آغاز گمانهزنیهای جدید علمی از عمق اقیانوس آرام
به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانشبنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، کاوشگران شروع به ساخت نقشههای ناوبری کردند که نشان میدهد اقیانوس از چهل سال قبل تابهحال به چه اندازه گسترده شده است؛ اما محاسبه عمق اقیانوسها برای آنها بسیار دشوار است.
اگر بخواهید عمق یک استخر یا دریاچه را اندازه بگیرید، میتوانید یک وزنه را به یکرشته طناب متصل کرده و آن را تا انتهای آب دریاچه پایین بیاورید، سپس آن را بکشید و قسمت مرطوب رشته را اندازهگیری کنید؛ اما در اقیانوس به طنابی هزاران کیلومتری نیاز دارید.
در سال 1872، «اچ.ام.اس. چلنجر» (HMS Challenger)، یک کشتی نیروی دریایی انگلیس تصمیم گرفت تا در مورد عمق اقیانوس مطالعه کرده و اطلاعاتی به دست آورد. این مسیر 181 مایل (291 کیلومتر) طناب لازم داشت. در طول سفر چهارساله، یکی از خدمه این کشتی نمونههایی از سنگها، گلها و حیوانات را از مناطق مختلف اقیانوس جمعآوری کرد. همچنین یکی از عمیقترین مناطق، در غرب اقیانوس آرام، موسوم به «سنگر ماریانا» پیدا شد که به طول 1.580 مایل (2،540 کیلومتر) امتداد داشته است.
امروزه دانشمندان میدانند که بهطور متوسط اقیانوس آرام 2.3 مایل (3.7 کیلومتر) عمق دارد درحالیکه بسیاری از قسمتهای آن عمیقتر است. برای اندازهگیری عمق اقیانوس از سونار استفاده میشود که مخفف Sound Navigation And Rounds است. بدان معنا که یک کشتی ضربان انرژی صوتی را ارسال میکند و عمق آن را بر اساس سرعت حرکت صدا به عقب اندازهگیری میکند.
مسیرهای باریکی شبیه سنگرهای ساخته شده در روی زمین اما بسیار بزرگتر، یکی از عمیقترین قسمتهای اقیانوسها هستند. کشتی شناسایی اچ.ام.اس. چلنجر یکی از این مناطق را در انتهای جنوبی سنگر ماریانا نمونهبرداری کرد که ممکن است عمیقترین نقطه اقیانوس باشد و عمق آن 35،768 تا 36،037 پا که تقریباً 7 مایل (11 کیلومتر) است. در عمیقترین مناطق اقیانوس، بسیاری از گونهها برای زندگی در تاریکی تحتفشار آب سازگار شدهاند.
دانشمندان اقیانوس با مطالعه کف دریا کمک میکنند تا ما عملکرد زمین را بهتر درک کنیم. بهعنوانمثال، لایه بیرونی سیاره زمین از صفحات تکتونیکی ساختهشده است. صفحات بزرگ متحرک سنگ و رسوب، زنجیره امپراتوری هاوایی، سیامونت، خطی از قلههای کف اقیانوس، هنگامی به وجود آمد که یک صفحه تک تونیکی بر روی مکانی جابجا شد و سنگداغ از اعماق داخل زمین بیرون زد.
کوهستان دریایی امپراتور ( Emperor Seamounts) دنبالهای از کوههای زیر آب در اقیانوس آرام است که وقتی یک صفحه تکتونیکی در طی چندین میلیون سال در نقاط مهم هاوایی حرکت میکند، ایجاد میشود.
هنگامیکه دو صفحه تکتونیکی از یکدیگر در زیرآب فاصله میگیرند، مواد جدید به داخل پوسته زمین روانه میشوند. بعضی اوقات مایعات فوقالعاده گرم از درون زمین از طریق ترکهای کف اقیانوس به نام منافذ هیدروترمال به بیرون پرتابشده و در یک خطالرأس میان اقیانوس پخش میشوند.
ماهیهای شگفتانگیز، صدف، کرمهای لولهای و سایر جانداران در این مناطق زندگی میکنند. در بین ایجاد و تخریب صفحات اقیانوس، رسوبات در کف دریا جمع میشوند و یک بایگانی کامل از تاریخ زمین، تکامل شرایط اقلیمی و حیات زیر آب را ارائه میدهند که در هیچ جای دیگر موجود نیست.
انتهای پیام/4108/پ
انتهای پیام/