در چهارمین دوره مسابقه داستان کوتاه دانشجویی چه گذشت؟

شادمان شکروی، رییس مرکز نویسندگی خلاق معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی دانشگاه شهید بهشتی و مسئول گروه داوری چهارمین دوره مسابقه داستان کوتاه دانشجویی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری آنا ضمن بیان نکاتی در رابطه با داستان‌ها و شرکت کنندگان این دوره، در مقایسه با دوره سوم و دوره های قبلی گفت: «روی هم رفته سطح کمی و کیفی داستان‌ها در این دوره به مراتب از دوره‌های گذشته بالاتر بود. ضمن اینکه دانشگاه های دولتی بر خلاف دوره قبل، حضور پررنگ‌تری نسبت به دانشگاه های غیر دولتی داشتند.»

وی افزود: «بیشترین شرکت‌کنندگان از گروه‌های علوم انسانی، فنی و مهندسی، و علوم پایه و کمترین شرکت‌کنندگان از گروه‌های کشاورزی و هنر بودند. مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در این دوره بالاترین تعداد شرکت کننده را داشتند و آمار شرکت کنندگان مشغول به تحصیل در دوره‌های دکترای تخصصی و حرفه ای نسبت به دوره‌های قبل افزایش و در مقابل دوره‌های کاردانی، کاهش معنادار داشت.»

شکروی در مورد کیفیت داستانها اشاره کرد: «عمده داستان ها در حوزه‌های اجتماعی و مذهبی بودند. داستان‌های با بن‌مایه فلسفی، انتقادی و فانتزی رده‌های بعدی کمیت را شامل می‌شدند و کمترین مقدار به داستان های فانتزی، علمی – تخیلی و گوتیک اختصاص داشت.»

به گفته او: «در مورد ارزش داستان‌ها، متاسفانه همانند دوره‌های گذشته، درصد قابل توجهی از داستان‌ها، در حد مجلات زرد بودند که این برای دانشگاه یک ضعف بزرگ محسوب می‌شود. هرچند داستان‌های در حد مجلات متوسط و فاخر داخلی و حتی بین الماللی در این دوره نمایش چشمگیرتری داشتند. گرایش به سبک های رئالیسم دامستیک، رئالیسم سوپرمارکتی و مینی‌مالیست‌های پسامدرن، در این دوره نسبت به دوره قبل بیشتر و در مقابل گرایش به شیوه های رئالیسم جادویی، رئالیسم شگفت انگیز، فراداستان و رئالیسم نخبه گرا، به مراتب کمتر بود.»

وی اضافه کرد: «در این دوره گرایش به نوع کوتاه نویسی نیویورکریست‌های معاصر بیشتر و سبک‌های مرکز گریز از نوع بارتلیسمو کمتر مشاهده شد. نقطه قوت داستان‌های مرحله نیمه نهایی و بخصوص نهایی، درونمایه غنی، ساختار تراش خورده، نوآوری و شیوه نگارش و نقاط به نسبت ضعیف تر داستان ها، اندیشه ورزی و جسارت پرداختن به مضامین دشوار و رنج آور بود. ضمن اینکه استعداد ذاتی نویسندگان بخصوص در دوره نهایی، بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داد.»

شکروی توضیح داد: «به نظر می رسد گرایش به سمت فلاش فیکشن ها و دیگر قالب های کوتاه کوتاه و در مقابل کاهش گرایش به داستان های کوتاه بلند و کوتاه، افزایش چشمگیر یافته که نشان از عنایت جدی نسل جوان به کوتاه کوتاه نویسی دارد. هرچند دشوار است که مرز کوتاه کوتاه نویسی فاخر را از بداهه نویسی و تولید سریع و سریالی، تمیز داد.»

وی در خاتمه اشاره کرد: «داستان های مرحله نهایی تقریبا همه از سطح خوب و قابل قبولی برخوردار بوده است و با عنایت به سن عمده شرکت کنندگان (بین بیست تا سی سال)، به نظر می رسد که نسل اندیشمند و مطلعی در حال شکل گیری است که از پشتوانه غنی علمی و ادبی و در عین حال اشتیاق درونی برخوردار است. متاسفانه عدم کانون های کشف و پرورش استعداد در دانشگاه ها و افراط در آموزش و ترویج یکسویه ادبیات کلاسیک، در تضاد با این سرمایه غنی انسانی قرار می گیرد و چه بسا سبب تضعیف و یا محو آن در دانشگاه ها شود.»

رییس مرکز نویسندگی خلاق دانشگاه شهید بهشتی درباره روند داوری‌ها گفت: « در این دوره نیز همانند دوره‌های گذشته داوری در سه مرحله انجام گرفته است. معیار داوری بخش‌ها متفاوت بوده که برای هر بخش امتیاز خاص در نظر گرفته شده است. در نهایت متوسط امتیازها جهت گزینش برگزیدگان نهایی محاسبه شده است. در عمده موارد رقابت بین برگزیدگان نهایی تنگاتنگ و در حد سه یا حتی یک امتیاز بوده است. بنابراین همگی شرکت کنندگان را می بایست تقریبا در یک سطح و گروه ممتاز تلقی کرد.»

وی همچنین با اشاره به برگزاری مراسم اختتامیه اظهار داشت: «مراسم در دو بخش علمی و هنری، از ساعت هشت و سی تا چهارده روز شنبه 8 خرداد در محل معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی شهید بهشتی برگزار شد. در بخش علمی، برگزیدگان به گفتگو در مورد آثار یکدیگر و نیز آسیب شناسی ادبیات معاصر دانشگاهی ایران پرداختند. در بخش دوم شعر خوانی و اجرای موسیقی سنتی در نظر گرفته شده بود که مورد توجه قرار گرفت. گفتگوی کوتاه دانشجویان با مهندس شهرستانی معاونت فرهنگی نیز پایان بخش برنامه بود.»