رئیس دانشگاه آزاد اسلامی اقلید:
پژوهش‌ها در راستای خدمت به صنعت و نیازهای جامعه انجام شود
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید با بیان اینکه پژوهش‌ها در کنار و در خدمت صنعت و نیازهای جامعه صورت گیرد، گفت: «تحقیق‌ها باید به سمتی برود که کارساز و به نفع کشور باشد.»
گروه استان‌های خبرگزاری آنا، هفته پژوهش و فناوری، همه‌ساله فرصتی برای معرفی چهره‌های شاخص و پژوهشگران برتر در دانشگاه‌های سراسر کشور است. در واقع بعد از برگزاری این جشنواره پژوهشی با چهره‌های جدید در حوزه پژوهش آشنا می‌شویم.
جواد گرامی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید ازجمله پژوهشگرانی است که در هفته پژوهش و نوآوری 98 به‌عنوان پژوهشگر برتر انتخاب شد. گفتگوی خبرنگار آنا درباره دلایل انتخاب وی به‌عنوان پژوهشگر برتر، موانع پیش روی پژوهشگران، جایگاه ایران در پژوهش منطقه و دنیا و ... را در ادامه می‌‌خوانیم.
آنا: لطفا درباره خودتان توضیح دهید؟
گرامی: عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، استادیار پایه 13 و رشته تحصیلی‌ام ریاضی کاربردی گرایش بهینه‌سازی، دکتری تحقیق و عملیات است.
آنا: دلایل انتخاب شما به عنوان پژوهشگر برتر چه شاخص و مؤلفه‌هایی بوده و چه فعالیت‌هایی داشتید که به این عنوان دست پیدا کردید؟
گرامی: با توجه به بخشنامه انتخاب پژوهشگر برتر در دانشگاه آزاد اسلامی، فعالیت‌های پژوهشی که در طول دو سال گذشته صورت و مورد توجه قرار گرفته، یکی از مؤلفه‌هاست. آیین‌نامه ارتقای استادان هیئت علمی که بر اساس فعالیت‌های پژوهشی شامل چاپ مقالات، تعداد پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد، شرکت در کنفرانس‌ها و همایش ملی، داخلی و بین‌المللی و طرح‌های پژوهشی بوده نیز در انتخاب پژوهشگر برتر تأثیرگذار است. امسال با توجه به امتیازات پژوهشی، بنده به‌عنوان پژوهشگر برتر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید معرفی و انتخاب شدم.
آنا: درباره موانع احتمالی پیش روی پژوهشگران توضیح دهید؟
گرامی: حمایت مالی می‌تواند انگیزه‌های بیشتری برای پژوهشگران ایجاد کند. موضوع بعدی در بحث موانعی که در فعالیت‌های پژوهشی وجود دارد، تعداد مجلههایی است که رتبه بالایی داشته و باید ISI یا پژوهشی باشند. این مجله‌ها در کشور ما کم است و مجبور هستیم دست به دامان مجلات خارجی شویم و آنها هم حالا به‌دلیل مسائل سیاسی یا دیگر مسائل، در این مورد عادلانه رفتار نمی‌کنند. در صورتی که پژوهش‌های ما خوب و با حساب و کتاب است و اگر می‌توانستیم رتبه مجلات‌مان را در سطح دنیا بالاتر ببریم، برای ما امتیازی محسوب می‌شد که به واسطه آن می‌توانست پژوهشگران را ترغیب کند که کارهای‌شان را بیشتر در کشور خودمان عرضه کنند تا اینکه بخواهیم آنها را submit کنیم برای مجلات کشورهای دیگر که شاید خیلی خوب برخورد نکنند.
