۲۶ خرداد در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۲۶ خرداد برابر ۱۵ ژوئن را ورق می‌زنیم.

***

توران میرهادی

۲۶ خرداد ۱۳۰۶ خورشیدی، توران میرهادی، استاد ادبیات کودک، نویسنده و کارشناس آموزش و پرورش به‌دنیا آمد. پدر توران میرهادی، سید فضل‌الله میرهادی اهل تفرش و مادرش گرتا دیتریش، اهل آلمان بود. به‌این‌ترتیب، او از کودکی با دو فرهنگ آلمانی و فرهنگ ایرانی پرورش یافت. به‌محض اتمام دوره متوسطه در رشته علوم طبیعی دانشگاه تهران پذیرفته شد اما بعد از مدتی تصمیم گرفت برای آموزش در حوزه‌های علوم پرورشی و روان‌شناسی به اروپا برود و ابتدا رشته روان‌شناسی تربیتی را در دانشگاه سوربن به پایان رساند و پس از آن رشته آموزش پیش‌دبستانی را در کالج سوونیه ادامه داد. میرهادی سال ۱۳۳۰ به ایران بازگشت. او از بنیانگذاران شورای کتاب کودک و بنیانگذار فرهنگنامه کودکان و نوجوانان است.

هربرت الکساندر سایمون

۱۵ ژوئن ۱۹۱۶ میلادی برابر با ۲۶ خرداد ۱۲۹۵ خورشیدی، هربرت الکساندر سایمون، دانشمند آمریکایی علوم اجتماعی به‌دنیا آمد. او یکی از پیشگامان بسیاری از مقولات علمی است که ازجمله آنها به‌خصوص می‌توان به هوش مصنوعی، پردازش اطلاعات، تصمیم‌گیری، حل مسئله، نظریه سازمان، سامانه‌های پیچیده، روان‌شناسی شناختی و شبیه‌سازی رایانه‌ای از یافته‌های علمی اشاره کرد. او در سال ۱۹۵۶ به‌همراه همکار دیرینه‌اش آلن نیول، برنامه رایانه‌ای The Logic Theorist (نظریه‌پرداز منطقی) را تولید کرد که می‌توانست اثبات قضایای هندسی را کشف کند. این اولین برنامه رایانه‌ای بود که قدرت تفکر داشت و سرآغاز چیزی بود که به‌عنوان هوش مصنوعی شناخته شد. سایمون بیشتر به‌دلیل مشارکت‌هایش در زمینه‌هایی ازجمله روان‌شناسی، ریاضیات، آمار و تحقیقات عملیاتی شناخته می‌شود که همه آنها را در نظریه‌ای کلیدی ترکیب کرد و برای آن جایزه نوبل اقتصاد سال ۱۹۷۸ را دریافت کرد.

جرج دابلیو فولر

۱۵ ژوئن ۱۹۳۴ میلادی برابر با ۲۶ خرداد ۱۳۱۳ خورشیدی، جرج وارن فولر، مهندس آمریکایی پیشرو در صنعت تصفیه آب برای آشامیدن و تصفیه فاضلاب درگذشت. او زمانی که در ام‌آی‌تی‌ (موسسه فناوری ماساچوست) تحصیل می‌کرد به علم جدید بهداشت عمومی علاقه‌مند شد. به‌این‌ترتیب، به‌مدت ۵ سال در هیئت بهداشت ماساچوست و مدتی هم به‌عنوان مسئول ایستگاه آزمایشی لارنس فعالیت کرد و با کمک او این آزمایشگاه به‌عنوان مرکز تحقیقاتی پیشرو در تامین آب شهری شناخته شد. سال ۱۸۹۵، او مدتی را در ایستگاه آزمایشی لوئیزویل کنتاکی گذراند و به مطالعه فیلتراسیون سریع پرداخت. زمانی که آنجا بود، اولین آزمایش‌ها را در آمریکا برای گندزدایی آب با استفاده از گاز کلر برای تصفیه منبع آب رودخانه اوهایو انجام داد. مدت کوتاهی پس از آن، او کارش را به‌عنوان مهندس مشاور بهداشت آغاز کرد و طی چند دهه به بیش از ۱۵۰ شهر، کمیسیون و شرکت در سراسر آمریکا و همچنین در کانادا و چین برای تولید آب سالم بهداشتی مشاوره داد.

جوزف دیکسون

۱۵ ژوئن ۱۸۶۹ میلادی برابر با ۲۶ خرداد ۱۲۴۸ خورشیدی، جوزف دیکسون، مخترع و سازنده آمریکایی که در استفاده صنعتی از گرافیت و بسیاری از نوآوری‌های دیگر پیشگام بود، درگذشت. او به‌عنوان عکاس و چاپ‌کننده عکس، آینه‌ای را در دوربین طراحی کرد که نمونه اولیه و پیشرو منظره‌یاب بود. او همچنین موتور بخار دو میل‌لنگ و روشی را برای چاپ اسکناس و بی‌اثر کردن دستگاه‌های جعل اسکناس ایجاد کرد، و روش جدیدی را برای تونل زدن زیر آب به ثبت رساند. جوزف دیکسون به‌عنوان تولیدکننده و کارآفرین، اولین مداد ساخته‌شده در ایالات متحده را در ۲ آوریل ۱۸۲۷ تولید کرد و مسئول توسعه صنعت گرافیت در آنجا بود. وقتی او درگذشت، شرکت جوزف دیکسون کروسیبل بزرگترین تولیدکننده محصولات گرافیتی در جهان بود.