ایران رکورددار حمل‌ونقل ارزان/ تلاش برای پیشرفت صنعت خودروسازی

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا ، مریم اویسی- کشور ایران، به رغم تحریم‌های بین‌المللی در طی دهه‌های گذشته تقریباً در همه جنبه‌های علم و فناوری رشد چشمگیری داشته است. گواه این امر، افزایش تعداد مراکز آموزش عالی، دانشجویان و انتشار مقالات علمی است. جمعیت دانشجویان ایران از ۱۰۰ هزار نفر در ۱۳۵۷ به ۳.۵ میلیون نفر در ۱۳۹۹ رسیده است. رشد تولید محتوای علمی در ایران پس از قرن جدید میلادی شتاب زیادی به خود دید به طوری که در ۲۰۱۱ مجله معتبر نیوساینتیست طی مقاله‌ای اعلام کرد ایران از منظر رشد علمی «در رتبه اول جهان» قرار دارد. کشور ما در بخش‌های مختلف علوم از جمله هوافضا، فناوری هسته‌ای، تجهیزات پزشکی و تحقیقات سلول‌های بنیادی، شبیه‌سازی و... گام‌های بلندی را برداشته است. ایران در طول تاریخ همواره مهد علم و دانش بوده است و دانشمندان ایرانی در حوزه پزشکی، ریاضیات، نجوم و فلسفه و... مشارکت برجسته‌ای داشته‌اند. امروزه دانشمندان ایرانی در تلاشند تا دوران طلایی علم را در کشور احیا کنند و خود را به سطح اول فناوری جهان برسانند.

ایران دارای یک شبکه جاده‌ای طولانی حمل‌ونقل است که بیشتر شهرهای کوچک و تمام شهرهای بزرگ خود را به هم پیوند داده است. ایران ۲۴۰۰ کیلومتر آزادراه، ۱۵۴۰۰ کیلومتر بزرگراه و ۲۳۸۰۰ کیلومتر راه اصلی دارد. رئیس کمیته علمی همایش قیر و آسفالت ایران در ۱۳۹۵ اعلام کرد ۴۵.۹ درصد راه‌های کشور از نظر کیفیت و همواری در وضعیت خوب، ۵۱ درصد در وضعیت متوسط و ۰.۸۲ در وضعیت عالی قرار دارد. بیش از فقدان فناوری، علت این امر عدم تخصیص بودجه بوده است.

در ایران ۱۱۱۰۶ کیلومتر مسیر راه آهن وجود دارد. بندر اصلی ورودی کشورمان بندرعباس در تنگه هرمز است. کالاهای وارداتی پس از ورود به ایران با کامیون‌ها و قطارهای باری در سراسر کشور توزیع می‌شود. راه آهن تهران - بندرعباس که در سال ۱۳۷۴ افتتاح شد، بندرعباس را از طریق تهران و مشهد به سیستم راه آهن آسیای میانه متصل می‌کند. دیگر بندرهای مهم عبارتند از بندر انزلی و بندر ترکمن در دریای خزر و خرمشهر و بندر امام خمینی و چابهار در خلیج فارس.

ده‌ها شهر دارای فرودگاه‌هایی هستند که هواپیماهای مسافربری و باری را سرویس می‌دهند. هواپیمایی ملی ایران ایر شصت سال پیش تأسیس شد و پروازهای داخلی و خارجی را انجام می‌دهد. همه شهرهای بزرگ دارای سیستم حمل‌ونقل انبوه با استفاده از اتوبوس هستند و چندین شرکت خصوصی خدمات اتوبوس بین‌شهری را ارائه می‌دهند.

بیشتر بخوانید:

هواپیما و قطارهای سریع سرزمین وسیع در راه صادرات/ از سیستم حمل و نقل در روسیه چه می‌دانید؟

توسعه حمل و نقل به سبک شرق آسیا/ چین از آب هم کره می‌گیرد

به طور کلی حمل‌ونقل در ایران ارزان‌تر از بیشتر نقاط جهان است زیرا دولت به منابع انرژی یارانه تخصیص می‌دهد. نکات منفی این امر، کشش عظیم خزانه دولت، ناکارآمدی اقتصادی به دلیل الگوی مصرف بی‌رویه، قاچاق کالا با کشورهای همسایه و آلودگی هواست. در سال‌های اخیر بیش از یک میلیون نفر در بخش حمل‌ونقل ایران کار می‌کردند که ۹٪ از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد.

