دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
04 آذر 1399 - 14:00
پس از اسپیس‌ایکس؛

راکت‌لب یک موشک مداری را به سلامت فرود ‌آورد

شرکت راکت‌لب با قراردهی 30 ماهواره در مدار زمین و بازیابی بخش اول راکت خود، گامی بلند در جهت استفاده‌ مجدد از راکت‌ها برداشت.
کد خبر : 542937
EnOxspyVkAAWr32.jpg

به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوري و دانش‌بنيان گروه دانشگاه خبرگزاري آنا، شرکت راکت‌لب(Rocket Lab) در یک نقطه عطف تاریخی، با موفقیت توانست یک موشک را در کلاس-مداری از طریق چتر از لایه مزوسفر به زمین فرود آورد. بدین ترتیب شرکت راکت‌لب دومین شرکتی در تاریخ است که موفق شده است دست به چنین اقدامی بزند. راکت الکترونیِ دومرحله‌ای این شرکت از سایت پرتاب موشک شبه جزیره ماهیا در جزیره نورث‌آیلند نیوزیلند پرتاپ شده بود.   


راکت‌لب طی این مأموریت که «بازگشت به فرستنده»(Return to Sender) نامیده می‌شود، 30 ماهواره را به مدار خورشیدآهنگ در  500 کیلومتری سطح زمین منتقل کرد. مدار خورشیدآهنگ(sun-synchronous) نوعی مدار قطبی است که به دلیل نحوه قرارگیری‌اش، همیشه نسبت به سیاره‌ زمین در یک ساعت خاص قرار می‌گیرد. نکته پراهمیت دیگر در این پرواز این بوده است که شرکت راکت‌لب تاکنون این تعداد ماهواره را بر یک راکت سوار نکرده بود.  


ماهواره‌های غیربومی


ماهواره‌هایی که راکت‌لب به فضا فرستاد برای این شرکت نبودند. در حقیقت از بین ماهواره‌های پرتاب شده، 24 ماهواره ارتباطی کوچک به نام "SpaceBees" توسط شرکت Swarm Technologies که در کالیفرنیا مستقر است ساخته شده بودند. در این بین یک تست‌گر از بین بردن زباله فضایی، یک ماهواره رصد دریایی، و یک ماهواره مخصوص بررسی زمین‌لرزه‌های روی زمین نیز توسط راکت به فضا حمل شدند. اما شاید بامزه‌ترین بخش ماجرا اقدام به ارسال یک عروسک پیرمرد کوتوله(gnome) به فضا بوده باشد. راکت‌لب اعلام کرده است هدف از ارسال این کوتوله به فضا جمع‌آوری کمک‌های مالی از سوی داوطلبان برای صرف در خیریه بوده است.



با این وجود اهمیت اصلی این پرتاب به دلیل تلاش‌های راکت‌لب در بازگرداندن موشک بود. اندکی پس از پرتاب، اولین بخش موشک با چتر نجات به زمین بازگشت و در اقیانوس سقوط کرد و پس از چند ساعت توسط یک کشتی که از قبل برای این امر انتخاب شده بود بازیابی شد. اولین کسی که این اتفاق را بازتاب داد، پیتر بِک، مدیرعامل راکت‌لب بود. او در حساب توییتر خود نوشت: «رسیدن به خیر الکترون زمین!»



بازگشت چطور اتفاق افتاد


حدود دو و نیم دقیقه پس از پرتاب راکت الکترون، بخش اول و دوم آن در ارتفاع 80 کیلومتری از هم جدا شدند و بخش دوم سفر خود را به سمت فضا ادامه داد.  با این حال طبق برنامه‌ریزی قبلی، بخش اول راکت قبل از شروع سفر بازگشت خود به جو زمین، با رانشگرهای روی صفحه 180 درجه دور زد و در این هنگام چنانکه راکت‌لب می‌گوید مرحله «دیوار»(The Wall) را که با گرما و درجه حرارت زیادی همراه است، تجربه کرد.


این چرخش باعث کند شدن سرعت موشک به کمتر از 2 ماخ شد(حدود 2500 کیلومتر در ساعت) و زمانی که چتر نجات باز شد، این روند نزولی شتاب بیشتری گرفت. در چند کیلومتری زمین، چتر اصلی که از نظر ابعاد بزرگتر بود، باز شد و سرعت بخش اول راکت را به تنها 30 کیلومتر در ساعت کاهش داد. بدین ترتیب این دستگاه ارزشمند با همین سرعت به اقیانوس برخورد کرد. تصویری که شرکت راکت‌لب در فضای مجازی منتشر کرد نشان می‌دهد که موشک به سلامت از سفر هیجان انگیز خود از لبه فضا به زمین بازگشته است.



این پرتاب و فرود موفقیت آمیز، لحظه مهمی را برای شرکت راکت‌لب رقم زد. آنها سال گذشته اعلام کرده بودند که می‌خواهند مانند شرکت اسپیس‌ایکس ایلان ماسک، موشک‌هایشان(که حدود 5 میلیون دلار هزینه دارد) قابلیت استفاده مجدد داشته باشد زیرا از بین رفتن هر راکت پس از یک بار پرتاپ مقرون به صرفه نیست.


رقیب تازه اسپیس‌اکس   


برخلاف اسپیس‌ایکس که فرود را به صورت پیشرانانه بر روی کشتی‌های هدایت‌پذیر از راه دور انجام داده بود، برنامه راکت‌لب این بود که موشک‌های کوچک‌تر خود(هر راکت الکترون حدوداً به اندازه یک چهارم راکت‌های فالکون 9 اسپیس ایکس هستند) را در حال سقوط آزاد از فضا از طریق چتر نجات به پایین هدایت کند. قسمتی از برنامه که در این عملیات اجرا نشد این بود که با سقوط بخش اول راکت الکترون به زمین، وقتی چتر نجات سرعت آن را کند کرد، یک هلی‌کوپتر با پایین آمدنِ موشک، چتر را بگیرد و اجازه ‌دهد موشک با فراغ بال به زمین برگردد و دوباره آماده پرواز شود.


پیتر بک در اوایل ماه جاری به خبرنگاران گفته بود: «تمایل ما بر این است که ناوگان‌مان بسیار کوچک باشد و وسایل و تجهیزات‌مان به کمترین میزان بازسازی نیاز داشته باشند. حتی یک بار استفاده مجدد هم مزیتی بزرگ محسوب می‌شود.» با این حال در مأموریت «بازگشت به فرستنده»، به هلی‌کوپتر نیازی نشد. در عوض موشک با چتر در اقیانوس سقوط کرد و در آنجا توسط یک کشتی دریافت شد.



راکت‌لب قرار است در تلاش‌های بعدی، احتمالاً سال آینده، اولین بازیابی هلی‌کوپتری را انجام دهد. با این وجود این شرکت گفته است که می‌خواهد پیش از اینکه برنامه خود را وارد فاز جدیدی کند، چند آزمایش دیگر را در اقیانوس انجام دهد تا اطمینان حاصل کند که همه چیز سر جایش است.


ایلان ماسک زیر حساب رسمی توییتر این شرکت نیوزلندی، موفقیت این شرکت را تبریک گفت.


انتهای پیام/پ


انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب