ارائه تعریفی جدید و عملیاتی از تبلیغات اسلامی در قالب کرسی نظریه‌پردازی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، دکتر حسن سبیلان اردستانی استاد و پژوهشگر علوم ارتباطات ابتدا در سال ۱۳۷۳ در پایان‌نامه کار‌شناسی خود با عنوان «دین و ارتباطات» و سپس در سال ۱۳۷۵ تکمیل شده نظر پیشین را در پایان‌نامه کار‌شناسی ارشد با عنوان «نحوه ارائه علمی دین» ارائه کرد و به شیوه‌های جدید و علمی تبلیغات در اشاعه دین پرداخت.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک می‌گوید: پس از نزدیک به بیست سال نگارنده متوجه خطای خود و دیگران در این حوزه شده است. به تعبیر بهتر در صورتی که به «انتقادها» و «سرمایه‌گذاری‌ها»ی حوزه «تبلیغات دینی» توجه شود، دسته اول (انتقادها) می‌تواند بیان کننده ناکار بلدی و ناآشنایی دست‌ اندرکاران تبلیغات دینی به نظریه‌ها و فنون تبلیغات [propaganda، Advertising، mission] شود که در این رویکرد تاکید بر «بهره‌گیری از نظریه‌ها و فنون تبلیغات با محتوای دینی» است و دسته دوم می‌تواند تمامی سرمایه‌گذاری‌های تبلیغات دینی معطوف به تهیه و استفاده از فن‌آوری‌های ارتباطی و تبلیغاتی را مطرح کند که این نیز معطوف به رویکرد اول است.

این نظریه درصدد کشیدن خط بطلان بر تفکر موجود (پیش گفته) است، چرا که اگر استفاده از شگرد‌ها و تمهیدات تبلیغاتی و استفاده از ابزارهای نوین ارتباطی و اطلاعاتی می‌توانست اندیشه‌های دینی را تغییر دهد، با توجه به سرآمدی و بی‌رقیب بودن آمریکا و غرب در این حوزه، امروزه همه ملل جهان باید گرایش مسیحی داشتند در صورتی که چنین چیزی رخ نداده و لذا بطلان نظریه مذکور اثبات می‌شود.

در این طرح ابتدا تمامی تعاریف مربوط به «تبلیغات دینی» گردآوری شده است و پس از آن با مقایسه ضمنی آن تعاریف با آیات، احادیث، روایات و سیره نشان داده شده است که تعاریف موجود کافی و بسنده نیستند و در عین حال مباحث تئوریک در علوم ارتباطات نیز ضعف در تعاریف موجود تبلیغات اسلامی را نشان می‌دهد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک مدعی است در تعریف تبلیغات دینی از متون دینی به عنوان اساس تعریف استفاده کرده و متون ارتباطی تاییدکننده تعریف مدعای مربوط است اما مابقی تعاریف تبلیغات دینی، تبلیغاتی است که فقط با نام دین و شرع، تطهیر داده شده‌اند و نام اسلامی به خود گرفته‌اند.

به گفته دانش آموخته علوم ارتباطات، این کرسی اکنون در مرحله نظارت داوران خارجی است و در صورت تسریع امور پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی اراک در ابتدای سال ۱۳۹۴ منتشر خواهد شد.