رئیس‌جمهور یک نفر در حد خودش را برای وزارت آموزش و پرورش انتخاب کند/ لابی کردن برای انتخاب یک وزیر همیشه هم بد نیست

به گزارش گروه جامعه خبرگزاری آنا، حدود هفتاد روز از آغاز به کار دولت سیزدهم می‌گذرد؛ دولتی که در مرحله نخست همه وزرایش توانستند از مجلس رأی اعتماد بگیرند، به غیر از وزارت حساس و حیاتی آموزش و پرورش. حسین باغ‌گلی که از سوی رئیسی برای تصدی این وزارتخانه به مجلس معرفی شده بود با 193 رأی مخالف اجازه جلوس بر کرسی ساختمان شهید رجایی را پیدا نکرد. پس از آن بود که تیم رئیسی مکلف شد به پیدا کردن گزینه جایگزین و از آن روز قریب به هفتاد روز گذشته و هنوز مجلس چشم انتظار گزینه پیشنهادی رئیس‌جمهور است.

این تعلل از سوی دولت در حالی است که جشن آغاز سال تحصیلی مهرماه به دست آقای سرپرست اتفاق افتاد و هر روز اخبار متفرقه‌ای درباره بازگشایی مدارس در روزهای کرونایی به گوش می‌رسد. برخی خبر از پیک ششم کرونا و عدم بازگشایی مدارس می‌دهند و برخی دیگر نیز تاریخ‌های متعددی را برای آن اعلام و رسانه‌ای می‌کنند. البته طبیعی است وزارتخانه‌ای با اینهمه دغدغه و مشغله نمی‌تواند با سرپرستی که می‌داند چند صباحی بیش، بر این صندلی نمی‌نشیند به سرمنزل مقصود برسد.

هر چند این روزها گمانه‌زنی‌های زیادی درباره سکان‌دار این وزارتخانه مهم به گوش می‌رسد، اما این شایعات نه تنها کمکی به رفع دغدغه‌های اهالی آموزش و پرورش نمی‌کند بلکه موج بیم و امید باعث فرسودگی و کم شدن انگیزه بدنه جامعه معلمان می‌شود.

پس از کش‌وقوس‌های روزهای نخستین و پس از آنکه هر فردی سعی کرد گزینه خود را برای تصدی وزارت آموزش و پرورش به رئیسی معرفی کند، اما امروز در بین اهالی رسانه تنها از چند نفر به عنوان گزینه‌های نهایی نام برده می‌شود.

فارغ از اینکه چه فردی قرار است بر مسند این وزارتخانه حیاتی تکیه بزند، دولت رئیسی باید بداند با چه مشکلات عدیده‌ای در این ساختار روبروست و باید پرسید در چنین شرایطی چرا در معرفی وزیر پیشنهادی تعلل صورت می‌گیرد.

برای بررسی حال این روزهای بزرگترین وزارتخانه دولت با حدود 50 میلیون نفر جمعیت مرتبط، به سراغ مهدی رضایی کارشناس حوزه آموزش و پرورش رفتیم که در ذیل ماحصل این گفت‌وگو را ملاحظه می کنید:

وزارت آموزش و پرورش حتی یک روز هم نباید بدون مسئول باشد

آنا: به نظر شما تعلل دولت در معرفی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش چه آفت‌هایی می‌تواند درپی داشته باشد؟

رضایی: اگر مجموعه و نظام تعلیم و تربیت حتی یک روز هم بدون مسئول کارآمد و تلاشگر و فعال باشد متضرر می‌شود. نکته مهم درباره آموزش‌ و پرورش برخلاف مجموعه‌های مالی و اقتصادی این است که ضررها و منافعش ملموس و زودبازده نیست، لذا شاید در حال حاضر متوجه این آفت‌ها نشویم، اما قطعا آثارش را خواهد گذاشت و ضررش هم کم نیست و ریشه‌ای و اساسی است.

آنا: نظر کارشناسان درباره تعلل دولت پیرامون معرفی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش به دو دسته عمده تقسیم می‌شود. برخی معتقدند لابی‌ها و فشارها تاکنون اجازه معرفی این وزیر را به مجلس نداده و رئیسی نتوانسته هنوز به جمع‌بندی نهایی درباره آن برسد و برخی دیگر معتقدند چون این وزارتخانه جایگاه حساسی دارد، دولت تلاش می‌کند با وسواس خاصی بهترین گزینه را به مجلس معرفی کند. نظر شما در این باره چیست؟

رضایی: به نظر بنده هر کدام از این دو نظریه بخشی از واقعیت را گوشزد می‌کنند. یعنی بخشی از تأخیر احتمالا متأثر از لابی‌هاست و بخشی دیگر به دلیل حساسیت این وزارتخانه است. چون آموزش و پرورش در همه شئون کشور یک مجموعه اثرگذار است، گروه‌های مختلف با انگیزه‌های مختلف تلاش می‌کنند که بتوانند یا سکان آموزش و پرورش را برعهده بگیرند یا در این مسیر نقش‌آفرینی کنند. لذا تلاش می‌کنند فکرشان و افرادشان را جا بیاندازند و پیش ببرند. این باعث می‌شود که لابی‌های مختلفی صورت بگیرد و فشارهای مختلفی از زوایای مختلف به رئیس‌جمهور برسد.

