دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
22 آذر 1399 - 12:00
پژوهش در خدمت توسعه علم/ ۱؛

صفر تا صد پژوهش/ با آگاهی پا به دنیای تحقیق بگذارید

پژوهش یا تحقیق را می‌توان بررسی دقیق مطالعه در مورد یک نگرانی یا مشکل خاص با استفاده از روش‌های علمی توصیف کرد.
کد خبر : 547540
research.jpg

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، پژوهش یا تحقیق را می‌توان بررسی دقیق مطالعه در مورد یک نگرانی یا مشکل خاص با استفاده از روش‌های علمی توصیف کرد. به گفته ارل رابرت بابی، جامعه‌شناس آمریکایی، پژوهش یک جستجوی اصولی برای توصیف، توضیح، پیش‌بینی و کنترل پدیده موردنظر است. پژوهش شامل روش‌های استنتاجی و قیاسی است.


برای تحلیل یک واقعه مشاهده‌شده از روش‌های تحقیق استنتاجی استفاده می‌شود. برای تأیید واقعه مشاهده‌شده از روش‌های قیاسی استفاده می‌شود. رویکردهای استنتاجی با تحقیقات کیفی، و روش‌های قیاسی بیشتر با تحقیقات کمی مرتبط هستند.


تحقیق و پژوهش با چه اهدافی انجام می‌شود؟


اول اینکه واقعاً سازمان‌ها یا مشاغل می‌خواهند چه چیزهایی را بفهمند؟ دوم؛ فرایندهایی که باید برای تعقیب ایده دنبال شوند، چیست؟ سوم؛ استدلال‌هایی که باید پیرامون یک مفهوم ساخته شوند، چیست؟ و چهارم اینکه چه مدرکی برای اعتقاد مردم به ایده یا مفهوم مورد نیاز است؟



عموماً سه هدف پژوهشی وجود دارد:


اکتشافی: همان‌طور که از نامش پیداست، پژوهش اکتشافی برای کشف گروهی از سؤالات انجام می‌شود. پاسخ‌ها و تجزیه‌وتحلیل‌ها ممکن است نتیجه نهایی را برای مسئله درک‌شده ارائه ندهند. این روش برای رسیدگی به زمینه‌های جدید مشکل که قبلاً کاوش نشده‌اند، انجام شده است. این فرایند اکتشافی پایه و اساس تحقیقات و جمع‌آوری اطلاعات قطعی‌تری را ایجاد می‌کند.


توصیفی: پژوهش توصیفی بر گسترش دانش مسائل روز از طریق فرآیند جمع‌آوری داده‌ها متمرکز است. از مطالعات توصیفی برای توصیف رفتار نمونه‌ای از جمعیت استفاده می‌شود. در یک مطالعه توصیفی، فقط یک متغیر برای انجام مطالعه موردنیاز است. سه هدف اصلی پژوهش توصیفی؛ توصیف، توضیح و اعتبارسنجی یافته‌ها است.


توضیحی: پژوهش توضیحی یا علّی برای درک تأثیر برخی تغییرات در رویه‌های استاندارد موجود انجام می‌شود. انجام آزمایش‌ها محبوب‌ترین شکل این روش است. به‌عنوان‌مثال، مطالعه‌ای که برای درک تأثیر برندینگ بر وفاداری مشتری انجام شود.


انواع روش‌های تحقیق و پژوهش


پژوهش بنیادی: یک تعریف اولیه برای تحقیق، داده‌های جمع‌آوری‌شده برای افزایش دانش است. درواقع انگیزه اصلی گسترش دانش است. این یک روش پژوهش غیرتجاری است که ایجاد یا اختراع چیزی را تسهیل نمی‌کند. به‌عنوان‌مثال: آزمایشی برای تعیین یک واقعیت ساده است.



پژوهش کاربردی: پژوهش کاربردی بر تحلیل و حل مشکلات واقعی متمرکز است. این روش اشاره به مطالعه‌ای دارد که با استفاده از روش‌های علمی به حل مشکلات عملی کمک می‌کند. مطالعات نقش مهمی در حل مسائلی دارند که بر سلامت عمومی انسان تأثیر می‌گذارند. به‌عنوان‌مثال: یافتن یک درمان خاص برای یک بیماری.



پژوهش مسئله‌محور: همان‌طور که از نامش پیداست، تحقیق مسئله‌محور برای درک دقیق ماهیت یک مسئله برای یافتن راه‌حل‌های مربوطه انجام می‌شود. اصطلاح «مسئله» به چندین گزینه یا مسئله هنگام تجزیه‌وتحلیل یک وضعیت اطلاق می‌شود. به‌عنوان‌مثال، درآمد یک شرکت خودروسازی در سال گذشته 12 درصد کاهش یافته است. مواردی همچون تولید مطلوب، کیفیت پایین محصول، تبلیغات یا شرایط اقتصادی می‌توانند دلایل احتمالی باشد.



پژوهش برای حل مسئله: این نوع پژوهش توسط شرکت‌ها برای درک و حل مشکلات خودشان انجام می‌شود. روش حل مسئله از تحقیقات کاربردی برای یافتن راه‌حل برای مشکلات موجود استفاده می‌کند.



پژوهش کیفی: پژوهش کیفی فرایندی است که با استفاده از روش‌هایی همچون مشاهده، مصاحبه، پرسشنامه و غیره انجام می‌شود. این روش کمک می‌کند تا درک عمیقی از مشکلات یا مسائل در زمینه و موقعیت طبیعی آنها ایجاد شود. این مدل یک روش غیر آماری است.



پژوهش کیفی به‌شدت به تجربه محققان و سؤالاتی که برای تحقیق در نمونه استفاده می‌شود بستگی دارد. حجم نمونه معمولاً به 6الی10 نفر محدود می‌شود. سؤالات باز (یا Open-ended سؤالاتی هستند که با بله یا خیر پاسخ داده نمی‌شوند) به روشی پرسیده می‌شوند تا پاسخ‌هایی ایجاد کنند که منجر به سؤال یا گروه دیگری از سؤالات شود. هدف از پرسیدن سؤالات باز جمع‌آوری هرچه بیشتر اطلاعات از نمونه است.


روش‌های پژوهش کیفی


مصاحبه انفرادی: این مصاحبه با یک شرکت‌کننده در یک زمان مشخص انجام می‌شود. مصاحبه‌های انفرادی به یک محقق نیاز دارد تا از قبل سؤالات را آماده کند. محقق فقط مهم‌ترین سؤالات را از شرکت‌کننده می‌پرسد. این نوع مصاحبه بین 20 دقیقه تا نیم ساعت طول می‌کشد. در این مدت محقق تا آنجا که ممکن است پاسخ‌های معنی‌دار را از شرکت‌کنندگان جمع‌آوری می‌کند تا نتیجه را استنباط کند.



گروه‌های کانونی: گروه‌های کانونی گروه‌های کوچکی هستند که از حدود 6 الی 10 شرکت‌کننده تشکیل می‌شوند و معمولاً در این زمینه خبره هستند. یک مجری به هر گروه کانونی اختصاص داده می‌شود که بحث بین اعضای گروه را تسهیل می‌کند. تجربه این مجری در اداره و هدایت گروه نقش مهمی دارد. یک مجری مجرب می‌تواند سؤالات صحیح و مناسبی از شرکت‌کنندگان بپرسد تا به آنها در جمع‌آوری اطلاعات قابل‌توجهی در رابطه با تحقیق کمک کند.



پژوهش مردم‌نگاری: پژوهش مردم‌نگاری یا قوم‌نگاری نوعی تحقیق عمیق است که در آن افراد در محیط طبیعی خود مشاهده می‌شوند. مردم‌نگاری، هم به‌عنوان شيوه جمع‌آوری اطلاعات (انواع مشاهدات)، هم به‌عنوان يک روش تحقيق (مجموعه نگرش کيفی و تحليلی نسبت به يک موضوع تحقيق خاص) و هم به‌عنوان يک نظريه مطرح است. قوم‌نگاری ابزاری است که طی آن محقق شرایط عادی و زندگی روزمره گروهی از افراد را تجربه کرده و موضوعات فرهنگی و اجتماعی را به‌صورت مکتوب و مصور بازنمایی می‌کند.



متن‌کاوی: متن‌کاوی کمی متفاوت از سایر روش‌های کیفی است، زیرا از آن برای تجزیه‌وتحلیل ساختارهای اجتماعی با رمزگشایی کلمات از طریق هر نوع اسناد موجود استفاده می‌شود. محقق زمینه و فحوای اسناد را مطالعه و درک می‌کند و سپس سعی می‌کند از آن استنباط‌های معنی‌داری بگیرد. محققان امروزه فعالیت‌ها را در بستر رسانه‌های اجتماعی دنبال می‌کنند تا الگوهای افکاری مردم را درک کنند.



نمونه‌پژوهی: نمونه‌پژوهی یا مطالعه موردی برای مطالعه یک سازمان یا نهاد استفاده می‌شود. این روش یکی از باارزش‌ترین گزینه‌ها برای مطالعات امروزی و مدرن است. این نوع پژوهش در زمینه‌هایی مانند بخش آموزش، مطالعات فلسفی و مطالعات روانشناسی مورداستفاده قرار می‌گیرد. این روش شامل تفحص عمیق در تحقیقات مداوم و جمع‌آوری داده‌ها است. به تعریفی دیگر مطالعه موردی نوعی پژوهش تجربی است كه پديده‏‌های زمان حال را در بستر زندگی واقعی‌‏شان بررسی می‌‏كند، خصوصاً زمانی كه مرزهای بين پديده و بستر آن به‌طور واضح و دقيق مشخص نيستند و از منابع متعددی از شواهد استفاده می‌‏شود.



