تلاش «بریکس» برای مقابله با تغییرات آب و هوایی

به گزارش  خبرگزاری علم و فناوری آنا، در بحبوحه نگرانی‌های روزافزون درباره بحران تغییرات آب وهوایی، کشور‌های گروه BRICS (بریکس) تاثیرات این رویداد را در نظر گرفتن انرژی به عنوان یک عنصر مهم در مذاکراتشان، بررسی کردند.

این گروه شامل اقتصاد‌های نوظهور از جمله برزیل، روسیه، هندوستان، چین و آفریقای جنوبی است که برای منابع طبیعی انبوهشان مشهور هستند. کشور‌های مذکور نقش مهمی در شکل دهی برنامه انرژی جهان دارند که با سهم قابل توجه آن‌ها در بخش تولید و مصرف انرژی همخوانی دارد.

یکی از نشانه‌های تاثیرگذاری عمیق گروه بریکس در طیف وسیع منابع انرژی هر کشور است که به کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی کمک می‌کند.

این امر شامل ذخایر عظیم نفت و گاز روسیه، قابلیت‌های تولید سوخت زیستی انبوه برزیل، صنعت درحال رشد انرژی خورشیدی و بادی هند، سرمایه گذاری استراتژیک چین در انرژی آبی و تعهد آفریقای جنوبی به همگرایی انرژی‌های تجدیدپذیر است.

نقش چین در توسعه سبز

هرچند صنعتی شدن و رشد اقتصادی سریع چین به طور سنتی بر ذخایر زغالسنگ وابسته بوده است؛ اما این کشور به دنبال راه‌هایی برای متنوع سازی منابع انرژی خود از طریق همکاری با دیگر اعضای بریکس است. این امر به افزایش واردات محصولات انرژی چین منجر شده است.

طبق آمار سازمان گمرک چین در ۷ ماه گذشته ۲۰۲۳ میلادی این کشور ۴۳۳.۷۸ میلیارد یوان (معادل ۵۸.۵۷ میلیون دلار) محصولات انرژی مانند نفت خام، زغالسنگ، زغال قهوه‌ای و گاز طبیعی از دیگر کشور‌های بریکس خریده است که نسبت به همین باز در سال قبل ۱۷.۳ درصد بیشتر است و حدود ۳۶.۷ درصد از کل واردات کشور را تشکیل می‌دهد.

در این میان شن‌های معدنی و سنگ مس همراه سنگ فلزات دیگر حدود ۱۵.۷ درصد از کل ارزش واردات چین از دیگر کشور‌های بریکس را شامل شد.

چین در سال‌های اخیر علاوه بر واردات محصولات انرژی، به دنبال همکاری با کشور‌های دیگر در حوزه توسعه انرژی سبز بوده است.

به عنوان مثال بزرگترین پروژه انرژی بادی جهان که در سال ۲۰۱۵ میلادی در آفریقای جنوبی تکمیل شد، نقش مهمی در تسکین کمبود انرژی این کشور داشته که مانع مهمی در صنعتی سازی آن به حساب می‌آید.

این پروژه با سرمایه گذاری شرکت «لانگ یوان پاور» چین وشرکای آن در آفریقای جنوبی انجام شد وسبب شد اقتصاد این کشور با انتشار اندک کربن فعالیت کند.

پروژه مزرعه بادی ذخیره‌ای مداوم از انرژی پاک به وجود می‌آورد که سالانه حدود ۷۶۰ گیگاوات ساعت برق تولید می‌کند. این رقم معادل بازده انرژی است که از سوزاندن ۲۱۵۸۰۰ تن زغالسنگ به دست می‌آید و در نتیجه به کاهش عمده ۶۱۹۹۰۰تن دی اکسید کربن منجر می‌شود.

سال ۲۰۱۹ میلادی یک مزرعه خورشیدی ۵۰مگاواتی با همکاری مهندسان چینی و وزارت انرژ کنیا در گاریسا (واقع در همین کشور) طراحی، ساخته و راه اندازی شد.

