ایران، نقش بی‌بدیلی در ایجاد اشتغال، تأمین نیاز‌های داخلی و افزایش درآمد‌های ارزی کشور ایفا می‌کنند. کشور ما با داشتن منابع غنی معدنی و نیروی انسانی ماهر، ظرفیت بالایی برای توسعه صنایع معدنی و فلزی دارد.

در یک تحلیل کلی «شاخص تولید، فروش و قیمت صنایع بورسی» از اطلاعات ماهیانه 325 شرکت بورسی استخراج می‌شود و با توجه به اینکه این شاخص با شاخص تولید صنعتی بانک مرکزی و مرکز آمار هم حرکتی مناسب دارد، با دقت زیادی می‌تواند تحولات بخش صنعت و معدن کشور را به صورت ماهیانه رصد کند. 

در همین راستا مرکز پژوهش‌های مجلس در پژوهشی با عنوان «پایش بخش حقیقی اقتصاد ایران در آبان‌ماه سال ۱۴۰۳، بخش صنعت و معدن» آورده است که تحلیل روند رشد بخش صنعت از جنبه‌های مختلف، عاملی کلیدی در تحلیل‌های خُرد و کلان اقتصادی و یکی از ارکان تصمیم‌گیری در حوزه اقتصاد است. شاخص تولید بخش صنعت به‌دلیل تأثیر نوسانات سطح فعالیت صنعت بر بخش‌های دیگر اقتصاد، به‌عنوان یک شاخص مهم اقتصادی کوتاه‌مدت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این گزارش ادامه می‌دهد که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی به‌صورت ماهیانه شاخص تولید، فروش و قیمت شرکت‌های بورسی را محاسبه می‌کند. اهمیت این شاخص به‌روز، برای اقتصاد ایران که تحولات زیادی دارد؛ بیشتر خواهد بود. زیرا بازخورد شوک‌های وارده به اقتصاد ایران و واکنش‌های سیاستگذاران باید در تواتر کمتر از فصل مورد رصد قرار گیرد؛ این در‌حالی است که آمار رسمی بخش حقیقی به‌صورت فصلی و با تأخیر ارائه می‌شود.

در این گزارش بیان می‌شود که طی آبان‌ماه سال ۱۴۰۳، شاخص تولید شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با افزایش ۳.۵ درصدی و نسبت به ماه قبل با کاهش ۵.۳ درصدی مواجه شده است. در این ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل، از بین ۱۵ رشته‌فعالیت صنعتی بورسی ۱۰ رشته‌فعالیت افزایش در شاخص تولید و ۵ رشته‌فعالیت کاهش در شاخص تولید را تجربه کرده‌اند. رشته‌فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «غذایی و آشامیدنی بجز قند و شکر» و «لاستیک و پلاستیک» بیشترین سهم را در افزایش شاخص تولید و رشته‌فعالیت‌های «خودرو و قطعات»، «محصولات فلزی بجز ماشین‏آلات و تجهیزات» و «دارو» بیشترین سهم را در کاهش شاخص تولید داشته‌اند.

این گزارش مطرح می‌کند که همچنین طی آبان‌ماه سال ۱۴۰۳ نسبت به ماه قبل، رشته‌فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «لاستیک و پلاستیک» و «سایر کانی غیر فلزی» بیشترین سهم در افزایش شاخص تولید و رشته‌فعالیت‌های «خودرو و قطعات»، «کاشی و سرامیک» و «شیمیایی بجز دارو» بیشترین سهم در کاهش شاخص تولید را داشته‌اند.

براساس یافته‌های این گزارش، شاخص تولید شرکت‌های معدنی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با افزایش ۰.۱ درصدی و نسبت به ماه قبل با کاهش ۸.۹ درصدی مواجه شده است.

این گزارش توضیح می‌دهد که طی آبان‌ماه سال ۱۴۰۳، شاخص فروش شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با افزایش ۷.۴ درصدی و نسبت به ماه قبل با کاهش ۴.۷ درصدی مواجه شده است.

این گزارش ادامه می‌دهد که در این ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل، ۱۱ رشته‌فعالیت افزایش در شاخص فروش و ۴ رشته‌فعالیت کاهش در شاخص فروش داشته‌اند. رشته‌فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «کاشی و سرامیک» و «شیمیایی بجز دارو» بیشترین سهم را در افزایش شاخص فروش و رشته‌فعالیت‌های «لاستیک و پلاستیک»، «خودرو و قطعات» و «دارو» بیشترین سهم را در کاهش شاخص فروش داشته‌اند. همچنین در این ماه نسبت به ماه قبل، بیشترین سهم در افزایش شاخص فروش متعلق به رشته‌فعالیت‌های «کاشی و سرامیک»، «تجهیزات برقی»، «محصولات فلزی بجز ماشین‏آلات و تجهیزات» و بیشترین سهم در کاهش شاخص فروش متعلق به رشته‌فعالیت‌های «لاستیک و پلاستیک»، «خودرو و قطعات» و «سایر کانی غیر فلزی» بوده‌است.

این گزارش بیان می‌کند که بر این اساس، شاخص فروش شرکت‌های معدنی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با کاهش ۱۳ درصدی و نسبت به ماه قبل با کاهش ۱۸.۹ درصدی مواجه شده است.

در این گزارش آمده است که در آبان‌ماه سال ۱۴۰۳ نرخ رشد ماهیانه قیمت فعالیت‌های صنعتی بورسی افزایش ۱.۸ درصدی داشته و رشد نقطه‌به‌نقطه با افزایش ۲.۴ واحد درصدی نسبت به ماه قبل، به ۲۲.۳درصد رسیده است. گفتنی است، میانگین سالیانه شاخص قیمت فعالیت‌های صنعتی بورسی در آبان‌ماه سال ۱۴۰۳ نسبت به ماه قبل ۰.۳ واحد درصد کاهش یافته و میزان ۲۳.۸ درصد افزایش را نشان می‌دهد.