پژوهش کمّی: برخلاف پژوهش کیفی که روشی ساختاری برای جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها است، پژوهش کمّی از یک فرایند محاسباتی و آماری برای جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده می‌کند. داده‌های کمی کاملاً در مورد اعداد است.


تحقیقات کمی جمعیت بیشتری را شامل می‌شود؛ تعداد افراد بیشتر به معنای داده‌های بیشتر است. با استفاده از داده‌های بیشتر برای تجزیه‌وتحلیل، می‌توان نتایج دقیق‌تری به دست آورد. این روش از سؤالات بسته ( یا close-ended questions؛ سؤالاتی که نیازمند یک پاسخ محدود کوتاه هستند) استفاده می‌کند، زیرا محققان معمولاً به دنبال جمع‌آوری داده‌های آماری هستند.



رأی‌گیری‌ها، پرسشنامه‌ها و نظرسنجی‌های آنلاین ابزارهای جمع‌آوری داده‌های ارجح هستند که در تحقیقات کمی مورداستفاده قرار می‌گیرند. همچنین روش‌های مختلفی برای اجرای نظرسنجی یا پرسشنامه وجود دارد.


نظرسنجی‌های آنلاین به اجراکنندگان نظرسنجی این امکان را می‌دهد تا برای انواع مختلف تحقیق، به افراد زیاد یا گروه‌های کانونی کوچک‌تر دست یابند، که اهداف مختلفی را برآورده می‌کنند. پاسخ‌دهندگان می‌توانند نظرسنجی‌ها را از طریق تلفن‌های همراه یا ایمیل دریافت کنند یا به‌راحتی می‌توانند از اینترنت برای دسترسی به نظرسنجی‌ها استفاده کنند.


روش‌های پژوهش کمّی


روش‌های کمی با اعداد و اشکال قابل‌اندازه‌گیری سروکار دارند و از روشی سیستماتیک برای بررسی وقایع یا داده‌ها استفاده می‌کند. سه روش وجود دارد که اغلب توسط محققان استفاده می‌شود:


پژوهش پیمایشی: هدف نهایی تحقیق پیمایشی، آگاهی از جمعیت زیادی از طریق اجرای یک نظرسنجی است. امروزه نظرسنجی‌های آنلاین محبوب هستند زیرا راحت هستند و می‌توانند از طریق تلفن همراه، ایمیل یا سایت‌های اینترنتی در دسترس قرار بگیرند. در این روش، محقق یک نظرسنجی را با مرتبط‌ترین سؤالات طراحی کرده و آن را توزیع می‌کند. هنگامی‌که محقق پاسخ‌ها را دریافت کرد، آنها را خلاصه می‌کند تا یافته‌ها و داده‌های معنی‌دار را جدول‌بندی کند.



پژوهش توصیفی: تحقیق توصیفی روشی است که خصوصیات یک پدیده مشاهده‌شده را شناسایی کرده و اطلاعات بیشتری را جمع‌آوری می‌کند. این روش برای به تصویر کشیدن شرکت‌کنندگان به روشی کاملاً منظم و دقیق طراحی شده است. به‌عبارت‌دیگر، این تحقیق وضع موجود را بررسی می‌کند و به توصیف منظم و نظام‌­دار وضعیت فعلی آن می‌پردازد و ویژگی­‌ها و صفات آن را مطالعه و در صورت لزوم ارتباط بین متغیرها را بررسی می‌­نماید. از نتایج این تحقیقات در تصمیم‌­گیری‌­ها و سیاست­‌گذاری­‌ها و همچنین برنامه‌­ریزی­‌های امور اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، اداری و غیره استفاده کرد.



پژوهش همبستگی: پژوهش همبستگی رابطه بین دو یا چند متغیر را بررسی می‌کند. در نظر بگیرید که یک محقق در حال مطالعه ارتباط بین سرطان و زنان متأهل است. زنان متأهل با سرطان رابطه منفی دارند. در این مثال، دو متغیر وجود دارد: زنان سرطانی و متأهل بودن. وقتی می‌گوییم همبستگی منفی، این بدان معناست که زنانی که ازدواج کرده‌اند کمتر به سرطان مبتلا می‌شوند. بااین‌حال، این بدان معنی نیست که ازدواج به‌طور مستقیم از سرطان جلوگیری می‌کند.



انتهای پیام/4112/پ


انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب