رایحه‌های دیجیتالی؛ رویایی که شاید به واقعیت تبدیل شود!

به گزارش خبرگزاری آنا، فناوری‌های دیجیتال تاکنون توانسته‌ بسیاری از حس‌های انسانی را به دنیای مجازی منتقل کند. ما می‌توانیم تصاویر را ببینیم، صدا‌ها را بشنویم و حتی با دستگاه‌های خاص، حس لمس کردن را تجربه کنیم (مورد آخر کمتر رایج شده). اما یکی از حس‌هایی که همچنان در دنیای دیجیتال مغفول مانده، حس بویایی است.

شاید با خود بگویید شبیه‌سازی این حس هنوز آنچنان که باید و شاید ضرورت ندارد، اما ازقضا حس بویایی، تأثیر زیادی بر تجربه‌های ما دارد و فقدان آن در فناوری‌های دیجیتال که امروزه در متاورس به مرز واقعیت نزدیک شده، محدودیت بزرگی به شمار می‌آید. محققان اما در تلاش‌اند این محدودیت را از میان بردارند.

بیشتر بخوانید

یادداشت؛

آیا فیزیکدانان دل‌شکسته باید به دنبال «انرژی منفی» بگردند؟!

چرا به‌روزرسانی نرم‌افزارها مهم است؟

موسیقی کلاسیک باعث افزایش تمرکزتان می‌شود!

برای انتقال بو به دنیای دیجیتال، دانشمندان از فناوری‌های مختلفی استفاده می‌کنند. یکی از روش‌های پیشنهادی، استفاده از دستگاه‌های پخش بو (olfactory devices) است. این دستگاه‌ها شامل محفظه‌های کوچک با ترکیبات شیمیایی خاص هستند که با ترکیب دقیق این مواد، بو‌های مختلفی تولید می‌کنند. این بو‌ها می‌توانند همزمان با محتوای تصویری یا صوتی هماهنگ شوند تا تجربه‌ای چندحسی ایجاد کنند.

در یک رویکرد دیگر، دانشمندان در حال تحقیق روی روش‌هایی هستند که مستقیماً مغز انسان را تحریک کنند. با تحریک نورون‌های مربوط به حس بویایی، ممکن است بتوان بو‌ها را بدون نیاز به مواد شیمیایی شبیه‌سازی کرد. این روش می‌تواند انقلابی در فناوری باشد، اما همچنان در مراحل ابتدایی تحقیقات قرار دارد.

کاربرد‌های بوی دیجیتال

تصور کنید در حال بازی یک بازی ویدئویی هستید و بوی محیط بازی را حس می‌کنید. این تجربه می‌تواند بازی‌ها را واقع‌گرایانه‌تر کند. همچنین در صنعت سینما، بوی دیجیتال می‌تواند تجربه تماشای فیلم‌ها را به سطحی جدید برساند، جایی که مخاطب نه‌تن‌ها صحنه‌ها را می‌بیند، بلکه بو‌های مربوط به آنها را نیز احساس می‌کند.

یکی از چالش‌های بزرگ تجارت الکترونیک، عدم امکان تجربه مستقیم محصولات است. بوی دیجیتال می‌تواند این مشکل را حل کند. برای مثال، مشتری می‌تواند بوی یک عطر یا یک غذا را قبل از خرید تجربه کند. این مزیت می‌تواند مشتریان را به خرید بیشتر تشویق کند.

در حوزه آموزش نیز بوی دیجیتال می‌تواند نقش مهمی ایفا کند. برای مثال در کلاس‌های شیمی دانش‌آموزان می‌توانند بو‌های مواد مختلف را تجربه کنند. همچنین در آموزش پزشکی، دانشجویان می‌توانند بو‌های مربوط به شرایط خاص بالینی را تجربه کنند.

تحقیقات نشان داده است بو‌ها می‌توانند تأثیر قابل‌توجهی بر روان انسان داشته باشند. از این رو بوی دیجیتال می‌تواند در درمان اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی مورد استفاده قرار گیرند. همچنین در توان‌بخشی بیمارانی که حس بویایی خود را از دست داده‌اند، این فناوری می‌تواند کمک‌کننده باشد.

چالش‌ها و محدودیت‌ها

ایجاد و بازتولید بو‌های مختلف، چالشی بزرگ در این حوزه است. حس بویایی انسان پیچیده‌تر از آن است که بتوان تمامی بو‌ها را با ترکیبات شیمیایی ساده بازتولید کرد.

برای ایجاد تجربه‌ای واقعی، بو‌ها باید به‌طور دقیق با تصاویر و صدا‌ها هماهنگ شوند. این امر نیز نیازمند فناوری‌های پیشرفته‌ای برای پردازش بلادرنگ است.
استفاده از مواد شیمیایی در دستگاه‌های بوی دیجیتال می‌تواند نگرانی‌هایی در مورد بهداشت و ایمنی کاربران ایجاد کند. اطمینان از غیرسمی بودن این مواد و تأثیرات بلندمدت آنها از اهمیت زیادی برخوردار است.

جدای از همه این موارد تولید دستگاه‌های پخش بوی دیجیتال و اجرای آنها در مقیاس بزرگ ممکن است هزینه‌بر باشد و این فناوری را محدود به کاربرد‌های خاص کند.

بوی دیجیتال هنوز در مراحل ابتدایی توسعه قرار دارد، اما با پیشرفت‌های بیشتر در زمینه علم مواد، شیمی و علوم اعصاب می‌توان انتظار داشت که این فناوری به زودی به یک واقعیت تبدیل شود.

در آینده‌ای نه چندان دور، ممکن است ما بتوانیم بوی غذا‌های مجازی را احساس کنیم، در دنیای بازی‌ها غرق شویم و حتی از طریق دستگاه‌های دیجیتال، حس نوستالژی را از طریق بو‌ها تجربه کنیم. این پیشرفت‌ها می‌توانند تعریف جدیدی از تجربه‌های دیجیتال ارائه دهند و راه را برای نوآوری‌های بی‌شمار باز کنند.

رایحه دیجیتال مرز‌های تجربه‌های دیجیتال را گسترش می‌دهد و صنایع مختلفی را متحول می‌کند. این فناوری از سرگرمی تا تجارت الکترونیک و آموزش، کاربرد‌های گسترده‌ای دارد. با این حال، چالش‌هایی مانند بازتولید دقیق بوها، ایمنی و هزینه، باید پیش از پذیرش گسترده این فناوری برطرف شوند. آینده بوی دیجیتال، ترکیبی از نوآوری و چالش است که می‌تواند تجربه‌های ما از دنیای مجازی را به سطحی جدید برساند.