۱۷ اسفند در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۱۷ اسفند برابر با ۷ مارس را ورق می‌زنیم.

***

ثبت اختراع تلفن

۷ مارس ۱۸۷۶ میلادی برابر با ۱۷ اسفند ۱۲۵۴خورشیدی، الکساندر گراهام بل ثبت اختراع «بهبود در تلگراف» را به ثبت رساند و با این‌کار، پایه ایجاد تلفن را بنا نهاد. او پیشتر اختراعات دیگری هم داشت. یک اختراع او، مربوط به انتقال همزمان دو یا چند سیگنال تلگرافی در امتداد سیمی واحد بود که از انتقال تکانه‌ها با سرعت‌های مختلف استفاده می‌کرد و با ابزارهای مختلف دریافت می‌شد. حق ثبت اختراع دیگری از بل، روش‌های تولید افزایش و کاهش جریان متناوب را بدون قطع‌شدن مدار توضیح می‌داد. در این حق اختراع، او دستگاهی را برای تولید جریانی موجی (شبیه به شکل موج سینوسس) روی خط سیم توصیف کرد.

 روش کیِلدال

۷ مارس ۱۸۸۳ میلادی برابر با ۱۷ اسفند ۱۲۶۱ خورشیدی، یوهان کیِلدال، شیمی‌دان دانمارکی، روشی را که تا امروز مورد استفاده قرار می‌گیرد و به‌عنوان روش کیلدال شناخته می‌شود، به انجمن شیمی کپنهاگ معرفی کرد. از این روش برای تعیین نیتروژن در مواد غذایی، خاک، آب و سایر نمونه‌ها استفاده می‌شود و شامل سه مرحله اصلی است که عبارت‌اند از: هضم، تقطیر و تیتراسیون. در مرحله هضم، نمونه مورد بررسی در حضور اسیدسولفوریک و کاتالیزور که معمولاً پرمنگنات‌پتاسیم است گرم می‌شود تا نیتروژن آلی به آمونیاک تبدیل شود. در مرحله بعد، آمونیاک تقطیر می‌شود و درنهایت در مرحله تیتراسیون، میزان نیتروژن محاسبه می‌شود. روش کیلدال حتی امروز هم به‌عنوان شیوه عملی با ارزش زیاد در بخش‌های کشاورزی، پزشکی و تولید دارو شناخته می‌شود.

برشتوک

 ۷ مارس ۱۸۹۷ برابر با ۱۷ اسفند ۱۲۷۵ خورشیدی، جان هاروی کلاگ، پزشک، متخصص تغذیه، مخترع، فعال در زمینه سلامت و بهداشت و سرمایه‌دار آمریکایی، زمانی که مدیر آسایشگاهی در شهر بتل‌کریک، در میشیگان، اولین برگه‌های ذرت جهان را برای بیمارانش سرو کرد. این برگه‌ها که امروزه به کورن‌فلکس و در فارسی به برشتوک معروف است درواقع، نوعی خوراکی شیرین‌نشده بود که کلاگ به رژیم غذایی بیمارانش که از بیماری‌های مختلفی رنج می‌بردند افزوده بود و معتقد بود که می‌توان با یک رژیم گیاهخواری سخت و ورزش شدید آنها را درمان کرد. سال ۱۹۰۶، برادرش، ویل کیت کلوگ، شکر را به این دستور غذایی افزود و شروع به بازاریابی این خوارکی به‌عنوان غذای صبحانه کرد. دکتر کلاگ آن‌قدر با این پیشرفت مخالفت کرد که از ویل در تلاشی بی‌ثمر برای حفظ نام کلاگ از غلات صبحانه تجاری‌شده شکایت کرد.

کشف حلقه اصلی مشتری

۷ مارس ۱۹۷۹ میلادی برابر با ۱۷ اسفند ۱۳۵۷ خورشیدی، دانشمندان هنگام بررسی عکس‌هایی که کاوشگر وویجر ۱ گرفته بود حلقه‌ای را در اطراف مشتری کشف کردند. درواقع، سیاره مشتری دارای منظومه‌ای از حلقه‌های کم‌فروغ است. حلقه‌های این سیاره سومین منظومه حلقه‌ای بودند که پس‌از زحل و اورانوس در منظومه خورشیدی کشف شدند. حلقه‌های زحل از سال ۱۶۱۰ شناخته شده بودند و اخترشناسان حلقه‌های اطراف اورانوس را در سال ۱۹۷۷ شناسایی کرده بودند. پس‌از شناسایی حلقه اصلی مشتری با کمک تصاویر کاوشگر فضایی وویجر۱، در دهه ۱۹۹۰ مدارگرد گالیله کل این منظومه حلقه‌ای را مورد بررسی دقیق‌تری قرار داد.

آلن هیل

۷ مارس ۱۹۵۸ میلادی برابر با ۱۷ اسفند ۱۳۳۶ خورشیدی، آلن هیل، اخترشناس و نویسنده آمریکایی که به‌طور مستقل از منجم آماتور توماس باپ، دنباله‌دار غیرعادی درخشان هیل‌باپ را در ۲۳ جولای ۱۹۹۵ کشف کرد به‌دنیا آمد. هیل پس‌از خدمت در نیروی دریایی، بین سال‌های ۱۹۸۳ تا ۱۹۸۶ در آزمایشگاه پیشرانه جت ناسا به‌عنوان پیمانکار مهندسی در چند پروژه ازجمله وویجر ۲ کار کرد. پس‌از اخذ مدرک دکتری در اخترشناسی، او موسسه تحقیقات فضایی جنوب غربی را که اکنون موسسه طلوع زمین نامیده می‌شود تاسیس کرد. علایق هیل شامل اجرام نزدیک به زمین و تاثیر احتمالی آنها بر زمین و جست‌وجوی سیارات خارج از منظومه خورشیدی است و از بهبود سواد علمی در جامعه حمایت می‌کند و همکاری‌های بین‌المللی را برای پروژه‌های رصدی توسعه می‌دهد.