در میزگرد آنا با مسئولان جشنواره چهل و یکم تئاتر فجر مطرح شد:
آغاز جشنواره‌های فجر با تئاتر/ از تشریح روند برپایی تا جوایز گروه‌های برگزیده
دبیر چهل و یکمین جشنواره تئاتر فجر گفت: این دوره جشنواره از یکم تا دهم بهمن ماه به همراه تقدیر از پیشکسوتان عرصه تئاتر ، انتخاب نمایشنامه‌ها برای چاپ، حمایت از گروه‌های جوان شرکت کننده و جوایز متنوع برای برگزیده‌ها همراه خواهد بود.
به گزارش خبرنگار تئاتر خبرگزاری آنا، زهره سعیدی، پس از گذشت دو سال از شرایط کرونایی و برپایی نصفه و نیمه جشنواره‌های مختلف از حضوری تا مجازی، امسال قرار است با قدرت بیشتری جشنواره‌های فجر برپا شوند. یکی از این جشنواره‌ها که این روز‌ها روی مدار گاه شمار خود در حال جلو رفتن است و قرار است زودتر از زمان سال‌های گذشته نیز در بهمن ماه جشن خود را برپا کند، جشنواره چهل و یکم تئاتر فجر به دبیری «کوروش زارعی» است.
خبرگزاری آنا به همین مناسبت برای تشریح فعالیت‌های این جشنواره و چند وچون آن با مسئولان جشنواره از جمله «کوروش زارعی» دبیر و «حجت‌اله ناظری»، دبیر اجرایی جشنواره میزگردی برپا کرده که مشروح آن را در ادامه خواهیم خواند:
** مهمترین عناوین خبری این میزگرد شامل:
- نحوه برپایی جشنواره با اولویت بخش‌های مختلف
- آیا این دوره جشنواره مخاطب عموم دارد؟
- نحوه حمایت از گروه‌های شرکت کننده در جشنواره و میزان جوایز
- تاریخ و نحوه اجرایی شدن جشنواره در بهمن ماه
- کیفی سازی بخش‌های مختلف با حذف یک بخش
- هجمه علیه جشنواره‌های فجر
- سالن‌های برپایی جشنواره
** اولویت خود را برای برپایی چهل و یکمین دوره جشنواره تئاتر فجر تشریح کنید و اینکه امسال چه حوزه‌هایی برایتان بیشتر اهمیت داشته است؟
زارعی: با توجه به تغییراتی که امسال در فراخوان جشنواره ایجاد کردیم، نگاهمان کیفی سازی نمایش‌ها در بخش بزرگ مسابقه صحنه‌ای، بین‌الملل و برپایی جشنواره منطقه‌ای بود. امسال پس از ۹ سال توفیق شد تا جشنواره منطقه‌ای فجر را به راه بیاندازیم که این بخش خیلی به کیفیت آثار بخش صحنه‌ای ایران کمک می‌کند.
قبلا اینطور بوانه فجر مد که زمانی جشنواره استانی برگزار می‌شد، فیلم کار‌ها را به دبیرخی‌فرستادند و بعد فیلم‌ها در آذر ماه بازبینی می‌شد و در دی ماه تمرینات متوقف می‌شد تا آثار برای جشنواره انتخاب شوند اما الان شرایط تغییر کرده و گروه‌های استانی از خرداد تمریناتشان را که شروع می‌کنند تا زمان جشنواره ادامه دارد و همین به کیفی سازی کار‌ها کمک می‌کند. درجشنواره منطقه‌ای ۹ استان با ۱۸ گروه نمایشی قرار است که به رقابت بپردازند و گروه‌های برگزیده استانی رقابت سنگینی با هم دارند تا به فجر برسند و همین انسجام و کیفیت کار‌ها را افزایش میدهد.
در پاسخ به سوال شما تکمیل کنم که نگاه ما از ابتدا بر کیفی سازی و تولید محتوای جدید بود یعنی ارائه کار‌هایی که قبلا دیده نشده و همین شور و هیجان جشنواره را زیاد می‌کند و مخاطبان هم شور دیدن کار‌ها را خواهند داشت.
