روش‌های نقد شهید مطهری قابل تأمل است

به گزارش خبرنگار حوزه فرهنگ گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، پانزدهمین همایش حکمت مطهر با عنوان «اسلام و ایران در قرن جدید» صبح امروز در دانشکده صدا و سیما برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در این همایش گفت: وقتی موضوع واحدی نداشته باشیم، مسیر آینده برای تمدن‌سازی روشن نیست. دیدگاهی که شهید مطهری در موضوع فرد و جامعه دارد، دیدگاهی تلفیقی است. او هم به نقش فرد و کنشگری او اصالت می‌دهد و هم برای جامعه هویتی مستقل از افراد قائل است و برای آن، گذشته و آینده‌ای را در نظر می‌گیرد.

حجت‌الاسلام والمسلمین پارسانیا افزود: جمع بین فرد و جامعه چگونه باید رقم بخورد که آسیبی در پی نداشته باشد و چه مسیری را برای پیش‌بینی آینده، فرهنگ، تمدن و وضعیت امروز اسلام و ایران در منطقه و جهان دنبال کرد؟

عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران ادامه داد: به دلیل اینکه شهید مطهری برای افراد به نقش مختار و مستقل قائل است، او را دارای نگاهی تک‌خطی به تاریخ نمی‌شناسیم و همین رویکرد اوست که کار او را سخت می‌کند.

وی در ادامه تصریح کرد: انسان خلیفة‌الله است و عرض وسیع و کنشگری‌های مختلفی  به دنبال دارد و متأخذ از آموزه‌های قرآنی است. ایشان برای جامعه هویتی قائل است که افراد با کنش‌های خودشان آن را می‌سازند و آدمیان توان اعراض از آنچه را که به وجود آورده‌اند دارند، لذا می‌توانند جامعه را زمین‌گیر کنند یا تعالی بخشند.

حجت‌الاسلام والمسلمین پارسانیا گفت: افراد با هویت مستقل و در تعامل و کنش با یکدیگر می‌توانند اثرات متفاوتی در جامعه بر جای بگذارند. داشتن نگاه کلان به جامعه مسیر آینده‌پژوهی را محقق می‌کند. چون در فرهنگ، جامعه و تمدن، کنش‌گر انسان است و حوزه انتخاب انسان مدام تغییر می‌کند، به تبع آن، فرهنگ، جامعه و تمدن دچار تحول می‌شوند. شهید مطهری به‌رغم اینکه انسان را موجود مختار و واقع شده در کانون مسیرهای مختلف می‌داند، می‌تواند جوامع و تمدن‌ها و مسیرهای رویارویی تاریخی را شکل دهد.

وی یادآور شد: شهید مطهری در بحث‌ها از هویت جامعه از روش‌های عقلی و نقلی و بیشتر روش‌های نقلی بهره می‌گیرد که منافاتی هم با اختیار انسان‌ها ندارد. همه انسان‌ها دارای فطرتی در درون خود هستند که مطابق با آن، نقش خود را ایفا می‌کنند. لذا بی‌آنکه بین بخش‌های مختلف روش‌های نقد شهید مطهری تناقضی باشد، جمع مطلوبی را مشاهده می‌کنیم و تدبیر و تمشیتی را به کار می‌گیرد که اگر در کنار استدلال قرآنی قرار بگیرد، می‌تواند آینده حیات انسانی و معاد را تأمین کند.

انتهای پیام/۴۱۰۷/پ