دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
12 بهمن 1399 - 00:03
آنا گزارش می‌دهد؛

عمر بیشتر سازه‌های فلزی با دستگاه ایرانی/ سامانه تنش‌زدایی ارتعاشی بومی‌سازی شد

یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی موفق به طراحی و تولید سامانه تنش‌زدایی ارتعاشی شده که باعث افزایش کیفیت و عمر سازه‌های فلزی می‌شود.
کد خبر : 559594
Gear_Photo_1.jpg

گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، گرم کردن و سرد کردن زمان‌بندی شده فلزات، سرامیک‌ها و آلیاژها را برای به‌دست آوردن خواص مکانیکی و فیزیکی مطلوب، تنش‌زدایی حرارتی می‌نامند. عملیات حرارتی برای تغییر خواص فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و به ویژه متالورژیکی مواد استفاده می‌شود.  تنش زدایی یا تنش گیری که پسگرم و در بعضی موارد بازپخت نیز می‌گویند فرآیندی است برای از بین بردن تنش‌های موجود که در عملیات و فرآیند تولید به وجود آمده است.


اعمال نیرو و تغییرات دمایی می‌تواند تنشی در قطعه ایجاد کند که ممکن است بسیار زیان‌بار باشد. این تنش‌ها که «تنش‌های پسماند» نامیده می‌شوند، می‌توانند منجر به تاب برداشتن، ترک برداشتن یا شکست زودهنگام در حین تولید یا در حین کار شوند. هزینه تنش‌زدایی حرارتی حدود 20 درصد از هزینه کل تولید سازه‌های فلزی را تشکیل می‌دهد. برخی از تولیدکنندگان به دلیل بالا بودن هزینه تنش‌زدایی این مرحله را به طور کامل حذف می‌کنند که منجر به کاهش کیفیت و عمر سازه می‌شود. حال یک شرکت دانش‌بنیان راهکار نوینی برای حل این مشکل پیدا کرده و دستگاهی طراحی و تولید کرده که  می‌تواند تنش‌زدایی ارتعاشی را روی سازه‌های فلزی و با قیمتی مقرون‌به‌صرفه‌تری اجرا کند.


تنش‌زدایی ارتعاشی چیست؟


به گفته محمدصالح صدوقی، دانجشوی دکتری مهندسی مکانیک دانشگاه تربیت مدرس و مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان سازنده سیستم تنش‌زادیی ارتعاشی یا وی اس آر؛ تنش‌زادیی ارتعاشی روشی موثر و مقرون‌ به صرفه در کاهش پسماند سازه‌های بزرگ فلزی به شمار می‌رود. با استفاده از این روش تنش پسماند سازه‌های فلزی بزرگ کاهش می‌یابد که درنتیجه از تغییرشکل سازه جلوگیری می‌کند و باعث افزایش عمر آن‌ نیز می‌شود. با این حال مشکلات بسیاری در حوزه تنش‌زدایی وجود دارد که باعث شده بسیاری از سازندگان عطای تنش‌زدایی را به لقایش ببخشند.


تنش‌های باقی‌مانده موجود در قطعات فلزی با استفاده از روش‌های تنش‌زدایی حرارتی، فشاری، ارتعاشی، سرمایش زیر صفر، چکش‌کاری، کششی و پیر کردن طبیعی از بین می‌رود. تنش‌زدایی حرارتی رایج‌ترین روش است اما محدودیت‌های بسیاری دارد. تنش‌زدایی ارتعاشی روشی است که در سال‌های اخیر مورد توجه محققان و صنعتگران قرار گرفته است. در این روش پارامترهایی از جمله دامنه ارتعاشات، اندازه، گردایان دما و تعداد سیکل‌های اعمال در نظر گرفته می‌شود.


 تنش‌زدایی حرارتی هزینه بسیار بالایی دارد، زمان‌گیر است، نیاز به حمل‌ونقل  دارد، انرژی زیادی در این روند اتلاف می‌شود و تأثیرات نامطلوب شیمیایی و فیزیکی روی فلز می‌گذارد. از سوی دیگر خدمات‌دهندگان حوزه تنش‌زادیی بر علم و فناوری‌های روز اشراف ندارند. عدم تطابق عرضه و تقاضا در بازار تنش‌زدایی و عدم‌آشنایی جامعه فنی مهندسی کشور با این روش‌ها نیز از دیگر مشکلات این حوزه به شمار می‌رود.


مزیت محصول داخلی به نمونه‌های خارجی 


ساخت دستگاه تنش‌زدایی ارتعاشی به دست محققان ایرانی مزایای بسیاری برای بازار داخلی دارد که یکی از آنها حمایت محصولات ایران‌ساخت است. قیمت نمونه خارجی دستگاه تنش‌زدایی حدود 250 میلیون تومان است که با توجه به نوسانات قیمت ارز قیمت ثابتی ندارد. از سوی دیگر به دلیل تحریم‌ها واردات نمونه‌های خارجی این دستگاه کار دشواری به شمار می‌رود. این در حالی است که قیمت نمونه داخلی حدود 150 میلیون تومان است، علاوه‌ بر این دسترسی به خدمات پس از فروش محصول نیز آسان‌تر است.


شرکت دانش‌بنیان سازنده دستگاه تنش‌زدایی ارتعاشی در تهران مستقر است و محققان و مهندسان آن  علاوه بر تسلط بر دانش ارتعاشات، تجربه فنی بالایی در این حوزه دارند. این شرکت همچنین برنامه دارد اپلیکیشنی توسعه دهد که با استفاده از آن بتوان دستگاه تنش‌زدایی ارتعاشی را از راه دور و به صورت بی‌سیم کنترل کرد تا تکنسین‌ها و اپراتورهای دستگاه در معرض امواج و ارتعاشات مضر روند تنش‌زادیی قرار نگیرند. 


افزایش عمر و استحکام سازه‌های فلزی


تنش‌زدایی بخشی میانی از زنجیره تولید فولاد به شمار می‌رود، بنابراین دستگاه تنش‌زدایی ارتعاشی نوعی دستگاه صنعتی به شمار می‌رود. میزان مصرف فولاد کشور 27 میلیون تن در سال است که بخش اعظمی از این فولادها نیاز به تنش‌زدایی دارند. 300 شرکت دولتی و خصوصی در کشور به دستگاه‌های تنش‌زدایی ارتعاشی یا خدمات آن نیاز دارند. همچنین این محصول دانش‌بنیان در صنایع نظامی و شرکت‌های سازنده سازه‌های بزرگ فولادی نیز کاربرد دارد.


نمونه اولیه دستگاه تنش‌زدایی ارتعاشی ساخته شده و شرکت دانش‌بنیان سازنده، با استفاده از آن به مشتریان خدمات ارائه می‌دهد. درواقع این شرکت در کنار تولید یک محصول دانش‌بنیان، خدمات دانش‌بنیان نیز ارائه می‌دهد. از این دستگاه تاکنون برای تنش‌زدایی 100 سازه فلزی در کشور استفاده شده و  طراحی و ساخت نمونه تجاری دستگاه تنش‌زدایی ارتعاشی نیز در دست انجام است.  بازار داخلی به دستگاه و خدمات تنش‌زدایی ارتعاشی نیاز بسیاری دارد و تولید و استفاده از آن می‌تواند به استحکام و افزایش عمر سازه‌های فلزی کمک کند.


انتهای پیام/4021/


انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب