۲۲ فروردین در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا،‌ تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز 22 فروردین برابر 10 آوریل را ورق می‌زنیم.

***

روزی که انگلیسی‌ها موز دیدند

۱۰ آوریل ۱۶۳۳ میلادی برابر با ۲۲ فروردین ۱۰۱۲ خورشیدی، جان آرجنت، رییس کالج پزشکان لندن، به یک داروساز به نام توماس جانسون یک خوشه موز نارس داد. آرجنت این خوشه موز را از تاجری که تازه از باهاما بازگشته بود گرفته بود. جانسون آن را در مغازه‌اش در اسنو هیل لندن آویزان کرد و این موز از اوایل ماه می شروع به رسیدن کرد و این رسیدن تا ژوئن ادامه داشت. به‌عنوان اولین موزی که در بریتانیا دیده شد، این نمایش میان مردم شور و هیجان به‌وجود آورد. جانسون گیاه‌شناس گیاهان صحرایی بود و درباره موز نوشت که گوشته آن نرم و لطیف بود و تا حدودی مثل خربزه تخم‌قند خورده می‌شد. او برگ‌های موز را به‌‌حدی درشت که برای پیچیدن دور یک بچه دوساله کافی است توصیف کرد. بیش‌از ۲۰۰ سال بعد، از سال ۱۸۸۴ موز به‌طور منظم و انبوه از جزایر قناری به انگلستان وارد شد.

فوران تامبورا

۱۰ آوریل ۱۸۱۵ میلادی برابر با ۲۲ فروردین ۱۱۹۴ خورشیدی، فوران آتشفشانی عظیم کوه تامبورا رخ داد که با شاخص انفجار آتشفشانی (وی‌ای‌آی) ۷ به‌عنوان قوی‌ترین فوران درطول هزارو۶۰۰ سال و قدرتمندترین فوران آتشفشانی در تاریخ بشر به‌شمار می‌رفت. کوه تامبورا در جزیره سامباوا در اندونزی کنونی است که آن‌زمان بخشی از هند شرقی هلند بود و این فوران گودالی به‌طول 5 مایل در جزیره سامباوا به‌وجود آورد و ۱۰هزار نفر را کشت. اگرچه فوران تامبورا در ۱۰ آوریل ۱۸۱۵ به اوج شدت رسید باوجوداین، تولید روبه‌رشد بخار و فوران‌های کوچک بین ۶ ماه تا ۳ سال بعد از فوران اصلی وجود داشت. خاکستر این فوران در کل دنیا پخش شد و با کاهش بسیار زیاد دمای زمین باعث شد از سال ۱۸۱۶ به‌عنوان سال بی‌تابستان یاد شود، قحطی و بیماری ناشی‌از یخبندان و سرمای آن‌سال به مرگ ۸۰هزار نفر منجر شد.

کهن‌سال‌ترین موش آزمایشگاهی

۱۰ آوریل ۲۰۰۰ میلادی برابر با ۲۲ فروردین ۱۳۷۹ خورشیدی،، موش کوتوله‌ای به نام یودا به‌دنیا آمد. یودا در سال ۲۰۰۴ به‌عنوان پیرترین موش آزمایشگاهی شناخته‌شده جهان معرفی شد که بدون رژیم غذایی کم‌کالری تولید شده است. یودا یک‌سوم کوچک‌تر از یک موش معمولی بود و بنابراین، کنار یک موش ماده بزرگ‌تر به نام پرنسس لیا زندگی و از گرمای بدن او استفاده می‌کرد. این دو موش در آزمایشگاه دکتر ریچارد میلر، استاد آسیب‌شناسی، متخصص ژنتیک و زیست‌شناسی سلولی پیری در مرکز پیرپزشکی مدرسه پزشکی میشیگان زندگی می‌کردند. سویه یودا از نظر ژنتیکی اصلاح شده بود و از سویه اصلی موش‌های طبیعت که در آیداهو وجود دارند گرفته شده بود. این موش‌ها طولانی‌تر زندگی می‌کنند، کوچک‌تر می‌مانند و کندتر از موش‌های معمولی پیر می‌شوند. دانشمندان دیگری که بااستفاده از رژیم‌های غذایی بسیار کم‌کالری موش‌های مسن‌تری تولید کردند که عمر طولانی‌تری داشتند. اما تحقیقات میلر از رویکرد ژنتیکی استفاده کرد. جهش در غده هیپوفیز و تیروئید باعث کاهش تولید انسولین شد. میانگین طول عمر موش حدود ۲ سال است اما یودا در ۲۲ آوریل ۲۰۰۴ در سن ۴ سال و ۱۲ روز (معادل ۱۳۶ سال طول عمر انسان) درگذشت.

ساموئل هانمن

۱۰ آوریل ۱۷۵۵ میلادی برابر با ۲۲ فروردین ۱۱۳۴ خورشیدی، کریستین فردریک ساموئل هانمن، پزشک و شیمیدان آلمانی و بنیانگذار روش درمانی هومیوپاتی به‌دنیا آمد. سال ۱۷۹۰ هانمن کتاب داروشناسی دکتر کولن، استاد دانشگاه ادینبورا را ترجمه می‌کرد و در آن کتاب خواند که اثرات درمانی گیاه گنه‌گنه در درمان مالاریا به علت قابض‌بودن (گس‌بودن) آن است. این استدلال برای او پذیرفتنی نبود بنابراین، مطالعاتی را برای بررسی این استدلال آغاز کرد و طی آن، روزی چند‌بار مقداری گنه‌گنه خورد و در کمال تعجب دید که علایم بیماری مالاریا در او ایجاد شده است. این‌گونه، به این اصل مهم هومیوپاتی دست یافت که همواره مشابه، مشابه را درمان می‌کند. از آن‌پس او به‌مدت پنج سال روی هومیوپاتی کار کرد و در سال ۱۷۹۶ در مقاله‌ای اصول اولیه آن را توصیف کرد و ازاین‌رو، این سال را می‌توان سال تولد هومیوپاتی دانست.