چرایی برگزاری جشنواره بین‌المللی فارابی

به گزارش خبرنگار حوزه فرهنگی و هنری گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، بر اساس تصمیم‌گیری‌های جدید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری قرار است چهارفصل علمی وزارت علوم تعریف شود؛ به‌گونه‌ای که جشنواره فارابی در فصل بهار، جشنواره شیخ بهایی در تابستان، هفته پژوهش در فصل پاییز و جشنواره خوارزمی در فصل زمستان برگزار شود. حوزه علوم انسانی یکی از حوزه‌های موردتوجه در همه کشورها است و در ایران نیز متناسب با تحولات صنعتی و علمی اقدام به برگزاری جشنواره فارابی در حوزه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی شده است.

بر اساس چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۰۴ در تصویری که از جامعه مطلوب و پیشرو در مسیر آرمان‌های بلند انقلاب اسلامی و قانون اساسی عرضه کرده است. دستیابی به اهداف آن را نیازمند شکل‌گیری فعالیت‌ها و جریان‌های فراگیر علمی بود؛ درحالی‌که تدارک زمینه برای تحقق اهداف سند چشم‌انداز در حوزه علم و فناوری نیازمند فعالیت برنامه محور و مؤثر علوم انسانی در عرصه‌های مختلف اجتماعی است.

 یکی از اقدامات ضروری که می‌توانست در مسیر تقویت و ارتقای علوم انسانی کشور برای خروج از بند موانع موجود مؤثر واقع شود، ایده راه‌اندازی «جشنواره بین‌المللی فارابی ویژه تحقیقات علوم انسانی و اسلامی» بود.

دبیرخانه جشنواره بین‌المللی فارابی، سال ۸۶ در پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تأسیس شد و مقرر گردید این جشنواره باهدف از زمینه‌سازی ارتقای پژوهش‌های علوم انسانی و اسلامی از طریق تشویق و پژوهشگران معرفی آثار پژوهشی و ایجاد فرصت تبادل‌نظر با عنایت ویژه به نوآوری، بومی گری، کاربردی بودن به‌صورت سالانه برگزار شود.

هدف کلی جشنواره بین‌المللی فارابی تمهید و تقویت زمینه‌های مساعد توجه به‌ضرورت تولید دانش علوم انسانی و اسلامی درخور نیازهای جامعه پیشرو اسلامی و ایجاد ظرفیت‌های انگیزشی و حمایتی اقبال به پژوهش و نوآوری دراین‌باره است. جشنواره بین‌المللی فارابی توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با همکاری دو سازمان بین‌المللی یونسکو و آیسسکو، بنیاد ملی نخبگان و برخی مراکز مهم علمی و پژوهشی داخلی به‌صورت سالانه برگزار می‌شود.

جشنواره بین‌المللی فارابی در دو سطح جوان (۳۵ سال و کمتر) و بزرگ‌سالان به دریافت بررسی و انتخاب آثار برگزیده می‌پردازد و از حیث قلمرو جغرافیایی دو حوزه داخل و خارج از کشور را پوشش می‌دهد. در حوزه داخل کشور تمامی آثار تولیدشده در گستره علوم انسانی و در حوزه خارج از کشور آثار تولیدشده درزمینه شناسایی و تمدن اسلامی و ایران‌شناسی پذیرش و ارزیابی می‌شوند.

جشنواره فارابی به‌صورت سالیانه و در ایران برگزار می‌شود؛ نخستین دوره جشنواره در بهمن‌ماه ۱۳۸۶، دومین دوره در دی‌ماه ۱۳۸۷، سومین دوره در آبان ماه ۱۳۸۸، چهارمین دوره در آبان ماه ۱۳۸۹، پنجمین دوره در آبان ماه ۱۳۹۰، ششمین دوره در آبان ماه ۱۳۹۱، هفتمین دوره آن در بهمن‌ماه ۱۳۹۳، هشتمین دوره آن در بهمن‌ماه ۱۳۹۷، نهمین دوره در دی‌ماه سال 1396 و دهمین دوره آن در بهمن‌ماه سال 1397 برگزار شد. یازدهمین دوره جشنواره فارابی در بهار سال 1399 برگزار خواهد شد.

