کنکور دانشجوها را گلچین می‌کند/ ساخت تراشه‌ای با قابلیت افزایش پردازش داده‌ برای دستگاه‌های الکترونیک

به گزارش حوزه علم، فناوری و دانش‌بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، با توجه به اهمیت ترویج علم برای توسعه کشور در بخش‌های مختلف، و عدم توجه کافی نهادهای متولی در پیش‌گیری از پرداخت سطحی به ترویج و توسعه علم در جایگاه حقیقی آن، خبرگزاری آنا را برآن داشت تا در راستای سیاست ذاتی خود در سلسله گفتگوهایی پای صحبت نخبگان و اندیشمندان بنشیند و با ارائه راهکارهایی که برگرفته از مسیر موفقیت‌های علمی این نخبگان  است دانشجویان و علم دوستان را با ارائه الگوهای موفق در این عرصه، بیش از پیش به علم اندوزی و تلاش در راستای فراگیری علم و دانش  ترغیب کند.

امین شکراللهی متولد 1343 در ایران است و در حال حاضر به عنوان استاد ریاضی و کامپیوتر در  مؤسسه پلی‌تکنیک فدرال لوزان تدریس می‌کند. وی همچنین شرکت دانش‌بنیانی به نام «کندو» در سوئیس تأسیس کرده و آن را اداره می‌کند. این شرکت شعبه‌هایی در کشورهای دیگر جهان نیز دارد.

آنا: چطور وارد فضای علم و فناوری و عرصه شرکت‌های دانش‌بنیان شدید؟

شکراللهی: مسیر علمی از کودکی برای من تعیین شده بود. دو دایی دارم که یکی از آنها زمانی استاد دانشگاه شریف بود و دیگری در آنجا درس می‌خواند. زمانی که چهار یا پنج ساله بودم دایی‌ام که استاد دانشگاه شریف بود، به من ریاضی یاد می‌داد. برای مثال در سن پنج سالگی به من نظریه مجموعه‌ها را یاد داد. از همان دوران کودکی تعلیم من شروع شد و برای همین تغییری احساس نکردم اما همیشه به کاربرد علم ریاضی علاقه‌مند بودم.

 از یک سو به رشته‌های کاملاً نظری علاقه‌مند بودم و از سوی دیگر دوست داشتم کاربرد مطالبی که یاد می‌گیرم را بدانم. این علایق مقداری با یکدیگر تناقض دارد و سال‌ها طول کشید، تقریباً 20 سال، تا بفهمم چه‌کاری باید کنم.

آنا: عامل اصلی که منجر به ورود شما به فضای علمی به صورت جدی شد، چه بود؟

شکراللهی: یادم می‌آید کلاس هفتم بودم که معلمم مسئله بسیار دشواری در هندسه را در کلاس مطرح کرد و فکر نمی‌کرد کسی بتواند آن را حل کند. تقریباً‌ چهار روز به طور مداوم رویش کار کردم تا بالاخره حل شد. با حل این مسئله متوجه شدم که توانایی انجام چنین کارهایی را دارم و بنابراین آرام آرام وارد این حوزه شدم. موفقیت‌های مدرسه نیز به نوعی تشویقی برای موفقیت‌های آینده شدند.

تحصیلات ابتدایی را در مدرسه‌ای آلمانی در تهران گذراندم که بعد از کلاس چهارم یک امتحانی کلی از دانش‌آموزان ایرانی می‌گرفتند تا بعداً بتوانند در مدرسه‌های آلمان ادامه تحصیل دهند. در آخر هم باید دیپلم ایرانی و دیپلم آلمانی  می‌گرفتیم اما با انقلاب فعالیت مدرسه متوقف شد. بعد از اتمام کلاس دوازدهم، مدرسه برای دانش‌آموزان ایرانی تعطیل شد. دیپلم آلمانی را هم بعد از کلاس سیزدهم می‌دادند. به همراه تعدادی از همکلاسی‌هایم به آلمان رفتیم تا تحصیلاتمان را آنجا تمام کنیم و برگردیم. روزی که به آلمان پرواز کردیم، جنگ شروع شد و بسیاری از آنها در آلمان ماندگار شدند.

از آنجایی که در حوزه ریاضی هم در بُعد کاربردی و هم بُعد نظری از اطلاعات عالی برخوردار بودم، واقعاً نمی‌دانستم چه کار کنم. چراکه با ریاضیات تئوری نمی‌توان کار زیادی کرد اما همواره ذهنم باز بود که چه کارهای کاربردی می‌توان با ریاضی کرد. مدرک دکتری را در آلمان گرفتم. بعد از چهار سال به انستیتوی کرسال در کنار دانشگاه برکلی در آمریکا رفتم. در آنجا بیشتر با مباحث کاربردی آشنا شدم و متوجه شدم که می‌توانم با استفاده از ریاضیاتی که آموخته‎ام، مسائل را حل کنم.

سپس به بل‌لپز رفتم که آزمایشگاه معروفی در این حوزه است. در آنجا متوجه شدم که نمی‌توانم چیزهایی که می‌خواهم را ارائه دهم. شرکتی به نام دژوفانتن در کالیفرنیا داشتم و در آنجا فعالیت‌هایم را ادامه دادم، البته در آن زمان به موفقیت رسیده‌  و متوجه شده بودم که می‌توان از ریاضیات محض استفاده‌های کاربردی کرد و این امر بهتر است چراکه در این رشته کاربردی تک بودم، دیگران آن متدهای ریاضی را بلد نبودند و نمی‌توانستند مسئله را جلو ببرند. توانستم با متدهای ریاضی کار را جلو ببرم که در نهایت این تلاش‌ها به کد رپتور رسیدم که سال‌ها بعد طراحی شد. جایزه مصطفی(ص) و  یک‌سری جایزه‌های دیگر را به دلیل طراحی این کد به دست آوردم. در حال حاضر رشته ریاضی را تا حدودی کنار گذاشته‌ام و روی رشته الکترونیک متمرکز شده‌ام.

آنا: در حال حاضر روی چه پروژه‌ای کار می‌کنید؟

شکراللهی: فعلاً بیشتر کارهایم در رابطه با شرکتم است و روی کاهش توان دستگاه‌های الکترونیکی، مثل تلفن یا لپ‌تاپ و افزایش سرعت پردازش داده‌ها در آنها تمرکز کرده‌ام. از این وسیله می‌توان در اکثر دستگاه‌های الکترونیک مانند گوشی همراه، لپ‌تاپ و ماهواره استفاده کرد. این وسیله با استفاده از یک علم کدگذاری جدید  طراحی شده و ربطی به کدهای رپتور ندارد. اختراع این محصول که یک تراشه است به  9 سال قبل بازمی‌گردد اما در حال حاضر به محصول رسیده است.

امیدوارم این محصول به اسم خود شرکت و نه به اسم شرکت‌های کامپیوتری در سال‌های آینده وارد بازار شود. این تراشه به اسم خود شرکت ثبت شده اما زمانی که درون لپ‌تاپ‌ها یا وسایل الکترونیک دیگر قرار می‌گیرد اسم آن را عوض می‌کنند. با این حال امیدوارم سال آینده وارد بازار شود.

آنا: چه تفاوت‌‌هایی میان سیستم آموزشی ایران و سوئیس وجود دارد؟

شکراللهی: برای مدت زیادی به ایران رفت و آمد  داشتم و با محیط دانشگاهی آن تا حدودی آشنا هستم. سیستم آموزشی سوئیس مقداری بازتر از ایران است. دست دانشجو کمی بازتر است می‌تواند آنچه می‌خواهد را بخواند و فشاری چندانی رویش نیست. برای مثال در دانشگاه شریف فشار روی دانشجوها به شکل‌های مختلف و میزان زیادی وارد می‌شود. در سوئیس کنکور وجود ندارد و می‌توانید بعد از گرفتن دیپلم در هر رشته‌ای در هر دانشگاهی که خواستید، بروید.

دانشگاه‌های سوئیس سال اول را به‌عنوان فیلتر در نظر می‌گیرند. سطح سختی سال اول بسیار بالا است که باعث می‌شود عده زیادی از دانشجویان بروند و تنها کسانی باقی بمانند که از نظر استاندارد هستند.  به عبارت دیگر در دانشگاه‌های سوئیس استادان برنامه کنکور را در طول سال اول انجام می‌دهند. تفاوت‌ها در این حد است وگرنه سیستم آموزشی تقریباً در همه جای دنیا شبیه به هم است.

