۲۰ خرداد در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در بر می‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۲۰ خرداد برابر ۹ ژوئن را ورق می‌زنیم.

***

آنا اتکینز

۹ ژوئن ۱۸۷۱ میلادی برابر با ۲۰ خرداد ۱۲۵۰ خورشیدی، آنا اتکینز، گیاه‌شناس و عکاس انگلیسی که به‌عنوان اولین عکاس زن شناخته می‌شود درگذشت. جان جرج چیلدرن، پدر آنا اتکینز و جان پلی اتکینز، همسر آنا، با هنری فاکس تالبوت، یکی از پدران عکاسی، دوست بودند و این‌گونه آنا اتکینز فرصت یافت دو اختراع مربوط به عکاسی تالبوت یعنی تکنیک «طراحی نوری» و کالوتایپ را مستقیما از خود او بیاموزد. یکی دیگر از دوستان خانوادگی آنها، سر جان هرشل، مبتکر در عکاسی، اخترشناس و گیاه‌شناس انگلیسی، روش چاپ تماسی سیانوتایپ فتوگرام (سایه‌نگاری) را که خودش ابداع کرده بود به اتکینز آموخت. همچنین او ازطریق پدرش جان جرج چیلدرن به موضوعات زیست‌شناختی علاقه پیدا کرده بود. اتکینز این استعدادها و آموخته‌ها را ترکیب کرد و اولین کسی شد که کتابی با عکس منتشر کرد و درنهایت سه جلد از سیانوتیپ جلبک دریایی خود را در کتابی باعنوان «عکس‌های جلبک بریتانیایی» تولید و جلد اول آن را به‌طور خصوصی در اکتبر ۱۸۴۳ منتشر کرد.

ارمینی آدل اسمیت

۹ ژوئن ۱۸۸۶ میلادی برابر با ۲۰ خرداد ۱۲۶۵ خورشیدی، ارمینی آدل پلات اسمیت، انسان‌شناس، زبان‌شناس و زمین‌شناس آمریکایی درگذشت. او اولین زنی بود که در کار میدانی قوم‌نگاری تخصص داشت. در ابتدا، علاقه آدل اسمیت به‌عنوان زمین‌شناس، مطالعه کانی‌شناسی و بلورشناسی بود. در حدود ۴۰ سالگی، او انجمن زیبایی‌شناسی را تأسیس و در خانه‌اش جلساتی درباره علم، ادبیات و هنر برگزار کرد. وقتی تعداد اعضا به ۵۰۰ نفر رسید، او جلسات را به سالن کلیسا منتقل کرد. سخنرانان شامل افراد برجسته‌ای چون توماس ادیسون و اسکار وایلد بودند. پس‌ از آگاهی از رشته نوظهور انسان‌شناسی، او با اشتیاق به مستندسازی افسانه‌ها و زبان سرخپوستان ایروکوا پرداخت. آثار و مقالات علمی او از بالاترین کیفیت برخوردار بودند و او توانست اطلاعات زیادی را درباره فرهنگ ایروکوا حفظ کند.

الیزابت گرت اندرسون

۹ ژوئن ۱۸۳۶ میلادی برابر با ۲۰ خرداد ۱۲۱۵ خورشیدی، الیزابت گرت اندرسون، دومین زن انگلیسی که به‌عنوان پزشک و جراح در انگلستان مشغول به کار شد، به‌ دنیا آمد. اندرسون از بنیان‌گذاران بیمارستانی بود که برای نخستین بار زیر نظر پرسنل زن اداره می‌شد. او همچنین اولین زنی بود که رئیس یک دانشکده پزشکی شد و اولین دکتر طب زنان در فرانسه و اولین زن در انگلیس که در هیئت مدیره مدرسه انتخاب شد و همچنین به‌عنوان شهردار ادلبورو، اولین شهردار زن بود. او را با لقب مادر پزشکی زنان در انگلستان می‌شناسند. اندرسون در ۱۸۶۵ میلادی پس از شرکت در آزمون انجمن پزشکان و داروسازان به‌عنوان پزشک تأیید شد و مجوز طبابت گرفت. این رویداد به حدی مهم بود که تا چندماه در جامعه علمی اروپا درباره او صحبت می‌شد.

کامیل گِرَن

۹ ژوئن ۱۹۶۱ میلادی برابر با ۲۰ خرداد ۱۳۴۰ خورشیدی، ژان-ماری کامیل گِرَن، باکتری‌شناس فرانسوی درگذشت. او در ۱۹۲۱ به همراه آلبر کالمت، واکسن سل معروف به بیلیه کالمِت-گِرَن با سرواژه BCG (به‌فارسی ب.ث.ژ) را در ۱۹۲۱ ساخت که در سراسر اروپا و آمریکا به‌عنوان تنها واکسن علیه سل به تصویب رسید. این واکسن، شکل ضعیف‌شده بیلیه یا باسیل ضعیف‌شده بیماری سل گاوی است که بعد از تزریق، با تحریک دستگاه دفاعی بدن بدون ایجاد بیماری، محافظت نسبی در برابر سل به‌وجود می‌آورد. واکسیناسیون موفق باعث ایجاد جای زخم دائمی در محل تزریق می‌شود. گرن و کالمت برنامه ساخت این واکسن را از سال ۱۹۰۵ آغاز کردند که سرانجام پس‌از ۱۶ سال به دُز مناسب برای ایمنی انسان دست یافتند.