** آیا علت توجه بیشتر به آثار جدید این نبوده که ما اثری در این یک سال اخیر روی صحنه نداشته‌ایم؟
زارعی:خیر؛ ما تلاش داریم تا تولید محتوایی متناسب با جشنواره بین‌المللی فجر داشته باشیم، در واقع آنچه که جامعه و مردم ما بدان نیاز دارند. خیلی هنرمندان کار‌هایی به صحنه می‌برند که اصلا مبتلا به جامعه نیست، اما ما در فجر تلاش داریم آثاری را به نمایش بگذاریم که از بطن جامعه و مسائل مردم آمده باشد. تلاش دیگرمان هم این است که بودجه جشنواره به جیب هنرمندان برود، نه اینکه خرج حواشی جشنواره بشود. از همان ابتدا چشم اندازمان این بود که اجرا‌های سال آینده کار‌هایی باشد که مردم با آن دست به گریبان هستند، تا اکنون تولید شود و تا سال بعد روی صحنه بروند.
** برای برپایی جشنواره از شهریور ماه تاکنون هجمه علیه تان وجود داشت یا خیر و اینکه اگر در ایام جشنواره این هجمه‌ها ادامه داشته باشد چه برنامه‌هایی دارید؟
زارعی:ببینید در اتفاقات اخیر هجمه‌هایی به ما شد که این‌ها توسط مردم نبود، بلکه توسط عده‌ای از هنرمندان صورت گرفت، من نمی‌دانم این دسته از هنرمندان چه فکری در این رابطه می‌کنند مگر اصناف دیگر کارشان را تعطیل کرده‌اند که تئاتر تعطیل شود؟ همه دنبال کارشان هستند، چون معیشتشان باید تأمین شود، من نمی‌دانم چرا یک عده دوستان و همکاران می‌خواهند «جشنواره فجر» را هم تحریم کنند و جلوی حضور دوستان دیگر را هم بگیرند؟
این نوع بداخلاقی‌ها و فحاشی‌ها از جنس هنرمندان نیست، هنرمندانی که خودشان اهل روشنگری، اعتقاد به اختیار و آزادی هستند، نباید تهدید و مورد فحاشی قرار گیرند، مثلا بگویند، چون ما می‌گوییم تئاتر باید تعطیل شود!
از این رو برای خیلی از اتفاقات ما خودمان را آماده کرده‌ایم، حتی آماده‌ایم که تحریم شویم و حتی بازتابش در استانها هم مطرح شد، اما به لطف خدا جشنواره‌های استانی با شکوه برگزار شد، حال یک تعداد هم در آن شرکت نکردند، بهرحال این هم یک راهی باز می‌کند تا یک تعداد جوان مستعد که همیشه پشت درب‌های تئاتر هستند، خودشان را نشان دهند.
** ارزیابی‌تان از نحوه برپایی جشنواره امسال چیست؟
زارعی:قطعا جشنواره فجر امسال «سال بروز و ظهور جوانان مستعد است» که سال‌ها پشت درب‌های فجر بودند. من اعتقاد دارم که هنر مثل یک جریان آب همیشه ادامه دارد و پویاست. حال امکان دارد یک تعداد هم امسال عقب نشینی یا جشنواره را تحریم کنند، اما هیچ اتفاقی نمی‌افتد، جشنواره با کیفیت برگزار خواهد شد و من تمام تلاشم این است که انشالا با کیفیت عالی بتوانیم فجر را برپا کنیم.
** در ارتباط با حمایت‌های اجرایی از گروه‌های نمایشی برایمان بفرمایید. هر سال یک تعداد کار در فجر اجرا می‌شود، اما بعد مشخص نمی‌شود که این کار‌ها چه می‌شوند امسال چه برنامه‌ای برای اجرای کار‌ها پس از جشنواره دارید.
زارعی:یکی از فعالیت‌هایی که انجام دادیم این است که با مدیرکل استانها صحبت کردیم تا گروه‌ها در شهر‌های خودشان اجرا بروند، از سویی کار‌هایی هم که به لحاظ کیفی و حرفه‌ای قابل قبول هستند را در تهران و با حمایت‌های مالی به صحنه سالن‌ها می‌بریم، بهرحال تئاتر تولید می‌شود که اجرا برود ما هم چنین چشم اندازی ترسیم کردیم که بعد از موفقیت و اجرا‌های خوب جشنواره، اجرا‌های عموم را مردم ببینند.
