شروع پروژه طراحی منظومه ماهواره ایرانی/ بودجه صنعت فضایی با توسعه بازار خدمات فضایی میسر میشود
گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا- علیرضا باجلان، صنعت فضایی در قرن ۲۱ نه تنها ابزاری برای تحقیقات علمی بلکه زمینهساز ارتقای جایگاه اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در سراسر دنیا است. اگرچه تا چند دهه پیش تنها یک یا دو کشور جهان در حوزه فضایی فعالیت میکردند و توانسته بودند ماهوارههای خود را به مدار زمین پرتاب کنند ولی اکنون تعداد کشورهای صاحبنام در صنعت فضایی تا حد قابل توجهی افزایش یافته و دیگر نمیتوان کشوری خاص را صاحب قدرت مطلق در خارج از سیاره آبی دانست.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران صنعت فضایی و کاربردیسازی این صنعت با اتکا به ظرفیتهای داخلی همواره مورد توجه مسئولان و عموم مردم بوده و اگرچه در دولتهای مختلف مورد بیمهری تعدادی از دولتمردان قرار گرفته است ولی دانشمندان سختکوش کشورمان توانستهاند در شرایط دشوار تحریم نیز دستاوردهای ارزشمندی را در این حوزه ارائه دهند. بدون شک آنچه تاکنون در صنعت فضایی بهدست آوردهایم چراغ راه آینده برای رسیدن به قله افتخار است. با وجود اهمیت بالای صنعت فضایی در ۱۱ سال گذشته این صنعت بهشدت مورد غفلت واقع و به همین علت بسیاری از برنامههای فضایی کشور به تعویض افتاده است.
بیشتر بخوانید:
عزم دانشمندان برای سفر مجدد به فضا پس از دوری ۳۰ ساله/ رویای «تفریح در ماه» محقق میشود؟
پس از مدت طولانی وقفه در جریان برگزاری جلسات و اجرای برنامههای شورای عالی فضایی نخستین جلسه این شورا در دولت سیزدهم با حضور رئیس جمهور و تعدادی از وزرا برگزار شد. در همین رابطه با مرتضی براری معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فضایی ایران گفتوگو کردیم. در ادامه مشروح این گفتوگو را مشاهده میکنید:
حضور در مدار ۳۶ هزار کیلومتر با تلاش شبانهروزی
آنا: با توجه به دستور رئیس جمهور در خصوص دستیابی به مدار ۳۶ هزار کیلومتری سازمان فضایی به عنوان متولی اصلی توسعه صنعت فضایی در کشور چه برنامهای در این حوزه دارد؟
براری: در حوزه دسترسی به مدار ژئو برنامه ۱۰ سالهای تدوین و نقشهراه دستیابی به این مدار ترسیم شده است. با توجه به دستور رئیس جمهور مبنی بر کوتاه کردن این مسیر و دستیابی به آن تا افق ۱۴۰۴، کمیتههای تخصصی و علمی را فعال کردهایم تا با بازنگری در این برنامه و احصای توانمندیهای فنی و چالشهای پیشرو بتوانیم این مسیر را کوتاه و کوتاهتر کنیم. ضمن اینکه با توجه به توانمندیهای موجود در عرصههای مختلف حوزه فضایی، با تعامل و همافزایی هرچه بیشتر و استفاده از تمام ظرفیتهای نهادهای مختلف تحقق این برنامه و انشاءالله با تلاش شبانهروزی و دوچندان دستیابی به این مدار در زمان مقرر میسر میشود.
تثبیت حضور ماهوارههای ایرانی در مدار لئو و تلاش برای دستیابی به مدارهای بالاتر
آنا: هم اکنون صنعت فضایی ایران از لحاظ دستیابی به مدارهای عملیاتی(۱۰ هزار، ۲۱ هزار و ۳۶ هزار کیلومتر) در چه وضعیتی قرار دارد؟
براری: سازمان فضایی ایران هم اکنون در حال تثبیت فناوری دستیابی به مدارهای لئو است و با دستور رئیس جمهور در یک برنامه یک ساله تلاش خواهیم کرد تا دستیابی به مدار لئو را تثبیت کنیم و ماهوارههای عملیاتی و کاربردی خود را در این مدار قرار دهیم اما به طور موازی برنامه دسترسی به مدارهای بالاتر را هم تدوین و در دستور کار قرار دادهایم. بخشی از فناوری های مورد نیاز برای دستیابی به این مدارها احصا و زیرساختهای مرتبط نیز طراحی و ساخته شده و در حال توسعه است.
به عنوان مثال طراحی و ساخت بلوک انتقال مداری سامان و موتور آرش برای انتقال مداری از ۴۰۰ کیلومتر به ۷۰۰۰ کیلومتر طراحی و ساخته شده و در حال سپری کردن آزمایشهای نهایی خود است. همچنین دیگر زیرساختهای لازم مثل مرکز کنترل و عملیات، ایستگاه پرتاب و ... نیز فازهای طراحی خود را شروع و بخشی از اقدامات عملیاتی خود را سپری کردهاند. همه این فعالیتها به موازات انجام شده تا مسیر دستیابی به این مدار لئو و مدارهای بالاتر با شتاب بیشتری طی شود.
وعده رئیس جمهور برای حمایت از صنعت فضایی
آنا: با توجه به اینکه برنامه تعیین شده از سوی رئیس جمهور نیازمند اعتبار لازم است بودجه توسعه صنعت فضایی چگونه تأمین میشود؟ تا چه میزان قرار است از ظرفیتهای بخش خصوصی استفاده شود؟
براری: همانطور که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بیان کرد برای پیشرفت صنایع فضایی نیاز به دو مؤلفه اصلی داریم، اول اعتماد به متخصصان داخلی که در این سالها با مجاهدت و رشادت و بهصورت شبانهروزی تلاش کردهاند و به همگان ثابت کردهاند که هر وقت به آنها اعتماد و فضای لازم در اختیار آنها گذاشته شده کارهای بزرگی انجام دادهاند که باعث سربلندی ایران و ایرانیان بوده است.
مؤلفه دوم بحث تأمین هزینههای مورد نیاز است که برای آن هم برنامهریزی لازم صورت گرفته است. رئیس جمهور جمهوری هم قول مساعدت و حمایت جدی را برای تأمین بودجههای مورد نیاز دادهاند. همچنین با توسعه بازار خدمات فضایی و تسهیلگری برای جذب سرمایه از بنگاههای اقتصادی و بخش خصوصی تلاش میکنیم تا علاوه بر کمک به رشد و توسعه بخش خصوصی درآمد مازاد را دوباره به حوزه توسعه فناوری تزریق کنیم تا سرعت روند پیشرفت پروژهها کاهش نیابد.با تأکید رئیس جمهور زمینه را برای ارتقای نقش بخش خصوصی در توسعه فناوریهای فضایی فراهم میکنیم و مطمئنیم علاوه بر ظرفیتها و توانمندیها و دانش موجود در این بخش، چابکی و نوآوری بخش خصوصی در افزایش شتاب توسعه فناوری فضایی تأثیر بسزایی دارد.
دومین جلسه شورای عالی فضایی در اسفند ماه برگزار میشود
آنا: اگرچه صنعت فضایی در جهان کنونی از مهمترین ارکان توسعه علمی و اقتصادی به شمار میرود چرا در ده ساله گذشته جلسه شورای عالی فضای تشکیل نشده و آیا فرصت جبران چنین کوتاهی تا افق ۱۴۰۴ وجود دارد؟
براری: تشکیل جلسه شورای عالی فضایی با توجه به نقش سیاستگذاری و راهبردی این شورا بسیار مهم است. با رویکرد دولت سیزدهم و جدیت در توسعه فناوری فضایی، به عنوان اولین گام عملی جلسه شورای عالی فضایی تشکیل و برنامه کوتاهمدت و میانمدت برای این حوزه تدوین و مصوب شد. تشکیل این شورا علاوه بر همافزایی و افزایش مشارکت و همکاری تمام بازیگران صنعت فضایی، کمک خواهد کرد تا راهبردها و برنامهها همواره منطبق بر پیشرفتهای علمی و فناوری در دنیا بازنگری و تدوین شود.
لذا لزوم تشکیل این شورا با توجه به رشد روزافزون فناوری فضایی در دنیا بسیار حائز اهمیت است که از حالا برنامهریزی برای تشکیل دومین جلسه شورا در اسفندماه آغاز شده است. تمام تلاش سازمان فضایی ایران بر این است که با کار شبانهروزی و تلاش مضاعف بتوانیم شتاب دوبارهای به توسعه فناوری فضایی در کشور تزریق کنیم.
نخستین گامها برای ساخت منظومه ماهوارهای ایرانی برداشته شده است
آنا: وزیر ارتباطات در گفتوگوی تلویزیونی خود اشارهای نیز به منظومههای ماهوارهای کردند؛ با توجه به پیشرفت محسوس صنعت فضایی آمریکا در این حوزه آیا چنین پروژهای را تهدیدکننده حاکمیت سایبری و فضایی ملتهای جهان میدانید؟
با توجه به رشد و توسعه فناوری و پیوند فناوریهای نوین با یکدیگر، امروز شاهد کوچ کردن، ارزان شدن و پوشش وسیع ماهوارهها در دنیا هستیم و با شکلگیری منظومههای ماهوارهای تحولی در صنعت فضایی و صنعت ارتباطات رخ داده است. هم اکنون فناوری فضایی به عنوان بستری مهم و استراتژیک در حوزههای ارتباطات و مشاهدات زمین بسیار مورد توجه کشورها قرار گرفته و این حوزه به عنوان یک مؤلفه اقتداری و حاکمیتی قلمداد میشود که اگر به آن توجه کافی نداشته باشیم بدون شک بسیاری از یرساختهای خود را از دست خواهیم داد و یا اختیار آن را به بیگانگان واگذار میکنیم.
بیشتر بخوانید:
تلاش دانشمندان ایرانی برای دستیابی به مدار ژئو/ سروش ایرانی در فضا میدرخشد
ماهوارهها، قاصدان عزت ایرانی در فضا/ دولت در ۱۴۰۰ برای صنعت فضایی چه خوابی دیده است؟
خوشبختانه با توجه به اینکه منظومههای ماهوارهای عمدتاً در مدار لئو به ارائه سرویس میپردازند و توانمندی دستیابی به مدار لئو نیز در کشور در حال تثبیت است، برای طراحی و ساخت منظومه ماهوارهای نیز اقدامات اولیه انجام شده و هماکنون اولین هلدینگ متشکل از بخش خصوصی در این حوزه تشکیل شده است. همچنین قانون ارائه خدمات بهوسیله منظومهها در کشور تدوین و برای نهادهای مختلف قانونگذاری داخلی و بینالمللی در حوزه فضایی ارسال شده است.
انتهای پیام/۴۱۴۴/پ
انتهای پیام/