لابی برای انتخاب وزرا همیشه هم بد نیست

آنا: بنابراین از دیدگاه شما حتی گاهی اوقات لابی کردن برای معرفی یک وزیر می‌تواند مثبت باشد

رضایی: خب بالاخره این لابی‌ها با انگیزه‌های مختلف است. بله بعضی افراد با انگیزه‌های خوب و برای افراد خوب لابی می‌کنند. برای اینکه یک نفر کارآمد را معرفی و سعی کنند که او مسئولیت را برعهده بگیرد. البته برخی هم ممکن است بحث‌های سیاسی و انتخاباتی داشته باشند. بعضی در راه مطامع سیاسی و دنیوی و برخی هم برای برای پیشبرد اهداف انقلاب در راستای زمینه‌سازی برای اجرای گام دوم لابی می‌کنند.

بنابراین همه افرادی که لابی می‌کنند قطعا افراد خوبی نیستند و همه افرادی هم که لابی می‌کنند قطعا افراد بدی نیست. بین این افراد خوب و بد، انگیزه‌های مثبت و منفی وجود دارد. بنابراین هر دو وجه تحلیل بخشی از حقیقت را بیان می‌کند.

آنا: به نظر شما رئیس‌جمهور در این بین باید چه نقشی ایفا کند و چگونه در برابر این لابی‌ها واکنش نشان دهد؟

رضایی: رئیس‌جمهور نمی‌تواند به این لابی‌ها بی‌توجه باشد. به طور طبیعی باید وزیری سکان کار را در دست بگیرد که بتواند با همه اقشار و سلایق کنار بیاید. منظور از کنار آمدن سازش کردن نیست. مدیریت آموزش و پرورش و بدنه آن بیش از 13 میلیون دانش‌آموز و بیش از یک میلیون معلم دارد و هرکدام از افراد فرهنگی صاحب تحلیل هستند و مدیریت این مجموعه کار سختی است.

بنابراین وزیر آموزش و پرورش باید کسی باشد که بتواند در هیئت دولت و مجلس امورات اداری و مالی را پیش ببرد. به هر حال هزینه‌های مالی و غیرمالی کم و کوچک نیست و فردی باید بر این سکان بنشیند که بتواند از پسِ همه اینها بربیاید. به عقیده منِ معلم، رئیس‌جمهور باید یک نفر را در حد خودش برای این وزارتخانه تدارک ببیند چراکه آینده کشور در این وزارتخانه رقم می‌خورد و باید چنین فردی قوی هم به لحاظ مبانی نظری و فکری و دیدگاهی و هم به لحاظ عملیاتی سکاندار وزارتخانه شود.

از شنیدن برخی اسامی متأسف می‌شوم!

آنا: باتوجه به گزینه‌های مطرح‌ شده، به نظر شما مسیری که برای انتخاب وزیر آموزش و پرورش در حال طی شدن است، مسیر درستی است؟

رضایی: من هم اسامی گزینه‌ها را شنیده‌ام اما اینکه کدام گزینه شانس بیشتری دارد و کدام گزینه کمتر واقعا نمی‌دانم. بعضی از گزینه‌ها واقعا تأسف برانگیز است و از شنیدن نامشان خوشحال نمی‌شوم و درباره بعضی دیگر نیز اطلاعات زیادی ندارم. دورادور اسامی‌شان را شنیده‌ام اما اینکه کار عملی از آنها دیده باشم یا بحث‌های نظری داشته باشم، نه.

وزیر آینده باید به اسناد بالادستی توجه ویژه داشته باشد

آنا: فارغ از اینکه چه کسی سکاندار این وزارتخانه می‌شود، به نظر شما اولویت‌های وزیر جدید آموزش و پرورش چه باید باشد؟

رضایی: این مواردی که می‌گویم به ترتیب اولویت نیست اما یکی از مهمترین اولویت‌ها رسیدگی به امور معیشتی معلمان و طرح رتبه‌بندی معلمان است که در مجلس مطرح است. خیلی مهم است این طرح با کارشناسی درست و دقیق پیش برده شود و پس از تصویب و تبدیل به قانون هرچه زودتر پیاده‌سازی و اجرا شود.

نکته‌ای که خیلی مهم و برای چشم‌انداز و دورنمای آموزش و پرورش لازم است. اسناد تحولی است که در آموزش و پرورش تصویب شده. متأسفانه طی ده سالی که این اسناد تصویب شده و مثلا در حال اجراست، اتفاق اجرایی منتناسب با اهداف سند و برنامه‌های مصوب نیفتاده؛ به دلایل مختلف. لذا یک وجهه همت وزیر باید این سند تحول و اسناد بالادستی مثل برنامه درسی ملی باشد. خیلی مهم است که وزیر آینده افرادی را برای پیش برد و اجرایی کردن این اسناد انتخاب کند که هم از بن‌دندان به آن معتقد باشند، هم برای اجرا طرح و برنامه داشته باشند و هم اینکه به دنبال ظاهرسازی نباشند.

به هر حال ما در گام دوم انقلاب هستیم و آموزش و پرورش یکی از نقاط مهم و می‌تواند پاشنه آشیل گام دوم در بُعد فرهنگی باشد؛ از این رو این اسناد باید مدنظر وزیر آینده قرار گیرد. حفظ و ارتقاء جایگاه آموزش و پرورش از زوایای گوناگون نیز باید مورد توجه جدی وزیر آینده قرار گیرد.

انتهای پیام/