صنعت راه‌آهن ایران

صنعت تجهیزات ریلی ایران فعالیت خود را با تولید واگن آغاز کرد. این صنعت با افتتاح شرکت قطارسازی واگن پارس در سال ۱۳۵۳ شکل گرفت. این خط‌آهن با حمایت دولت ایران توسعه یافت و براساس بخشی از برنامه اصلاح اقتصادی ایران راه‌اندازی شد. شرکت توسعه صنایع ریلی ایرانیان(ایریکو) در سال ۲۰۰۳ برای تولید قطار و شرکت مهندسی و ساخت لوکوموتیو مپنا در سال ۱۳۸۴ برای تولید لوکوموتیو تأسیس شدند. در فروردین ۱۳۹۰، از اولین لوکوموتیوهای دیزلی با موتور دیزلی ایرانی با فناوری بومی رونمایی شد. انتظار می‌رود شرکت تولیدی دیزل سنگین ایران(که به آن DESA نیز می‌گویند) لوکوموتیو مجهز به دیزل به صورت انبوه برای شبکه ریلی ایران تولید کند.

در ژوئیه ۲۰۱۲، کارخانه تولید شرکت مهندسی و تولید مپنا لوکوموتیو رسماً افتتاح شد. پیش‌بینی می‌شود این کارخانه سالانه ۱۲۰ لوکوموتیو - با حداکثر سرعت ۱۶۰ کیلومتر در ساعت تولید کند.

مترو تهران

مترو تهران یک سیستم حمل‌ونقل سریع در تهران است که روزانه ۵ میلیون مسافر را جابه‌جا می‌کند و شامل هفت خط است که در کل بیش از ۲۵۰ کیلومتر را در سراسر این کلان‌شهر به هم وصل می‌کند. براساس برنامه‌ریزی‌های مقدماتی طول نهایی مترو قرار است ۴۳۰ کیلومتر در ۹ خط باشد و تا ۱۴۰۹ تکمیل شود.

حمل‌ونقل سریع اتوبوس تهران

حمل‌ونقل سریع اتوبوسرانی تهران(BRT) یک سیستم حمل‌ونقل سریع در حال خدمت‌رسانی به این شهر است که در ۱۳۸۶ رسماً افتتاح شد. BRT دارای شبکه‌ای بیش از ۱۷۰ کیلومتر است که روزانه ۱.۸ میلیون مسافر را جابه‌جا می‌کند. در مجموع ده خط دارد که با طرح‌های بیشتر برای افزایش طول ۳۰۰ کیلومتر برنامه‌ریزی شده است. از اتوبوس‌های اصلی که در BRT تهران فعالیت می‌کنند، اتوبوس‌های دوکابینه هجده متری ساخت شرکت آلمانی «نئومان» هستند که می‌توانند به اتوبوس‌های ۲۵ متری و سه کابینه تبدیل شوند. سیستم گرمایشی و سرمایشی اتوماتیک این اتوبوس می‌تواند ۳۲ هزار کیلوکالری هوای گرم در ساعت و ۴۶ هزار کیلوکالری هوای سرد در ساعت تولید کند.

صنعت خودرو در ایران

صنعت خودروسازی ایران بعد از صنعت نفت و گاز سومین صنعت فعال کشور است که ۱۰٪ از تولید ناخالص داخلی ایران را تشکیل می‌دهد و براساس آمار انجمن خودروسازان ایران در ۱۳۹۵، ۸۵۵ هزار نفر در آن مشغول به کار هستند. صنعت خودروی ایران پیش از انقلاب، با تولید سالانه ۲۰۰ هزار دستگاه،‌ توسعه چشمگیری در سطح جهانی داشت اما پس از انقلاب ایران به دلیل جنگ با عراق و تحریم‌های بین‌المللی، تولید به‌شدت کاهش یافت. از اوایل دهه هشتاد، تولید خودرو در ایران رشد قابل توجهی پیدا کرد و از اواخر این دهه از مرز ۱ میلیون عبور کرد. امروزه ایران بیستمین خودروساز بزرگ در جهان و یکی از بزرگترین خودروسازان آسیاست.