آنا: از نظر  شما سیستم کنکور ایران مناسب‌تر است یا سیستمی که در دانشگاه سوئیس انجام می‌شود؟

شکراللهی: به نظر من کنکور برای سیستم آموزشی دانشگاه خوب است. کسانی که وارد دانشگاه می‌شوند، گلچین شده‌اند بنابراین می‌توان از همان ابتدا به سرعت درس‌های بسیار پیچیده‌ای را به آنها آموزش داد. اخیراً درس‌های سال اول را در دانشگاه تدریس می‌کردم که کار بسیار دشواری است. دانشجویان همگن و هم‌سطح نیستند و باید به نحوی درس داد که هم سطح درس بالا بماند و هم یک عده‌ای قبول شوند.

بعد از نخستین امتحانی که از دانشجویان سال اولی گرفتم 70 درصد رد شدند. ایراد گرفته شد که 70 درصد زیاد است. بالاخره بعد از چانه زدن با بخش آموزش میزان رد شده‌ها به 50 درصد رسید. اگر کنکوری در سوئیس وجود داشت، وضعیت اینگونه نبود.

آنا: می‌دانید که چه مؤسسه‌ای شما را به عنوان نامزد دریافت جایزه مصطفی(ص) معرفی کرده بود؟

شکراللهی: این امر هیچ‌گاه مشخص نمی‌شود. با این حال فکر می‌کنم که این شخص را می‌شناسم چون چند ماه قبل از جایزه مصطفی(ص)  از من لیستی از دانشجویان مسلمانم را خواست. این فهرست را هر کسی از شما درخواست نمی‌کند، البته در آن زمان فکر خاصی در این باره نکردم. تقریباً تمام جایزه‌های دیگری که گرفته‌ام از قبل اطلاعی نداشتم. اطلاع‌رسانی درباره جایزه‌ها از طریق ایمیل صورت می‌گیرد که اتفاق بسیار جالبی است که همیشه غیرقابل انتظار است.

آنا: جایزه مصطفی(ص) تأثیری بر زندگی حرفه‌ای‌تان گذاشته است؟

شکراللهی: روی زندگی حرفه‌ایم تغییری ایجاد نکرد چراکه در حال حاضر تمرکز اصلی‌ام روی شرکت دانش‌بنیان است. شرکت نیز بیشتر جنبه تجاری دارد تا جنبه علمی. در مؤسسه پلی‌تکنیک فدرال لوزان  همکارانم کسب این جایزه را تبریک گفتند. البته خیلی‌ از افراد نمی‌دانستند جایزه مصطفی(ص) چیست، باید می‌رفتند اطلاعاتی در این باره کسب می‌کردند. امیدوارم بتوانم با کمک جایزه تأثیری روی زندگی دیگران حداقل از طریق مبلغ اهدایی بگذارم. شخصاً مبلغ جایزه را برای کارهای تحقیقاتی یا کمک به دانش‌آموزان و دانشجویان دیگری هزینه می‌کنم که احتیاج به کمک داشته باشند.

آنا: به نظرتان جایزه مصطفی(ص) چقدر می‌تواند به رشد حرکت علمی و توسعه علم در جوامع اسلامی کمک کند؟

شکراللهی:  سؤال جالبی است و این سؤال تاکنون 500 بار از من پرسیده شده است اما جوابی به آن صورت نمی‌توانم بدهم. این حرکت درازمدتی است که نمی‌توان آثارش را در یک یا حتی 10 سال ببینید. این حرکت درازمدتی است و تنها می‌توان دید که این حرکت منجر به پیشرفت مثبت می‌شود یا خیر. اگر پیشرفت مثبت باشد که همین روند ادامه می‌یابد. جایزه مصطفی(ص) برای کسی که موفق به کسب آن شود، جایزه خوبی است. این جایزه پرستیژ خاص خودش را دارد اما کارگاه‌‌هایی که در این بازه زمانی برگزاری می‌شوند باعث می‌شود دانشمندان و دانشجویان از  کشورهای مختلف جهان اسلام را کنار هم جمع کند. در ورک‌شاپ‌ها با ایده‌های یکدیگر آشنا می‌شوند که این امری مثبت به شمار می‌رود.

