گفت‌وگوی تفصیلی باقری اصل با آنا/ ۱؛
دانش رایانه‌ای، دانش رقابتی برای تولید محصول بهتر/ لزوم ارتقای سواد دیجیتال در بین دانش‌آموزان
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات گفت: هم‌اکنون در دنیا فناوری اطلاعات با فرایندهای آموزشی عجین شده و در ایران به دلیل تعداد بالای دانش‌آموزان توسعه فناوری‌های آموزش دیجیتال ضروری است.
به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، اهمیت آموزش الکترونیکی در عصر دیجیتال انکارناپذیر است و میلیون‌ها دانش‌آموز و دانشجو در سراسر دنیا از ظرفیت فناوری‌های موجود در این حوزه استفاده می‌کنند. تعدادی از نظام‌های آموزشی در کشورهای مختلف از سال‌ها پیش سرمایه‌گذاری برای توسعه زیرساخت‌های آموزش مجازی را آغاز کردند ولی تا پیش از شیوع بیماری کرونا امکانات موجود در این حوزه به صورت محدود و بیشتر برای دانش‌آموزان و دانشجویان در مناطق دورافتاده مورد استفاده قرار می‌گرفت.
بیشتر بخوانید:
نظام آموزشی در دوران پساکرونا همچنان تحت تأثیر آموزش مجازی باقی خواهد ماند
همه‌گیری ویروس کووید-۱۹ در اقصی نقاط جهان موجب شد دانش‌آموزان بسیار بیشتر از گذشته با فضای مجازی و آموزش دیجیتال درگیر شده و از همین رو نیاز به نحوه توسعه نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای مورد نیاز نظام آموزشی بیشتر حس شد. اکنون در برخی از کشورهای دنیا در کنار دروس عمومی و تخصصی هر پایه تحصیلی برنامه‌های فوق‌العاده‌ای نیز برای افزایش سطح توانایی دانش‌آموزان در زمینه طراحی برنامه‌های رایانه‌ای در نظر گرفته شده است. در همین زمینه اخیراً شورای اجرایی فناوری اطلاعات طرحی با عنوان «آموزش مهارت‌های تفکر رایانش دیجیتال» را به تصویب رسانده و به دستگاه‌های متولی امر ابلاغ کرده است. برای اطلاع از جزئیات این مصوبه با رضا باقری اصل، دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات گفت‌وگو کردیم. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را مشاهده می‌کنید:
آنا: لطفاً کمی در مورد مصوبه آموزش مهارت تفکر رایانش برنامه‌نویسی دیجیتال توضیح دهید.
باقری اصل: یکی از مهم‌ترین مسائلی که در حوزه توسعه فناوری اطلاعات وجود دارد موضوع سواد دیجیتال و نگرشی است که برای توسعه مهارت‌های مردم ایجاد می‌شود. پس از شیوع بیماری کرونا تغییرات عظیمی در حوزه آموزش رقم خورد و شرایطی را به وجود آورد که نه خود دانش‌آموزان و نه والدین آن‌ها تجربه آن را نداشتند. در حقیقت شاهد نوعی دگرگونی و ساختارشکنی در نظام آموزشی کشور بودیم.
آموزش و فناوری اطلاعات، حوزه‌هایی تفکیک‌ناپذیر
در ابتدای شیوع بیماری کرونا بسیاری از دانش‌آموزان و والدین آن‌ها آمادگی لازم برای درگیر شدن با آموزش برخط را نداشتند ولی پس از مدتی میلیون‌ها دانش‌آموز در اقصی نقاط کشور خود را با شرایط جدید هماهنگ ساختند. فضای آموزش در دوران پساکرونا نیز با دوره‌های گذشته تفاوت زیادی خواهد داشت. به نظر می‌رسد که آموزش با فناوری اطلاعات و ارتباطات و فضای مجازی عجین شده و دیگر نمی‌توانیم این‌ها را از هم جدا کنیم.
آموزش‌ها تنها مختص به دانش‌آموزان نیست و معلمان نیز مهارت‌های لازم را فرامی‌گیرند تا در امر آموزش مشکلی رخ ندهد.
احتمالاً پس از کنترل بیماری کرونا همچنان امکان استفاده از کلاس‌های برخط وجود خواهد داشت. این نوع ارتباط با همراهی والدین، دانش‌آموزان، معلمان و مسئولان مدرسه حفظ خواهد شد و جایگاه جدیدی از به‌کارگیری فناوری اطلاعات در نظام آموزشی تعریف می‌شود. برخی از مردم تصور می‌کنند تمامی آموزش‌ها باید در مدرسه به دانش‌آموزان داده شود و در دوران کرونا ثابت شد همه باید سواد دیجیتال خود را ارتقاء دهند.
از طرف دیگر زمانی که می‌خواهیم سواد دیجیتال عموم مردم را افزایش دهیم و به موضوع آموزش برخط توجه کنیم باید نگرشی کلان داشته و عرصه رقابت در فضای مجازی، تولید محتوا و خدمات و تولید نرم‌افزار را به وجود بیاوریم.
