جهان امروز با علوم انسانی اداره می‌شود

به گزارش خبرنگار حوزه تشکل‌های دانشگاهی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه بعدازظهر امروز در اولین دوره آموزشی تشکیلاتی طرح شهید شهریاری که در محل هتل فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات برگزار شد، با طرح موضوع علوم انسانی و چالش‌های نظام، اظهار کرد: علوم انسانی به طور کلی عبارت است از انسان‌شناسی یعنی فهم روش‌مند از انسان است.

وی افزود: علوم انسانی به تعبیر دیگر شناخت ساحت‌های فردی، اجتماعی و تاریخی است. 

معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: ساحت فرد مربوط به ذهن است؛ در ساحت اجتماعی معیشت، امنیت و سیاست مطرح می‌شود و ساحت تاریخی یعنی شناخت بعد زمان درباره انسان.

خسروپناه ادامه داد: ویژگی مهم علوم انسانی که در علوم دیگر نیست، این است که در علوم انسانی هم فاعل و هم متعلق، انسان است. علوم طبیعی سه جهان دارد که شامل طبیعت، نظریه‌ها و علم است.

وی افزود: جهان سوم در علوم انسانی با علوم طبیعی تفاوت دارد. جهان اول در علوم انسانی فرد، جهان دوم نظریه‌های علمی و جهان سوم جزیره‌های علمی است.

معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: در موضوعات مختلف اندیشمندان علوم انسانی هر یک نظریه خود را دارند. اگر در یک نظریه اجتماعی هم وجود داشته باشد، در تفسیر آن اختلاف نظر خواهد بود، حتی در علم اقتصاد که ریاضی‌ترین رشته علوم انسانی است، وحدت رویه وجود ندارند.

وی در ادامه با اشاره به علوم اجتماعی گفت: علوم اجتماعی شامل توصیف انسان مطلوب، توصیف انسان محقق و تغییر انسان محقق به انسان مطلوب است. در این تغییر علوم انسانی، وضع قوانین، راهبردها و تغییر ساختار را برعهده دارد. علوم اجتماعی فقط نظریه نیست بلکه بخش مهم علوم اجتماعی ایجاد ساختاری برای تحول است.

خسروپناه با اشاره به چالش‌های نظام جمهوری اسلامی ایران گفت: بعد از گذشت چهار دهه از عمر جمهوری اسلامی ایران، با چالش‌هایی مواجه هستیم که باید به فکر حل آنها باشیم، بنده هشت دسته‌بندی برای چالش در نظر گرفته‌ام که در ادامه به آنها می‌پردازم.

معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی چالش اول را چالش‌های اجتماعی مانند آسیب‌های اجتماعی، مهاجرت، طلاق و محیط زیست اعلام کرد.

وی ادامه داد: چالش دوم چالش‌های رفتاری و روانی شامل افسردگی، ناامیدی و اعتیاد است. با تحقیقاتی که بنده انجام داده‌ام متأسفانه در نسل چهارم و پنجم سیر نزولی امید را مشاهده می‌کنیم. وقتی می‌شنوید دانشجوی دانشگاه شریف به‌خاطر شکست عشقی دست به خودکشی می‌زند شاید تعجب کنید ولی باید برای این موضوعات چاره‌ای بیندیشیم.

وی ادامه داد: خوشبختانه آمار خودکشی، آمار اعتیاد به مراتب کمتر از جامعه است. متأسفانه گرایش به اعتیاد و مشروبات الکلی در کشور رو به افزایش است و جوان‌ها به کام مرگ کشیده می‌شوند. برخی که عرق مذهبی دارند، می‌گویند حق‌شان است، چرا چنین کاری کرده‌اند. نباید این‌گونه برخورد شود. اینها فرزندان ما هستند. وقتی عده‌ای چنین راهی را انتخاب می‌کنند باید برای آنها چاره بیندیشیم.

وی دسته سوم چالش‌ها را حقوق و قوانین دانست و ادامه داد: مشکل چک، بیمه و گمرک در کشور ما رو به فزونی است که باید برای آنها چاره‌اندیشی شود.

خسروپناه گفت: ‌چالش چهارم ساختاری است. به دوگانگی سیاست‌گذاری و اجرا برمی‌گردد. مقام معظم رهبری مدام سیاست‌گذاری می‌کنند ولی در اجرا اتفاق دیگری می‌افتد. ناکارآمدی در بانک‌ها باعث ایجاد اختلاس شده. امروز مهم‌ترین مشکل در سیستم قضایی، ورود افراد به دادگستری است. باید ساختارها تغییر کند و سیستم‌ها الکترونیک شود. این‌گونه جلوی فساد گرفته می‌شود.

وی چالش بعدی را چالش اقتصادی دانست و گفت: مردم ایران چهار و نیم برابر بیشتر از مردم دنیا مصرف می‌کنند. مصرف‌گرایی در ایران بیداد می‌کند.

معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی گفت: چالش بعدی، چالش تعلیم و تربیت است. نظام آموزشی ایران، نظام هوش‌محور و حافظه‌محور است. ضریب هوشی دانش‌آموزان سنجیده می‌شود نه ضریب تفکر آنها. کسانی جامعه را می‌سازند که تفکر می‌کنند. درصد کمی از نوابغ در طول تاریخ جامعه را متحول کرده‌اند. این متفکران بوده‌اند که جهان را تغییر داده‌اند.

وی چالش‌های بعدی را چالش بهداشت و درمان و ناکارآمدی مدیریت در صنعت اعلام کرد.

خسروپناه تأکید کرد: در کشورهایی مانند آمریکا و انگلیس، سه‌چهارم قطب‌های علمی در حوزه علوم انسانی هستند. جهان امروز با علوم انسانی اداره می‌شود.

وی در ادامه در ارائه راهکارها 10 پیشنهاد مطرح کرد. خسروپناه جدی گرفتن علوم انسانی را به‌عنوان پیشنهاد اول اعلام کرد و گفت: علوم انسانی سه لایه معرفتی، نظریه‌ها و نهادی دارد. برای اینکه علوم انسانی کارآمد باشد نباید فقط بر رشته‌های دانشگاهی یعنی همان علوم انسانی نهادی تمرکز کرد، بلکه باید به لایه‌های معرفتی و نظریه‌ها نیز توجه کرد.

خسروپناه ادامه داد: باید پیوند وثیقی بین نهادهای علوم انسانی و نهادهای اجتماعی دولتی برقرار شود.

معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی خواستار تمرکز استادان بر موضوعات تخصصی شد و ادامه داد: استادان برای اینکه متخصص شوند نمی‌توانند بر روی چند علم و رشته تمرکز داشته باشند.

وی راهکار بعدی را تأسیس و کشف رشته‌های میان‌رشته‌ای و دانشکده‌های میان‌رشته‌ای اعلام کرد و افزود: تدوین علوم انسانی بومی و اسلامی بسیار مهم است، یعنی باید با استفاده از علوم انسانی اسلامی ساحت‌های مختلف انسان‌ها را شناخت.

خسروپناه جدی گرفتن کرسی‌های نظریه‌پردازی و آزاداندیشی را در دانشگاه‌ها خواستار شد و ادامه داد: هیچ خط قرمزی برای برگزاری کرسی‌ها وجود ندارد. باید حرف‌های اساتید و انتقادهای مهم را با رعایت اخلاق و ادب در این کرسی‌ها مطرح کرد.

وی راهکار بعدی را بهره‌مندی از نظریه‌ها و تجربیات دنیای مدرن دانست و گفت: باید به این تجربیات استناد کرد و از آنها بهره گرفت.

معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی، خواستار پیوند علوم انسانی با علوم اسلامی شد.

خسروپناه داشتن نگاه تمدنی و پیشرفت علوم انسانی را راهکار دیگر مقابله با چالش‌های نظام جمهوری اسلامی ایران دانست.

وی ادامه داد: تشکل‌ها، انجمن‌های علمی و قطب‌های علمی باید فراتر از فعالیت‌های فرهنگی عمل کنند و به‌سمت نوآوری علمی به‌صورت جمعی بروند.

انتهای پیام/4040/ 4122/پ