آنا: همانطور که اشاره کردید کسب جایزه مصطفی(ص) توسط شما باعث شد که همکارانتان در مؤسسه پلی‌تکنیک فدرال لوزان درباره این جایزه جستجو کنند و این امر منجر به آشنایی آنها با بنیاد مصطفی شد، به نظرتان جایزه مصطفی(ص) می‌تواند بابی برای معرفی دانشمندان مسلمان به جهانیان باشد؟

شکراللهی:  بله حتماً. وقتی دانشمندان و محققان تراز اولی که در جهان شناخته‌ شده هستند را به عنوان برگزیدگان جایزه‌ای انتخاب می‌کنند این اتفاق باعث می‌شود که توجه دیگران جلب شود و بگویند که ما هم چنین جایزه‌ای می‌خواهیم و ترغیب به فعالیت شوند. 

جایزه مصطفی(ص) مختص کسانی است که در یک کشور اسلامی زندگی می‌کنند یا اینکه تبعه یکی از این کشورها هستند. در چهار حوزه بایو، نانو، علوم اطلاعات و ارتباطات و عمومی مسلمان بودن و تبعه بودن شرط است اما در حوزه پنجم حتما باید ساکن یک کشور اسلامی باشد. این موضوع باعث می‌شود که طیف نامزدهای دریافت جایزه مقداری کوچک‌تر شود.

افرادی که بنیان‌گذار این جایزه بودند نیز با هدف گسترش و توسعه علم در جهان اسلام این کار را انجام دادند. از نظر من علم جهانی است و مختص هیچ کشور و دینی نیست. شما هر کاری که در علم می‌کنید، روی شانه‌های  دانشمند دیگری ایستاده‌اید، حالا فرقی ندارد که آن شخص متعلق به کدام کشور باشد چراکه او هم روی شانه‌های دانشمند دیگری ایستاده است.

آنا: نگاه اشتباهی که در بین دانشجویان وجود دارد که منجر می‌شود آنها بیشتر جذب رشته‌های علوم پایه نشوند، چون آینده شغلی خود را تضمین شده نمی‌دانند، با این حال در کشورهای اروپایی شاهد جذب نیروی انسانی بصورت چشمگیر در رشته‌های ریاضی و علوم پایه هستیم، نظر شما در خصوص این نوع نگاه چیست؟

شکراللهی: تصور بسیار اشتباهی است. در حال حاضر شرکت‌های آی‌تی در جهان وجود دارند که اساس آنها مبتنی بر علم ریاضی بسیار قوی شکل گرفته است. افرادی که قصد فعالیت در بخش تحقیقات این شرکت‌ها را دارند باید حتما به علم ریاضی و کاربرد آن تسلط داشته باشند. پایه علم ریاضی که در دانشگاه یاد می‌گیرند، مانند معادلات دیفرانسیل، در فیزیک بوده است. در قرن نوزدهم برای اینکه بتوانند فیزیک را مطالعه کنند، این ریاضیات را درست کردند.

پایه‌های ریاضیات این قرن و قرن آینده در علوم دیگر خواهد بود، علومی که در حال حاضر در حال شکل گیری است. علوم جدیدی در راه است. بسیار جالب است که بتوان شاهد چنین رویدادی باشیم. اگر بخواهم از زندگی‌ برای اتفاقی تشکر کنم یا یکی از موارد مهمی که در زندگی دیده‌ام را نام ببرم به وجود آمدن علوم جدید اولویت اولم خواهد بود.

آنا: درباره کد رپتور مقداری توضیح دهید.

شکراللهی: وقتی می‌خواهید یک‌سری اطلاعات مانند یک فایل به فرض 10 مگابایتی را از طریق مثلاً اینترنت یا یک شبکه دیگر کامپیوتری مخابره کنید. این فایل تبدیل به پاکت‌های کوچک‌تر می‌شود، برای مثال پاکت‌های یک هزار بایتی، سپس از طریق اینترنت فرستاده می‌شود. این پاکت‌ها یک فرستنده و  یک گیرنده دارد. رهیاب با توجه به محل گیرنده پاکت‌ها را به نزدیک‌ترین رهیاب ارسال می‌کند تا به دست گیرنده برسد. بعضی از این پاکت‌ها حجمشان کم و برخی دیگر حجمشان زیاد است. در این بین بعضی از پاکت‌ها گم می‌شوند.

رهیاب‌ها ظرفیت خاصی دارند و زمانی که این ظرفیت پر می‌شود دیگر قادر به ارسال پاکت دیگری نیست. برای مثال وقتی 10 مگابایت اطلاعات ارسال می‌کنید اما اگر کیفیت شبکه مناسب نباشد، یک مگابایت آن در مسیر رفته باشد. مشخص نیست که این یک مگابایت از آخر، اول یا به صورت اتفاقی گم شده باشد.