آنا: در این مصوبه به چه مواردی توجه شده؟ شورای اجرایی فناوری اطلاعات دقیقاً چه برنامه‌ای برای افزایش سطح سواد رسانه‌ای دانش‌آموزان دارد؟
باقری اصل: دانش رایانه‌ای، دانشی رقابتی در تولید محصول است. در سال‌های اخیر به واسطه توسعه فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی تقاضا برای آموزش این دانش رشد کرده و مسئولان تلاش کرده‌اند سیاست‌های مرتبط با استفاده از فناوری را تقویت کنند ولی در مقابلش به سیاست‌هایی که به ایجاد فناوری به صورت عمومی می‌پردازد، کمتر توجه شده است. در واقع سیاست‌های ابلاغ‌شده نقاط ضعفی داشتند و نقطه تمرکز آن‌ها باید در جایی که مزیت وجود دارد قرار گیرد. بزرگ‌ترین مزیت این حوزه تعداد زیاد دانش‌آموزان در مقاطع مختلف پیش‌دبستان، دبستان و متوسطه اول و دوم و دوران پیش‌دانشگاهی است. باید این مزیت بزرگ را به فرصت تبدیل کرده و برای توسعه فضای مجازی از آن استفاده کنیم. البته باید در این مسیر به جای مصرف به تولید توجه کنیم.
لزوم یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی توسط شهروندان ایرانی
هم‌اکنون در مدارس سراسر دنیا زبان‌های برنامه‌نویسی همانند زبان انگلیسی تدریس می‌شود و نظام‌های آموزشی برنامه‌های ویژه‌ای را برای دانش‌آموزان در مقاطع مختلف در نظر می‌گیرند. یعنی اتفاقی که در دنیا افتاده آموزش زبان رایانه در کنار زبان‌های گفتاری و نوشتاری است. به هر صورت یک شهروند ایرانی باید مهارت‌هایی را کسب کند که با نیازهای او در جهان مدرن هماهنگی داشته باشد.
آنا: اجرای این مصوبه در چه وضعیتی قرار دارد و شورای اجرایی فناوری اطلاعات در این زمینه با کدام نهادها همکاری می‌کند؟
باقری اصل: در یک سال گذشته وزارت آموزش و پرورش تلاش برای تسهیل فرایندهای آموزشی تلاش گسترده‌ای انجام داد و مدیران این وزارتخانه سندهای خوبی حاضر کردند. همچنین برنامه‌هایی نیز در چند استان به صورت پایلوت اجرا شد. برای اینکه در رقابت جهانی در زمینه آموزش الکترونیک عقب نمانیم و نیازهای داخلی را تأمین کنیم باید به مسئله سواد رسانه‌ای توجه ویژه‌ای شود. در این حوزه وزارت آموزش‌وپرورش برنامه ویژه‌ای آماده کرده و در جلسه‌های شورای این وزارتخانه مورد تأیید همه اعضا قرار گرفته است. در جلسه‌ای نیز که بنده به همراه مسئولان آموزش‌وپرورش به حضور رئیس جمهور رفتیم یک ماده واحده و چند تبصره به عنوان برنامه‌های الزام‌آور توسعه کاربری فناوری اطلاعات تصویب شد. طبق این مصوبه به منظور آمادگی حضور در دوران پساکرونا و عصر دیجیتال و افزایش مهارت و سواد دیجیتال دانش‌آموزان، وزارت آموزش‌وپرورش مکلف شد سند سواد دیجیتال شامل تفکر رایانش برنامه‌نویسی و کدنویسی، طراحی الگوریتم و سایر مفاهیم سواد دیجیتال را برای سطوح مختلف آموزشی از پیش دبستانی تا متوسطه و همچنین معلمان تدوین و ابلاغ کند.
آنا: نحوه اجرای این مصوبه چگونه است؟ آیا قرار است همانند آنچه در آموزش عالی شاهد آن هستیم واحدهای درسی برای آموزش تفکر رایانش برنامه‌نویسی در نظر گرفته شود؟
باقری اصل: امیدواریم شیوه اجرای این مصوبه مثل آنچه در آموزش عالی شاهد آن بودیم نباشد و عمیق‌تر به این موضوع پرداخته شود. بر اساس این مصوبه وزارت آموزش‌وپرورش موظف است محتوای آموزش را برای تمامی مقاطع فراهم کند. برای دوره پیش‌دبستانی معمولاً آموزش‌ها به صورت تصویری و شکلی بدون سواد خواندن و نوشتن روی تبلت و گوشی موبایل اتفاق می‌افتد. برای دوره‌های بالاتر سطوح مقدماتی زبان‌های برنامه‌نویسی مورد توجه قرار می‌گیرد. این آموزش‌ها تنها مختص به دانش‌آموزان نیست و معلمان نیز مهارت‌های لازم را فرامی‌گیرند تا در امر آموزش مشکلی رخ ندهد. تصور می‌کنیم این طرح پس از اجرا به تدریج کامل‌تر شده و محتوای دقیق‌تری به آن اضافه می‌شود.
انتهای پیام/۴۱۴۴/پ
انتهای پیام/
