دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
15 دی 1394 - 09:31

چرا برج پیزا کج است؟

«خشت اول گر نهد معمار کج تا ثریا می‌رود دیوار کج» شاید دلیل اصلی کج بودن برج پیزا (Pissa) کجی خشت اول آن نباشد اما مطمئنا نمی‌توان از تقصیر معمار این بنا به سادگی چشم‌پوشی کرد.
کد خبر : 59822

به گزارش گروه علم و فناوری آنا به نقل از AncientOrigins، برج پیزا که به عنوان برج کج پیزا نیز شهرت دارد یکی از ساختمان‌های نمادین ایتالیا است. همان طور که از نامش پیداست، این برج بیشتر به دلیل کج بودنش معروف است. برج پیزا معروف‌ترین ساختمان کج در جهان است. با این حال این کجی غیرعمدی بوده و حاصل برنامه‌ریزی ضعیف از جانب معمار آن بوده است. قابل ذکر است که جغرافیای طبیعی شهر پیزا نیز یکی از عوامل مورد سرزنش کجی این برج است چراکه تعداد دیگری ساختمان کج مانند برج پیزا در این شهر وجود دارند.


آغاز ساخت برج پیزا به قرن دوازدهم میلادی باز می‌گردد اما انحراف برج که از زمان ساخت آن آغاز شد، منجر به توقف‌های طولانی در ساخت این برج شد؛ به طوری که تکمیل آن نزدیک به دو قرن طول کشید. این برج هشت طبقه که حدود چهار درجه به سمت جنوب شرقی منحرف شده است، در سمت کوتاه‌تر


55/86 متر و در سمت بلندتر 56/67 متر ارتفاع دارد.


تاریخچه برج


در اصل برج پیزا به عنوان برج کلیسا، یا برج ناقوس، در کنار کلیسای جامع پیزا واقع در «پیازا دل میراکولی» به معنای «میدان معجزات» ساخته شد. این دو ساختمان بخشی از برنامه ارزشمندسازی «پیازا دل میراکولی» بود. علاوه بر برج ناقوس و کلیسای جامع ساختمان تعمیدگاه و یادبود گورستان نیز در حال ساخت بود.


با اینکه برج پیزا سومین ساختمانی بود که شروع به ساخت آن کردند (ساختمان یادبود گورستان چهارمی بود) اما آخر از همه تکمیل شد. کار ساخت این برج در سال 1173 شروع شد و معمار مسئول ساخت فاز اول آن یا بر عهده بونانو پیزانو یا جراردو دی جراردو بود. تا سال 1178 سه طبقه از هشت طبقه کل برج ساخته شد. در واقع پس از تکمیل طبقه سوم بود که این برج شروع به کج شدن به سمت شمال کرد.



کلیسای جامع و برج کج پیزا


جغرافیای طبیعی و پایه ضعیف


یکی از عواملی که در کجی برج پیزا نقش داشت، جغرافیایی طبیعی شهر پیزا است. این شهر نام خود را در سال 600 قبل از میلاد مسیح از یک کلمه یونانی به نام «زمین باتلاقی» گرفته است. بنابراین خاک نرم این شهر که حاوی گل، ماسه و خاک رس است که تا حدودی مسئول کجی برج است.


در ضمن تعداد دیگری ساختمان کج در پیزا وجود دارد که در نتیجه ساخته شدن روی زمین نرم این شهر دارای کجی هستند از جمله سن نیکولاس، یک کلیسای متعلق به قرن دوازدهم که در جنوب برج پیزا قرار دارد و سن میشل دگلی اسکالزی، کلیسایی متعلق به قرن یازدهم که در شرق این برج قرار گرفته است.


علاوه بر این، پایه و بنیان این برج که مخلوطی از خاک رس متراکم به عمق 3 متر است، به اندازه کافی عمیق و قوی نبود که بتواند وزن برج را تحمل کند. بنابراین پایه ضعیف این ساختمان و خاک نرم شهر باعث کجی برج پیزا شدند.


اگرچه سازندگان متوجه کج بودن بنا شدند اما کار زیادی از عهده آنها بر نمی‌آمد که کج‌روی آن را متوقف کنند. گفته می‌شود که آنها سعی کردند با ساخت ستون و قوس در طبقه سوم، قسمت شمالی بنا را که در حال نشست بود اندکی بلندتر کنند تا خسارت وارده را جبران کرده و سپس اقدام به ساخت طبقه چهارم کنند. هر چند در آن زمان کار ساخت و ساز به دلیل درگیری‌های نظامی شهر پیزا با ایالت‌های دیگر ایتالیا تقریبا به مدت یک قرن به تعویق افتاد.



برج پیزا


تلاش برای اصلاح موقعیت برج پیزا


در سال 1272، کار ساخت و ساز از سر گرفته شد و این بار زیر نظر جیووانی دی سایمون صورت گرفت. در سال 1284، در نتیجه جنگ پیزا با خلیج جنوا ساخت و ساز برج مجددا متوقف شد. با این حال اضافه شدن سه طبقه دیگر به برج پیزا باعث تغییر مرکز ثقل آن شده که در نتیجه جهت شیب کجی ساختمان از شمال به جنوب تغییر یافت. در سال 1319 طبقه هفتم بنا ساخته شد، در حالی که طبقه آخر که محل قرارگیری ناقوس نیز بود در سال 1372 تکمیل شد.


گفته می‌شود که شیب اولیه برج پیزا تنها 0/2 درجه بوده است. این رقم در طی قرن‌ها افزایش داشته است و در سال 1990 به 5/5 درجه رسید ، در حالی که 4/6 متر قسمت بالایی برج به سمت جنوب قسمت تحتانی خودش رسیده بود. بنابراین در دهه‌های بعدی پروژه‌ای برای ثابت نگه داشتن برج پیزا شروع شد.


خاک زیر برج تراز شد و مکانیزم مهاری به آن اضافه شد. با وجود اینکه برج بیش از پیش امن شد، کج‌روی همچنان ادامه داشت. قابل ذکر است که این بار اولی نبود که تلاشی در جهت اصلاح موقعیت برج صورت گرفته بود. برای مثال در سال 1934، موسیلینی سعی در اثبات برج پیزا داشت هرچند وی تنها باعث تندتر شدن شیب برج شد.


در سال 2008، گزارش شد که در دومین تلاش برای ثابت‌سازی، این برج نمادین 48 سانتی‌متر صاف‌تر شده است. در طی 800 سال این اولین بار بود که کج‌روی این ساختمان متوقف می‌شد. متخصصان تخمین می‌زنند که این برج حداقل تا 200 سال دیگر ثابت می‌ماند.


مترجم: هانا حیدری


انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب