پیشنهاد تشکیل ستاد فرادستگاهی برای توسعه در تجارت بین الملل/ آسیبی که دولت قبل به اقتصاد زد

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، نشست تخصصی بررسی دیپلماسی اقتصادی در دولت سیزدهم به همت واحد جهاد اقتصادی بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) و با حضور حسین حاجیلو پژوهشگر مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی و با محوریت جایگاه دیپلماسی اقتصادی در اقتصاد کشور و نگاه دولت به این مساله با توجه به تاکید مقام معظم رهبری برگزار شد.

حاجیلو در مقدمه سخنانش گفت: دیپلماسی اقتصادی به خودی خود موضوعیت ندارد و در صورتی که در جهت توسعه روابط اقتصادی بین الملل و کمک به توسعه تجارت کشور قرار بگیرد قابل توجه است.

وی افزود: در دولت قبلی هم به این مسائل توجه می‌شد ولی دیدگاه آنان اینگونه بود که توسعه روابط اقتصادی با دیگر کشورها، حتی همسایگانمان مثل عراق را هم در گرو تعامل با کشورهای غربی می‌دانستند و همین گره زدن روابط با همسایگان به مساله برجام باعث معطلی و عقب ماندگی ما در این امر شده است.

حاجیلو گفت: خوشبختانه دولت سیزدهم چنین نگاهی ندارند و ادعای آن را دارد که بدون گره زدن مسائل به برجام و توافقات با غربیان می تواند روابط اقتصادی با دیگر کشورها را توسعه بدهد.

این پژوهشگر اقتصادی در رابطه با اهمیت دیپلماسی اقتصادی در وضعیت فعلی ایران گفت: تحریم‌های نفتی، ارزی و کالایی از مهم‌ترین دلایل توجه ایران به این مساله می‌باشد و تا قبل از شدت گرفتن تحریم‌ها این ضرورت احساس نمی‌شد. درنتیجه با توجه به حصر اقتصادی و نیازمندی‌های داخل، بهترین راه حل برای کم کردن فشار اقتصادی، توسعه تجارت از طریق دیپلماسی اقتصادی پویا می‌باشد.

وی همچنین افزود: با توجه به موقعیت خاص و ظرفیت‌های بی شمار کشور توانسته‌ایم در مدت زمان بسیار کوتاهی مقدار صادرات غیر نفتی خود را به حدود ۴۰ میلیارد دلار در سال برسانیم اما در مقایسه با
کشور ترکیه که از لحاظ ظرفیت‌های اقتصادی در سطح ما است و سالانه ۱۷۵ میلیارد دلار صادرات
غیر نفتی دارد بسیار عقب‌تر هستیم.

حاجیلو تصریح کرد: درتمامی روابط اقتصادی این اصل مورد تاکید است که اولویت در توسعه روابط با کشورهای همسایه است که از لحاظ مختلف همچون هزینه ترانزیتی، ژئوپلیتیک، استراتژیک و... قابل توجیه است.

وی در رابطه با تولیت دیپلماسی اقتصادی در کشور خاطر نشان کرد: متاسفانه در چیدمان دولتی و حکومتی هیچ جایگاه تخصصی برای این امر تعبیه نشده و امور مربوط به توسعه تجارت و روابط بین المللی اقتصادی، در تعداد زیادی از نهادهای دولتی-حکومتی و بخش خصوصی پراکنده شده و
همین عدم فرماندهی واحد منجر به اخلال و کاستی هایی در این زمینه شده است.

این پژوهشگر اقتصادی افزود: برای مثال در زمینه ممنوعیت صادرات و واردات و سیاست گذاری‌های تعرفه‌ای یا پیمان‌های تجاری و رفع موانع و ... شاهد آن هستیم که عدم هماهنگی دستگاه‌های مختلف منجر به مشکلاتی می‌شود که با یک جلسه هماهنگی به راحتی رفع می‌شوند اما به دلیل عدم توجه به این امر دچار عقب ماندگی شده‌ایم و اگر دولت آینده خواهان پیشرفت در توسعه تجارت هست باید به آن توجه کند. بارها شاهد این بوده‌ایم که ممنوعیت صادرات یک کالا آسیب جدی به تجارت خارجی وارد کرده است درحالی که ممنوعیت صادرات برای آن کالا چندان ضرورتی هم نداشته است.