آنا: آیا در عرصه پژوهش توانسته‌ایم جایگاه مناسبی داشته باشیم و در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی رتبه به‌دست آوریم؟
گرامی: در شاخه ریاضی کاربردی که بنده کار می‌کنم و بحث تحلیل داده‌هاست، دانشمندانی که در این زمینه داشته‌ایم از نظر تعداد مقالات چاپ شده، رتبه نخست را در دنیا دارند و شاید جالب باشد که دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه پیش‌قدم بوده است. یعنی تعداد آدرس‌هایی که به اسم دانشگاه آزاد اسلامی در این شاخه تخصصی خورده در دنیا بی‌نظیر بوده است و درجه خیلی بالا داشته‌ایم و معمولاً دارای رتبه‌های نخست، دوم و سوم بوده‌ایم.
در زمینه مجلههایی که رتبه‌های بالایی دارند، مجلاتی که 0425 و ISI هستند و از لحاظ رتبه همه Q1 و مجلات خیلی خوبی هستند که دو سه سال گذشته مقالات ایرانی در این زمینه پیش‌قدم بوده‌اند. مقالاتی که سایتیشن خیلی بالایی دارد و بنده هم امسال یک مقاله تک‌اسمی در ژورنال اکسترسیستم چاپ کردم که مثلاً ایمپکتش حدود 4.5 است و شاید برای ما ایرانی‌ها خیلی خوب باشد که نظرات خوبی که داده‌ایم را بتوانیم به راحتی عرضه کنیم و آنها هم وقتی که ببینند یک مقاله واقعاً خیلی خوب است، دیگر اصطکاکی نشان نمی‌دهند و حتی داوران خیلی خوبی هم اینها را داوری می‌کنند؛ بنابراین در این چند سال، دانشگاه آزاد اسلامی در تولید مقالات علمی جایگاه خیلی خوبی دارد و شاید همین موضوع زمینه‌ای باشد برای دانشجویان دکتری ما که بتوانند تحقیقات بیشتری را انجام دهند.
آنا: راهکار شما به عنوان یک پژوهشگر برتر برای ارتقای جایگاه پژوهشگران در کشور چیست؟
گرامی: باید زمینه‌های پژوهش را به شکل بهتر فراهم کنیم که در این راستا بحث تشویق را به‌عنوان یکی از گزینه‌ها پیش از این عرض کردم. راه‌‌اندازی سایت پژوهشیار توسط دانشگاه آزاد اسلامی اقدام مطلوبی است. از سوی دیگر تحقیق‌ها را باید به سمتی ببریم که کارساز و به نفع کشور باشد و از انجام پژوهش‌های تکراری جلوگیری شود.
پژوهش‌ها باید در کنار و در خدمت صنعت و نیازهای جامعه صورت گیرد؛ البته یک‌سری از موانع را هم باید از میان برداشت، برای مثال اینکه بگوییم هر استان در هر سال فقط می‌تواند دو یا سه مقاله انجام دهد. باید زمینه‌ای فراهم شود تا استادانی که وقت می‌گذارند و مقالات خیلی خوب به چاپ رسانده و کارهای تحقیقاتی مفیدی انجام می‌دهند، حمایت شوند. مثلاً یکی از مواردی که پژوهش را تحت تأثیر قرار می‌دهد، این است که می‌گویند استادانی که از حالت بورسیه خارج می‌شوند، بعد از استادیاری نمی‌توانند طرح پژوهشی بگیرند و فقط در چارچوب پایان‌نامه‌های ارشد و دکتری می‌توانند طرح انجام دهند در صورتی که اگر استادی یک طرح پژوهشی خیلی خوب داشته باشد و داوری خیلی خوب انجام شود و در کنار آن تسویه‌اش هم مبنی بر ارائه مقالات خوب باشد، این موضوع خیلی می‌تواند کمک کند و این راه را برای استاد باز کنیم.
خود مجموعه‌ها هم می‌توانند این کار را انجام دهند. مثلاً دانشگاه آزاد اسلامی که به هر حال یکی از نهادهای آموزشی کشور است و طیف زیادی از جمعیت دانشگاهی را دربرمی‌گیرد، باید با یک‌سری ارگان‌هایی که خارج از دانشگاه هستند مانند وزارت صنعت، وزارت رفاه و ... می‌توانند بر اساس نیازهای جامعه تفاهم‌هایی را انجام دهند و این تفاهم‌ها را به دانشگاه‌ها تزریق کرده و از استادان بخواهند تا کارهای آنها را انجام دهند. تشویق و حمایت هم چه در بحث ارتقای استادان و چه در بحث مالی برای همکاران ایجاد انگیزه خواهد کرد.