** برطبق فراخوان بخش دیگر گونه‌ها و مرور جشنواره حذف شده، علت چه بوده؟
زارعی: من معتقدم حذف نشده، بلکه تغییر وضعیت داده است. ما گفتیم نیازی نیست برای تعداد محدودی گروه یک بخش مستقل داشته باشیم، برای این دست هنرمندان هم مطرح کردیم که متن و طراحی کارهایشان را به بخش صحنه‌ای بدهند و در آن بخش با دیگر هنرمند رقابت کنند. بهرحال این دست کار‌ها که در دیگرگونه‌ها اجرا می‌شد جایش می‌تواند در جشنواره دانشجویی باشد، «فجر ویترین تئاتر ایران است» و باید درخشان‌ترین بخش‌ها را داشته باشد.
برای کار‌هایی هم که از سال قبل اجرا رفته بودند و هر سال در بخش مرور می‌آمدند، تبصره‌ای آوردیم که هر گروهی دوست دارد کارش را در بخش بین‌الملل و در رقابت با گروه‌های خارجی قرار دهد. اگر هم درست قضاوت کنیم این انصاف نیست گروه‌هایی که تازه کار تولید کرده‌اند به رقابت با گروه‌هایی که قبلا اجرا رفته اند، بیاییند.
** با توجه به شرایط ممکن است امسال اجرای عموم نداشته باشیم؟
زارعی: خیر؛ ما همه نوع پیش بینی را کردیم، پلان‌های متعدد دادیم، که در طول جشنواره اجرایی می‌شود، قطعا سالن‌های ما مملو از تماشاگر خواهد بود، به طوری که سالن‌ها نمی‌توانند پاسخگوی همه تماشاگران باشند.
** سالن‌های اجرایی جشنواره مثل هر سال است؟
زارعی: بله تالار وحدت، تئاتر شهر، تالار هنر، سنگلج، مولوی، حوزه هنری، تالار حافظ و ... میزبان مردم و هنرمندان در این دوره جشنواره خواهند بود.
** آقای ناظری شما هم به عنوان مسئول اجرایی و دبیرخانه جشنواره صحبت‌هایی درباره نحوه اجرایی شدن جشنواره و بخش‌ها برایمان بفرمایید.
ناظری: بخش‌های این دوره جشنواره مسابقه بزرگ صحنه‌ای، خیابانی، نمایشنامه نویسی، رادیو تئاتر یک بخشی که در گذشته کم فروغ شده بود یعنی پژوهش تئاتر است که امسال جدی‌تر گرفته می‌شود و در نهایت نیز مسابقه تئاتر ملل، نمایشگاه عکس و پوستر و بخش ویژه که ارائه تولیدات جدید است.
امسال در مرحله اول ارسال آثار ما ۵۴۸ متن داشتیم که خوشبختانه با توجه به شرایط موجود تعداد قابل توجهی است که از این تعداد بازخوان‌ها شروع به بازبینی کردند و همه این فعالیت‌ها براساس گاه شمار فراخوان صورت گرفت و خداراشکر عقب نیافتادیم. از تعداد اعلام شده ۷۳ اثر در کل کشور انتخاب شد که برای تمرینات بروند که بعد از آن طبق گاه شمار از پانزدهم آذر ماه رقابت‌ها در این بخش شروع شد.
تفاوت دیگر فراخوان امسال با دوره‌های گذشته که فجر امسال را به فستیوال‌های بزرگ دنیا نزدیک می‌کرد، این بود که ما بازخوانی‌ها و بازبین‌ها را از قبل اعلام کردیم تا سلیقه‌ای کاری صورت نگیرد. انتخاب آثار نیز به خیلی عوامل از جمله کیفیت اثر و آثار منطقه‌ای بستگی دارد و در نهایت براساس سطح کیفی و منطقه، آثار به جشنواره راه پیدا می‌کنند.
** بخش نمایشنامه نویسی امسال در چه تاریخی برگزار می‌شود؟
ناظری: ببینید یکی از تغییرات جشنواره امسال با دوره‌های گذشته هم همین است که در دوره‌های قبل مشکل ایجاد می‌کرد. بخش رادیو نمایش از بیست و پنجم دی ماه کارش را شروع می‌کند و حتی در افتتاحیه فجر، جوایز بخش نمایشنامه نویسی اعلام می‌شوند. خود جشنواره در بخش‌های صحنه ای، خیابانی و ملل نیز از یکم تا دهم بهمن ماه خواهد بود و مثل سال‌های پیش تداخلی با فیلم فجر نخواهد داشت.
زارعی: در واقع یکم که افتتاحیه جشنواره است، اختتامیه بخش رادیو تئاتر، نمایشنامه نویسی، عکس و پوستر، پژوهش و تقدیر از پیشکسوتان شاخص تئاتر است که در طول سه سال گذشته به رحمت خدا رفته اند تا قدری بار اختتامیه جشنواره کم شود و در اختتامیه اصلی تنها مسابقه ملل، خیابانی و صحنه‌ای را داشته باشیم.
**چه حمایتی قرار است از نمایشنامه‌های برگزیده صورت بگیرد؟
زارعی: قطعا نمایشنامه‌ها و پژوهش‌ها منتشر خواهد شد و در طول جشنواره برایشان رونمایی می‌گیریم. برای سال آتی برنامه تولید در این عرصه داریم حتی پیشنهاد به اداره کل هنر‌های نمایشی دادیم که هر فردی که سال آینده دبیر جشنواره شد از این نمایشنامه‌ها برای تولیدات استفاده کند، بنابراین این بخش برایمان خیلی مهم است.
خوشبختانه ۳۲۰ نمایشنامه امسال به بخش مسابقه نمایشنامه‌نویسی رسیده، دبیر این بخش ایوب آقاخانی است و آقایان دکتر حسین جعفری، نصرالله قادری و شهرام زرگر نمایشنامه‌ها را می‌خوانند و به قضاوت می‌نشینند.
** کار‌های نمایشی خیابانی با چه برنامه ریزی و در کجا‌ها به اجرا در خواهد آمد؟
زارعی: تلاش داریم بین سی تا چهل اثر خیابانی در ایام جشنواره در میادین و محلات پر رفت و آمد شهر سازماندهی شوند و پس از جشنواره نیز این کار‌ها در شهر‌های مختلف و در تهران نیز در مکان‌های مختلف سطح شهر اجرا شوند.
** حمایت از گروه‌ها در ایام جشنواره با چه مبلغ و به چه صورتی خواهد بود؟
زارعی: امسال ما تا سقف شصت میلیون تومان به هر گروهی که در جشنواره راه پیدا کند، کمک هزینه خواهیم داد و تمام تلاشمان این است که بتوانیم این سقف را تا صد میلیون تومان افزایش دهیم چرا که شصت میلیون واقعا پولی نیست و الان گروه‌ها که مشغول تمرین هستند، می‌دانند که یک نمایش که مثلا بیست نفرعوامل دارد با شصت میلیون جمع نمی‌شود من باز به دوستان می‌گویم و بعد هم اگر بتوانیم اسپانسری برای حمایت از گروه‌ها جذب کنیم، سقف حمایت‌ها را بالاتر می‌بریم.
الان وزارت اقتصاد و امور دارایی یک بخشنامه‌ای صادر کرده که شرکت‌ها و کارخانه‌های صنعتی که در کار‌های فرهنگی اسپانسر کار‌ها شوند، از بخشی از مالیاتشان معاف خواهند شد، وزارت دارایی هم این را قول کرده و این بخشنامه را به ما خواهند داد که ما در اختیار گروه‌ها قرار دهیم تا اگر با کارخانه یا شرکت اقتصادی وارد مذاکره شوند، آن را جذب کنند برای حمایت مالی گروه‌ها بخشی از مالیاتشان حذف می‌شود.
** برنامه شما برای تجلیل از چهره‌ها مشخص شده است؟
زارعی: هنوز نهایی نشده و فعالان مشغول کار هستند که تجلیل از هنرمندان فقید در اختتامیه را داشته باشیم تا زمانی که شورا تصمیم گیری کند، قطعا آن را اعلام خواهیم کرد.
** بودجه جشنواره تخصیص پیدا کرده است؟
زارعی: واقعا هنوز مشخص نیست و چیزی اعلام نکرده‌اند، همینطور قطره‌ای به جشنواره بودجه‌هایی تزریق شده، اما اینکه نهایتا چقدر خواهد شد، مشخص نیست.
