۷ بهمن در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز 7 بهمن برابر با ۲۶ ژانویه را ورق می‌زنیم.

****

 منوچهر وصال شیرازی

۷ بهمن ۱۲۹۱ خورشیدی، منوچهر وصال، ریاضی‌دان و چهره ماندگار ریاضی و پدر آنالیز ایران به‌دنیا آمد. وصال در سال ۱۳۱۹ در مقطع دکتری رشته ریاضی زیر نظر ریاضی‌دان سوییسی ژرژ دورام که برای نظریه کوهمولوژی شهرت دارد از دانشگاه زوریخ فارغ‌التحصیل شد. او طی سال‌های تحصیل در رصدخانه ژنو و زوریخ به کارورزى و پژوهش مشغول بود. سال ۱۳۲۰ وصال به ایران بازگشت و در دانشکده علوم دانشگاه تهران در رشته ریاضی و به‌خصوص تدریس آنالیز حقیقی ریاضی مشغول به‌کار شد. او در سال ۱۳۴۱ به دانشگاه شیراز رفت و بخش ریاضی این دانشگاه را بنیان گذاشت. وصال از اسفند ۱۳۶۰ در مرکز نشر دانشگاهی به‌عنوان سرپرست گروه ریاضی، مسؤولیت ویرایش و نظارت بر انتشار کتب و نشریات ریاضی و آمار مرکز به عهده گرفت. او کتاب‌هایی چون «واژه‌نامه ریاضی و آمار»، «مقدمات معادلات دیفرانسیل و مسائل مقدار مرزی»، «آشنایی با آنالیز عددی»، «معادلات دیفرانسیل و کاربرد آن‌ها»، «اصول آنالیز حقیقی» و «روش‌های آنالیز حقیقی» را ویرایش کرد.

منصور طاهری انارکی

۷ بهمن ۱۳۱۵ خورشیدی، منصور طاهری انارکی، چهره ماندگار رشته مهندسی شیمی به‌دنیا آمد. طاهری در سال ۱۳۴۳ در مقطع کارشناسی‌ارشد از دانشگاه کیس‌وسترن‌رزو و در سال ۱۳۴۶ در مقطع دکتری از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا در آمریکا فارغ‌التحصیل و پس‌از بازگشت به ایران در دانشگاه شیراز مشغول به تحصیل شد. او تحقیقاتی را در حوزه آلودگی هوا و پدیده‌های انتقال انجام داد. سال ۱۳۷۰ دانشگاه شیراز طاهری انارکی را به‌عنوان استاد برجسته و سال ۱۳۷۱ انجمن شیمی و مهندسی شیمی ایران او را به‌عنوان مهندس‌شیمی برجسته انتخاب کرد.

موتور چهار زمانه اتو

۲۶ ژانویه ۱۸۹۱ میلادی برابر با 7 بهمن ۱۲۶۹ خورشیدی، نیکولاس آگوست اتو، مهندس و مخترع آلمانی که موتور احتراق داخلی چهار زمانه را توسعه داد درگذشت. موتور چهار زمانه اتو اولین جایگزین عملی برای موتور بخار به‌عنوان منبع انرژی بود. موتور چهارزمانه امروزه به متداول‌ترین موتورها در وسایل نقلیه تبدیل شده است. این موتورها اغلب با سوخت بنزین و گازوئیل کار می‌کنند. دلیل نامگذاری موتور چهار زمانه، چرخه چهارمرحله‌ای آن است که در هر مرحله، هر پیستون یک‌بار طول سیلندر را می‌پیماید.

مؤسس ژورنال معتبر نیچر

۲۶ ژانویه ۱۸۹۶ میلادی برابر با 7 بهمن ۱۲۷۴ خورشیدی، الکساندر مک‌میلان ناشر اسکاتلندی درگذشت. هرچند مک‌میلان دانشمند حرفه‌ای نبود اما با انتشار نشریه تخصصی نیچر در دوره ملکه ویکتوریا برای ترویج علم تلاش بسیار و ارتباط بین دانشمندان را میسر کرد. نورمن لاکیر، اولین ویراستار نیچر، مک‌میلان را تشویق به انتشار این نشریه علمی کرد. اولین شماره نیچر در ۴ نوامبر ۱۸۶۹ منتشر شد. این مجله از حمایت بسیاری از همکاران بانفوذ، ازجمله توماس هاکسلی برخوردار بود. باوجوداین، سال‌ها به‌عنوان چالشی مالی برای مک‌میلان باقی ماند. سایر فصلنامه‌های علمی عمر کوتاهی داشتند اما مک‌میلان سه دهه ضرر و زیان را تحمل کرد و همچنان به رسالت مجله برای «به نمایش گذاشتن نتایج بزرگ کار علمی و اکتشافات علمی در برابر عموم مردم و اصرار به ادعاهای علم برای حرکت به سمت شناخت عمومی‌تر در آموزش و زندگی روزمره» متعهد ماند. این رسالت تا امروز ادامه دارد.

بسی کلمن

 ۲۶ ژانویه ۱۸۹۲ میلادی برابر 7 بهمن ۱۲۷۰ خورشیدی، بسی کلمن، اولین آفریقایی‌آمریکایی که واجد شرایط مجوز خلبانی شد به دنیا آمد. او برای یادگیری پرواز به فرانسه رفت و برای او در ۱۵ ژوئن ۱۹۲۱ مجوز بین‌المللی هوانوردی از فدراسیون بین‌المللی هوانوردی صادر شد. رابرت ابوت، ناشر شیکاگو دیفندر، بزرگ‌ترین هفته‌نامه آفریقایی‌آمریکایی ایالات‌متحده، و جسی بینگا، فروشنده املاک و مستغلات ثروتمند، حامیان مالی کلمن بودند. او برای امرار معاش در نمایش‌های هوایی، ایروباتیک را آموخت و به «ملکه بل» معروف شد. در سال ۱۹۲۳، سانحه‌ای او را مدت سه‌ماه در بیمارستان بستری کرد. پس‌از مداوا به پرواز بازگشت اما عمرش در ۳۴ سالگی به‌دلیل سانحه هوایی دیگری به پایان رسید.