در سال ۲۰۱۱ مجله معتبر نیوساینتیست طی مقاله‌ای اعلام کرد ایران از منظر رشد علمی «در رتبه اول جهان» قرار دارد.

از ۱۳۸۰، سیزده خودروساز دولتی و خصوصی در ایران فعالیت داشتند که از این تعداد دو خودروساز یعنی ایران خودرو و سایپا ۹۴٪ کل تولید داخلی را در دست دارند. ایران خودرو که بیشترین تعداد خودرو داخل کشور را تولید می‌کند یکی از بزرگترین تولیدکنندگان خودرو در آسیا است. این شرکت با شرکای خارجی خود در ۴ قاره جهان سرمایه‌گذاری مشترک ایجاد کرده است. یکی از نقدهای اصلی به صنعت خودروسازی ایران اجتناب از تن دادن به استانداردهای جهانی ناشی از بازار غیر رقابتی و تک قطبی است.

صنایع دریایی

ریشه‌های شکل‌گیری ناوگان دریایی در ایران به دوران شاهنشاهی هخامنشی بازمی‌گردد، اما فرم امروزه این صنایع در دوران پهلوی شکل گرفته است. از اواسط دهه هشتاد سرمایه‌گذاری در صنعت کشتی‌سازی دوچندان شد. ایران برنامه‌ریزی کرده است طی دو دهه آینده، پانصد کشتی جدید از جمله ۱۲۰ تانکر نفت، ۴۰ حامل گاز طبیعی مایع (LNG) و بیش از ۳۰۰ کشتی تجاری تولید کند. در ۱۳۸۸، رئیس‌جمهور با هدف پیشرفت بیشتر صنعت کشتی‌سازی ایران، خرید کشتی‌های خارجی توسط سازمان‌های ایرانی را ممنوع کرد. ایران اولین تانکر نفتی صادراتی خود را در سال ۲۰۱۲ برای ونزوئلا تولید کرد.

صنایع هوایی ایران

اگرچه وسایل نقلیه هوایی ایران غالباً قدیمی محسوب می‌شوند اما موتورهای جت، انواع قطعات یدکی، آشیانه‌های پهن‌پیکر چندمنظوره در ایران تولید و احداث می‌شود و تعمیرات اساسی هواپیماهای Boeing ۷۴۷ , Boeing ۷۰۷ , F-۲۷ F-۱۴ , F-۴ ,C۱۳۰ تعمیرات اساسی موتورهای هواپیماهای GT۹D ,GT۳D ,DART ,TF۳۰ ,J۷۴ ,T۵۶ و موتور بالگردهای T۵۸ T۶۴ ,P۶T-۳B ,۶T-۳ در داخل کشور انجام می‌شود.

تاکسی هوایی

فاز اول طرح تاکسی‌های پرنده ایران از اواخر آبان ماه ۱۳۹۹ در ایران شروع شد و مسئولان صنایع هوایی از عموم مردم دعوت کردند تا برای رفت‌وآمد هوایی ثبت نام کنند. مرکز خدمات هوایی ایران نیز با ۲۰ فروند هواپیمای تک‌موتوره چهار نفره فعالیت خود را آغاز کرده است.

دولت ایران در گام اول تصمیم گرفته است خود وارد گود شود و این سیستم را توسعه دهد تا پس از آزمون‌وخطا، چالش‌ها و نیازها شناسایی شوند و بخش خصوصی به این حوزه ورود پیدا کند زیرا سیستم هواپیماهای کوچک نسبت به ایرلاین‌ها به منابع مالی و سرمایه‌گذاری کمتری نیاز دارند.

انتهای پیام/۴۱۶۰/پ