جوایز برگزیدگان جشنواره بین‌المللی فارابی

کسانی که به برگزیده‌ها شایسته تقدیر در هر یک از سطوح بزرگ‌سالان و جوانان گروه‌های علمی کشور موجب برخورداری از کلیه امتیازات موجود در آیین‌نامه‌ها و مصوبات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ویژه جشنواره بین‌المللی خواهد بود. اعطای این‌گونه امتیازات توسط شورای معاونان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا هر یک از معاونان ذی‌ربط پیگیری و زمینه‌سازی می‌شود.

برگزیدگان گروه‌های علمی تحت پوشش بنیاد ملی نخبگان قرار می‌گیرند و از تمامی امتیازات قانونی آن و بنیاد بهره‌مند خواهند شد؛ علاوه بر امتیاز مندرج در آیین‌نامه‌های مذکور، جوایز مالی نیز برای پژوهشگر آن‌که موفق به کسب رتبه‌بندی شده در نظر گرفته می‌شود که میزان آن هرسال به تصویب شورای سیاست‌گذاری می‌رسد. لوح تقدیر رئیس‌جمهور، لوح تقدیر مشترک معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور و وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، لوح تقدیر یونسکو و لوح تقدیر آیسسکو و یادمان جشنواره بین‌المللی فارابی از دیگر جوایز برگزیدگان جشنواره است که در روز برگزاری مراسم به آن‌ها اعطا می‌شود.

جزئیات یازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فارابی

در یازدهمین دوره جشنواره فارابی، آثار دریافتی در چهار قالب طرح‌های پژوهشی خاتمه یافته، کتاب پژوهشی، رساله دکتری تخصصی و پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد تعریف‌شده است. به‌غیراز بخش کتاب که ممکن است فایل دیجیتالی آن در اختیار مؤلف نباشد، کلیه آثار ارسالی به این جشنواره به‌صورت دیجیتالی خواهد بود. در سال گذشته ۱۵ درصد از آثار ارسالی در بخش کتاب‌های پژوهشی به‌صورت الکترونیکی دریافت شد.

 در یازدهمین دوره از جشنواره ۵ هزار و ۷۶۹ اثر در سامانه این جشنواره به ثبت رسید، از این تعداد ۲۵۹۴ اثر که حدود ۴۵ درصد آثار را شامل می‌شود، در بخش کتاب بوده است. علاوه بر آن ۵۳۶ طرح پژوهشی خاتمه یافته (۹ درصد)، در بخش رساله دکتری ۱۲۲۱ عنوان (۲۱ درصد) و در بخش پایان‌نامه کارشناسی ارشد ۱۴۱۸ اثر (۲۵ درصد) به این جشنواره ارسال شد. در این دوره از جشنواره تعداد آثار ارسال‌شده ۱۱ درصد رشد داشته است.

در میان گروه‌های پانزده‌گانه داخلی این جشنواره و یک گروه بین‌المللی، بیشترین آثار دریافتی مربوط به گروه علوم تربیتی، روانشناسی و علوم ورزشی با ۶۷۱ اثر بوده است. در رتبه دوم گروه علوم اقتصادی، مدیریت و مالی با ۶۱۰ اثر قرار گرفت، هم‌چنین در رده سوم گروه زبان، ادبیات و زبانشناسی است که ۵۸۱ اثر را شامل می‌شود. در این دوره از جشنواره ۷۰ درصد آثار مربوط به مردان و ۳۰ درصد آن مربوط به زنان بوده است ضمن آن‌که ۷۱ درصد از آثار به‌صورت خود اظهاری و ۲۹ درصد با مشارکت حقوقی و دانشگاه‌ها بوده است و اعضای هیئت‌علمی آثار را به دبیرخانه این جشنواره معرفی کرده‌اند. ۶۵ درصد آثار دریافت شده مربوط به بزرگ‌سالان و ۳۵ درصد آن مربوط به محققان جوان بوده است و در این دوره مشارکت پژوهشگران جوان با رشد ۴ درصدی مواجه بوده است.

حسین میرزایی رئیس دبیرخانه یازدهمین دوره جشنواره فارابی در خصوص تعداد برگزیدگان این دوره جشنواره گفت: هدف‌گذاری ما آن است که در گروه‌های پانزده‌گانه این جشنواره در بخش بزرگ‌سال و جوان ۳۰ نفر به‌عنوان پژوهشگران برتر معرفی شوند ولی در برخی از موارد که آثار برجسته و فاخر بیشتر باشد، تعداد برگزیدگان از ۳۰ نفر فراتر خواهد رفت.

انتهای پیام/4084/