آنا: چگونه است که در یک کشور توسعه‌یافته یک پژوهشگر می‌تواند از پژوهش‌هایش برای خودش درآمدزایی داشته باشد؛ اما در کشور ما پژوهش بیشتر جنبه علاقه‌مندی پیدا کرده و کمتر به تولید ثروت منتهی می‌شود؟
گرامی: همان‌طور که گفتم، اکنون بیشتر مجله‌ها و ژورنال‌هایی که در دنیا از اعتبار برخوردار هستند در انحصار کشورهای دیگر است. اگر بتوانیم به همان نسبت تعدادی مجله با رتبه بالا داشته باشیم و در کنارش شرط بگذاریم کسانی که می‌خواهند از این مقاله‌ها استفاده کند، باید حق استفاده‌اش را پرداخت کنند، می‌توان امیدوار بود که پژوهش به تولید ثروت ختم می‌شود.
اکنون نویسنده‌های ایرانی به همین که مقاله‌شان در دنیا عرضه شود، راضی هستند، در صورتی که خیلی از نویسنده‌های خارجی هستند که اگر کسی بخواهد از مقاله‌های آنها استفاده کند، باید ابتدا هزینه‌اش را به آنها پرداخت کند که این مسئله نیاز به سازماندهی دارد.
مجله‌های ما در سایت‌هایی مانند سایت سیز یا 0955 به‌راحتی هر کسی بخواهد می‌تواند از خیلی از مقالات استفاده کند، در صورتی که می‌توانیم حق استفاده‌ای را برای کسانی که چه در ایران یا خارج از کشور می‌خواهند از آن مقالات استفاده کنند در نظر بگیریم؛ البته شاید هزینه زیادی نباشد؛ اما وقتی افراد زیادی از آن مقاله استفاده کنند، خروجی‌اش برای نهادی که مقاله را ارائه می‌کند و شخص نویسنده مقاله کمک زیادی می‌کند. در کنار آن خیلی از کارهایی که ما انجام می‌دهیم، حداقل در شاخه تخصصی، کارهایی است که استقبال زیادی از آنها نمی‌شود، باید فعالیت‌های خود را به سمتی ببریم که ببینیم نیاز دنیا و جامعه چیست. وقتی کار علمی که نیاز باشد انجام شود، افرادی که نیاز به آن دارند برای استفاده از آن، به‌راحتی هزینه‌اش را پرداخت می‌کنند؛ اما وقتی کاری باشد در حد اینکه من یک مقاله بنویسم تا برای ارتقای خود از آن استفاده کنم، آورده مالی نخواهم داشت.
از سوی دیگر استادی که می‌خواهد مقاله ISI خوب ارائه کند، حداقل چند ماه وقت او را می‌گیرد؛ چراکه باید چند بار اصلاحات روی آن انجام دهد؛ اما خیلی خوشبینانه در نظر بگیریم، می‌خواهند یک میلیون تومان برای این مقاله به او پرداخت کنند در صورتی که اگر با کارهایی که سایر اقشار جامعه انجام می‌دهند، مقایسه کنیم، ارزش زیادی برای حاصل تلاش‌های او در نظر گرفته نمی‌شود. باید مقاله‌ها ارزش‌گذاری شده و مبالغ مختلفی به نسبت ارزش مقاله‌ها در نظر گرفته شود، اگر مبلغ ناچیز نباشد، برای استادانی که واقعاً کارهای خوب ارائه می‌دهند، از نظر مالی هم ایجاد انگیزه خواهد شد، هر چند که خیلی از افرادی که در کشور ما کار پژوهشی انجام می‌دهند بیشتر دنبال پیش بردن سطح علمی خود بوده و به آن‌صورت توجهی به جنبه مالی آن ندارند.
انتهای پیام/4117/4062/
انتهای پیام/