این پروژه به عنوان یکی از بزرگترین واحد‌های برق فتوولتائیک، در آفریقا می‌تواند سالانه ۷۶ میلیون کیلووات ساعت برق تولید کند که نیاز ۳۸۰ هزار نفر در ۷۰ هزار خانواده را تامین می‌کند. این امر علاوه بر آنکه کمبود انرژی کنیا را جبران می‌کند، این کشور را به سمت خودکفایی در انرژی سبز سوق می‌دهد.

به گفته «وی هانیانگ» یک تحلیلگر بازار برق در بلومبرگ NEF، توسعه انرژی پاک و ساخت سیستم‌های انرژی مدرن برای آفریقا اهمیت زیادی دارند.

وی در این باره می‌افزاید: همکاری میان چین و کشور‌های آفریقایی در سال‌های اخیر به طور روزافزون روی انرژی و توسعه انرژی سبز متمرکز بوده است. به‌طوری‌که توسعه انرژی یک از پایه‌های همکاری‌های مذکور به حساب می‌آید.

همکاری‌ها در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر

طی دهه‌های گذشته کشور‌های بریکس همکاری‌های خود در حوزه انرژی را افزایش داده اند. آن‌ها برای تسریع تغییر از سوخت‌های فسیلی به جایگزین‌های سازگارتر با محیط زیست، منابع خود را با یکدیگر ترکیب کرده اند.

سال ۲۰۰۹ میلادی و طی اجلاس کشور‌های بریکس در روسیه، کشور‌های عضو روی نیاز به همکاری در حوزه کارآمدی انرژی تاکید کردند. رهبران کشور‌های بریکس در بیانیه دهلی در سال ۲۰۱۲به همکاری چندجانبه در حوزه انرژی در چارچوب این گروه متعهد شدند.

در سال ۲-۱۵ میلادی وزرای انرژی کشور‌های عضو بریکس در سال ۲۰۱۵، اولین نشست وزیران انرژی بریکس برای نهادینه کردن همکاری انرژی در داخل بریکس برگزار شد. در همین راستا یک کارگروه در زمینه صرفه جویی در انرژی و بهره وری انرژی برای پیگیری همکاری‌های انرژی از طریق پروژه‌های تحقیقاتی و فناوری مشترک ایجاد شد.

جلسه نخست این کارگروه با رهبری هند درویزاگ در سال ۲۰۱۶ میلادی برگزار شد. طی این اجلاس یک بیانیه مشترک صادر و در آن به طراحی اقدامی برای تمرکز روی ذخیره انرژی و کارآمدی انرژی تاکید شد.

سال ۲۰۱۷ میلادی رهبران بریکس در بیانیه شیامن پشتیبانی خود برای ادامه مذاکرات در خصوص ایجاد یک پلتفرم همکاری به عنوان «پلتفرم همکاری تحقیقات انرژی بریکس» (BRICS ERCP) اشاره کردند.

در پی این امر و در سال ۲۰۱۹ نخستین اجلاس BRICS ERCP به رهبری برزیل برگزار شد. کمیته از مقامات ارشد براین جلسات نظارت می‌کنند.

سال گذشته کشور‌های عضو دوباره بر تعهد خود برای مقابله با تغییرات آب وهوایی تاکید کردند. آن‌ها طی نشست با حضور مقامات رده بالای بریکس در مورد تغییرات آب و هوا، به استراتژی‌هایی برای تسریع تغییر به سمت کاهش انتشار کربن پرداختند.

در این نشست، چین قصد خود را برای راه‌اندازی پروژه‌های مشترک در زمینه‌هایی مانند انرژی پاک و فناوری کم کربن و همکاری مستمر با کشور‌های عضو برای دستیابی به اهداف کنوانسیون چارچوب سازمان ملل متحد در مورد تغییرات آب و هوا و موافقت‌نامه پاریس ابراز کرد.