** استان‌های میزبان جشنواره منطقه‌ای کدام استانها هستند؟
زارعی: کرمانشاه، مازندران، بوشهر و استان فارس. همینجا از مدیران کل ارشاد این استانها و استاندارانشان می‌خواهم که با نگاه فرهنگی به میدان بیایند و به جشنواره کمک کنند تا با کیفیت عالی جشنواره منطقه‌ای برگزار شود.
** جناب ناظری درباره جوایز بخش‌های مختلف برایمان بگویید، امسال به چه صورت است؟
ناظری: امسال ما در بخش طراحی صحنه، گریم، پوستر و بروشور، لباس، موسیقی، طراحی و ترکیب صدا دو جایزه داریم یک برگزیده و یک تقدیر که برگزیده بیست میلیون و تقدیر ده میلیون تومان جایزه اش است.
بازیگری زن و مرد و نمایشنامه هر کدام رتبه اول تا سوم، سی میلیون، بیست میلیون و ده میلیون تومان جایزه و کارگردانی اول تا سوم، چهل میلیون، سی میلیون و بیست میلیون تومان خواهد بود.
جوایز بخش خیابانی شامل فضاسازی، طراحی لباس، موسیقی، طرح و ایده برگزیده ده میلیون و تقدیر هفت میلیون تومن و کارگردانی رتبه اول تا سوم، پانزده میلیون، ده میلیون و هفت میلیون خواهد بود و بازیگری مرد و زن رتبه اول تا سوم پانزده میلیون، ده میلیون و هفت میلیون خواهد بود.
جوایز بخش نمایشنامه نویسی، کارگردانی، بازیگری زن و مرد هر کدام پانزده میلیون و صدابرداری و طراحی صدا و افکت ده میلیون تومان خواهد بود. سه پژوهش برگزیده منتخب جشنواره هر کدام مبلغ بیست میلیون تومان جایزه خواهند گرفت. بخش عکس و پوستر نیز سه عکس برتر و سه پوستر منتخب هر کدام ده میلیون تومان و سه پژوهش برتر مبلغ بیست میلیون تومان تعلق می‌گیرد. همه بخش‌های رادیو تئاتر نیز هر کدام ده میلیون تومان جایزه خواهد داشت.
** آقای زارعی لطفا درباره شرایط بخش بین‌الملل و اولویتتان در انتخاب آثار برایمان بگویید.
زارعی: تا الان ۱۶۰ اثر از کشور‌های غرب آسیا، شرق آسیا، اروپا، شمال و جنوب آفریقا و کشور‌های همسایه و عربی در جشنواره اثر فرستادند که در حال بازبینی است و قرار شده بین ۱۰ تا ۱۲ اثر در جشنواره حضور داشته باشد تا تنوع نیز علاوه بر کیفیت ایجاد شود.
واقعا اگر پول خوبی باشد، آثار با کیفیت و بهتر به جشنواره راه پیدا می‌کند و اینطور نیست که دبیر جشنواره و شورا نخواهند کار خوب بین‌المللی بیاورند. در هر حال آوردن یک گروه درجه یک اروپایی مثل کاستلوچی به جشنواره پول زیاد می‌خواهد و علاوه بر هزینه رفت و آمد و اسکان، به دلار هم برای اجراهایشان پول می‌گیرند سال‌های قبل هم همینطور بوده و شاید علت اینکه بخشی از کار‌ها کیفیت نداشته همین نبود بودجه است. ماهم تلاشمان این است که به سرنوشت سال‌های قبل دچار نشویم و مجبور نشویم که کار‌های بی کیفیت در بخش بین‌الملل بیاوریم. امیدواریم بتوانیم از این ۱۶۰ اثر کار‌های خوب و درخشانی دعوت کنیم و شرایط اجرایشان را در جشنواره فراهم کنیم جوایزشان هم فکر می‌کنم هزار دلار برای هر گروه خواهد بود.
یک بخش خاصی را هم در بخش بین‌الملل در نظر گرفتیم که اگر قطعی شد و مسائل مالی اش حل شد درباره اش رسانه‌ای صحبت خواهیم کرد.
انتهای پیام/
منبع: خبرگزاری آنا