چگونه می‌توان این 10 مگابایت را به صورت کامل دریافت کرد؟ مجبور می‌شوید از فرستنده بخواهید که دوباره فایل را ارسال کند. فایل دوباره ارسال می‌شود اما ممکن است مقداری از اطلاعات دوباره از بین برود و این چرخه دوباره اتفاق می‌افتد که بسیار طولانی و خسته‌کننده است. کد رپتور سیستمی مانند یک فواره دیجیتال دارد که این فایل 10 مگابایتی در آن قرار می‌گیرد. این فواره یک‌سری پاکت‌هایی درست می‌کند که 10 مگابایت اطلاعات در آن وجود دارد که خاصیت بسیار مهمی به شمار می‌رود. تعداد پاکت‌هایی که این فواره دیجیتال درست می‌کند می‌تواند بی‌نهایت باشد.

در واقع بستگی به زمان خاموش و روشن کردن آن دارد. از بین این پاکت‌هایی که به دست کاربر می‌رسد، اگر 10 مگابایت پاکت بردارد فرقی ندارد که کجای اطلاعات باشد، می‌تواند 10 مگابایت اولیه را بازسازی کنید. این کار ساده‌ای نیست. 

آنا: اطلاعات به چه روشی بازسازی می‌شوند؟

شکراللهی: به روش محاسباتی است. فواره دیجیتال نحوه ارسال را طوری طراحی می‌کند که بتوانید با هر چهار عددی  که  به دست‌تان می‌رسد، چهار عدد اول را بازسازی کنید. در این روش برای  چهار عددی که ارسال می‌کنید یک ترکیب خطی از آنها می‌فرستد. برای مثال دو برابر عدد اول به علاوه عدد دوم به علاوه عدد چهارم، را می‌فرستد. در مرحله بعد دوباره یک ترکیب تصادفی از این چهار عدد فرستاده می‌شود، این روند همین‌طور ادامه دارد. اطلاعاتی که به دست شما می‌رسد ترکیب‌های تصادفی این چهار عدد است. چهار مورد از آنها را کنار هم بگذارید یک سیستم معادلات خطی به دست می‌آورید که چهار متغیر دارد. اگر  این سیستم معادلات خطی را حل کنید، به چهار عدد اصلی که ارسال شده، می‌رسید.

تا اینجا روند ساده‌ای است اما مشکل اینجا است که وقتی یک فایل 10 مگابایتی ارسال می‌کنید 10 هزار پاکت دارد. نمی‌توانید یک سیستم معادلات 10 هزار در 10 هزار حل کنید، از لحاظ محاسباتی مدت زیادی برای حل این معادله باید بگذارید. کشف کردیم که می‌توان سیستم را طوری طراحی کرد که سیستم معادلات و بازسازی اطلاعات را در 10 هزار قدم انجام دهد که بسیار سریع‌تر از ایده اولیه عمل می‌کند. طراحی چنین سیستمی بسیار مشکل است اما ما موفق به انجامش شدیم. بدین ترتیب می‌توان یک فایل اطلاعات را از طریق ماهواره برای افراد زیادی گیرنده ارسال کنید.

سرعت ارسال نیز بسته به انتخاب مشتری می‌تواند بالا یا پایین باشد. فرض کنید در ماشین‌تان GPS مجهز به نقشه دارید. ممکن است این نقشه تغییر کند و بخواهید اطلاعات آن را به روز رسانی کنید. یکی از مشتریان شرکت می‌خواست چنین کاری را از طریق ماهواره انجام دهد. در آمریکا ایستگاه‌های رادیویی ماهواره‌ای وجود دارد که علاوه بر ارسال سیگنال‌های رادیویی می‌توانند با یک پهنای باند کوچکی اطلاعات نیز بفرستند. سیستم ما کاربرد عالی برای آنها داشت. فرض کنید این آپدیت نقشه  10 مگابایت است و این اطلاعات باید از طریق ماهواره ارسال شود.