حاجیلو خاطر نشان کرد: در شرایط فعلی به خاطر حمایت‌های ایران از عراق و سوریه و پیوند سیاسی و فرهنگی که بین این کشورها و ایران وجود دارد، این دو کشور آماده‌ترین و دردسترس‌ترین کشورهایی هستند که باید به طور ویژه به آنها پرداخته شود و نفوذ اقتصادی ایران در عراق و سوریه از فرصت‌های طلایی است ولی رقبای زیادی وارد این بازی شده‌اند و کشورهای متخاصم مثل ترکیه، عربستان و امارات حجم بزرگی از بازار سوریه را اشغال کرده‌اند.

وی همچنین درباره توسعه اقتصادی اضافه کرد: درسال‌های اخیر شاهد شکل گیری "ستاد توسعه روابط اقتصادی ایران و سوریه"بوده‌ایم ولی به دلیل کم‌کاری مسئولان امر و نبود برنامه‌ریزی دقیق، این ستاد عملکرد مناسبی نداشته و نیازمند تغیرات ساختاری زیادی است.

حاجبلو تاکید کرد: عراق و سوریه دروازه و گام اصلی ایران برای توسعه روابط اقتصادی با دیگر کشورها هستند و اگرایران بتواند در تو سعه تجارت با این دو کشور حوزه مقاومت موفق باشد، در دیگر کشورها هم توفیق خواهد داشت ولی اگر این امر انجام نشود در دیگر کشورها هم موفقیتی کسب نخواهیم کرد.

این پژوهشگر اقتصادی افزود: نکته دیگر انفعال دیپلماسی کشور در بحث رایزن‌های اقتصادی و بازرگانی است. در این زمینه دو بحث وجود دارد یکی کیفیت حضور رایزن‌ها و دیگر تعداد رایزن‌های بازرگانی ایران.

وی گفت: دولت قبل کمبود بودجه را دلیل کاهش تعداد رایزن‌ها دانسته است؛ درصورتی که اگر رایزن‌ها کارشان را به درستی انجام دهند، شاهد ارزآوری و تولید ثروت خواهیم بود؛ در واقع حضور رایزن باید به وضوح درآمدزا باشد نه هزینه‌زا. باید دولت جدید به نظارت و تعریف ماموریت و ارزیابی مقطعی رایزن ها توجه کند تا شاهد بهبود وضعیت باشیم.

حاجیلو همچنین در پاسخ به سوالی مربوط به مبادلات مالی و مشکلات ناشی از تحریم‌ها گفت: در صورتی که در یک محصول دست برتر را داشته باشیم متقاضیان می‌توانند تحت شرایط غیرمتعارف پرداخت‌ها را انجام دهند که در برخی موارد مثل صادرات انرژی به عراق شاهد آن بوده‌ایم .

وی به استفاده از ساز و کار تهاتری که در گذشته در همکاری در ترکمنستان از آن بهره بردیم اشاره کرد و گفت: از این طریق سالانه ۷۰۰ میلیون دلار درآمد نصیب ایران می شد که با بی توجهی دولت قبل این فرصت را از دست دادیم و موجبات ناراحتی این کشور همسایه را هم فراهم کردیم.

حاجیلو در ادامه پیمان‌های پولی دوجانبه و استفاده از ظرفیت پرداخت چینی (سی ای پی اس) را از دیگر راهکارهای جمهوری اسلامی برای بحث تبادلات مالی برشمرد.

وی در جمع بندی سخنانش گفت: حوزه توسعه تجارت اکنون یک حوزه استراتژیک است و جایی برای خطا نمانده. بنده پیشنهاد می‌کنم برای توسعه هرچه سریع‌تر در تجارت بین الملل یک ستاد فرادستگاهی تشکیل شده و مدیری جهادی و باتجربه برای آن در نظر گرفته شود و مجلس و دولت ما به شکل کمی و دقیق و به صورت ماهانه، فعالیت‌های این ستاد را مورد ارزیابی قرار داده و اجازه معطل ماندن ماموریت های مهم تجارت بین‌الملل را ندهند.

انتهای پیام/