ماشین همیشه روشن نیست و نمی‌تواند اطلاعات را دریافت کند. وقتی ماشین روشن می‌ماند می‌توان این پاکت‌ها را جمع‌آوری کرد. به محض اینکه 10 مگابایت به طور کامل جمع‌آوری شد، می‌توان فایل اولیه را بازسازی کرد. این دریافت اطلاعات نیز از  طریق CPU  بسیار  کوچکی در ماشین صورت می‌گیرد. حالا اگر یک ماشینی مدت زمان بیشتری روشن بماند، 10 مگابایت سریع‌تر دانلود می‌شود و نقشه سریع‌تر آپدیت می‌شود. یکی از مصارفی دیگر کد رپتور حالت نیمه‌نظامی دارد. مثلاً یک‌سری سرباز در میدان جنگ هستند و باید اطلاعات به صورت مرتب به آنها فرستاده شود اما در میدان جنگ دشمن روی دستگاه گیرنده پارازیت می‌اندازد.

اگر بتوان در آن واحد از چهار یا پنج روش برای ارسال اطلاعات استفاده کرد، یکی‌ از آنها ماهواره یا بی‌سیم است. دشمن نمی‌تواند روی همه آنها در آنِ واحد پارازیت بیندازد، در آخر روشی بازمی‌ماند که می‌توانید اطلاعات را بفرستید. مصارف و کاربرد دیگری نیز دارد که دقیقاً همان آرزوی دانشجویی‌ام بود؛ وسیله‌ای که تئوری‌ زیاد و در عین حال کاربرد بسیاری داشته باشد.

مثل ویندوز که در زمان آپدیت کردن هر زمان که کامپیوتر را روشن کنید به‌روزرسانی می‌کند. البته آنها از این سیستم استفاده نمی‌کنند. چراکه برای آپدیت ویندوز باید به شبکه وصل باشید. با مایکروسافت صحبت‌هایی کردیم تا از این سیستم در یک شرکت بزرگ استفاده کنند، بدین ترتیب آپدیت‌‌ها سریع‌تر انجام می‌شود. با این حال بحث تجاری را نتوانستیم به یک هدف مشترک برسانیم.

آنا: از شرکت‌های داخل ایران هم کسی برای همکاری با شما پیش‌قدم شده است؟

شکراللهی: کد رپتور را به شرکت کوآلکام فروختیم و چون آمریکایی است شرکت‌های داخلی نمی‌توانند از آن استفاده کنند. پتنت آن نیز به نام یک شرکت آمریکایی ثبت شده و من دیگر اجازه‌ دخالت در امورش را ندارم. تا آنجایی که اطلاع دارم، شرکتی در ایران از آن استفاده نمی‌کند.

آنا: تاکنون از سوی نهادهای دولتی یا بخش خصوصی ایران نیز پیشنهاد همکاری داشتید؟

شکراللهی: پیشنهادهایی بوده اما آنقدر مشغله کاری در شرکت دارم که نمی‌توانم کار دیگری انجام دهد. به واسطه جایزه مصطفی(ص) با دانشجویان و دانشمندان زیادی در ارتباط هستم که گاهی منجر به اتفاقات جالب و خنده‌داری نیز می‌شود. از ایران ایمیل‌‌های زیادی دریافت می‌کنم که در زمینه‌های مختلف سوال می‌پرسند. یکی از دانشجویان کارشناسی ارشد سوال پرسیده بود که شما مخترع کدهایی هستید و برنامه‌ c+ برای  شبیه‌سازی آن نوشته‎اید؟ پاسخ دادم که مسلماً نوشته‌ام،‌ چطور؟

پاسخ داده بود که من دانشجوی کارشناسی ارشد هستم و استادم از من خواسته برنامه‌ای شبیه به آن بنویسم، اگر شما این برنامه را دارید من از همان استفاده کنم! من چه پاسخی می‌توانم به این سوال بدهم؟ این کار کاملاً تقلب علمی است.

در بهترین حالت می‌توان اسمش را سرقت علمی گذاشت. برای پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشجو باید یک کاری انجام دهد و باید عرقی بریزد و کد بنویسد. زمانی که کد می‌نویسند موارد زیادی یاد می‌گیرند. استادان نیز برای یادگیری از آنها می‌خواهند که کد بنویسند تا یاد بگیرند. اگر از کدهای شخص دیگری استفاده کند که سرقت علمی محسوب شده و مدرکش دروغین است. از این ایمیل‌ها زیاد دریافت می‌کنم. جالب است که از این نوع ایمیل‌ها  تنها ‌از ایران برایم می‌آید و از کشورهای دیگر با چنین مواردی روبرو نشده‌ام.

*گفتگو از هانا حیدری

انتهای پیام/4021/