کشف شبکه مخفی از مغزهای کوچک در سیستم عصبی

به گزارش گروه علم و فناوری آنا به نقل از Science Alert، محققان شواهدی دال بر وجود یک شبکه مخفی از مغزهای کوچک پیدا کرده‌اند که می‌تواند درک ما از چگونگی انتقال درد در سراسر بدن را تغییر دهد و موجب انقلابی در طراحی و تولید داورهای مسکن شود. فرض فعلی این است که احساس درد تنها توسط سیستم عصبی مرکزی، مغز و و نخاع، تفسیر و ترجمه می‌شود. اما تحقیقات جدید حاکی از آن است که سیستم عصبی محیطی، برخلاف آنچه برای قرن‌ها تصور می‌شد، نقش بسیار مهم‌تری را در این پروسه ایفا می‌کند.

البته این مطالعه تاکنون تنها روی موش‌ها انجام شده است، بنابراین قبل از اینکه کتاب‌های درسی بازنویسی شود نیاز است که این تحقیقات روی انسان‌ها نیز صورت بگیرد. اما با توجه به شباهت‌های موجود بین سیستم عصبی جوندگان و انسان‌ها، این یافته‌ها دلیل بسیار قانع کننده‌ای را ارائه می‌دهند تا نگاه دقیق‌تری به سیستم عصبی محیطی در انسان داشته باشیم. به خصوص حالا که کشمکش‌های زیادی بر سر تولید داروهای موثر در تسکین دردهای مزمن و شدید وجود دارد.

نیکیتا گمپر، محقق دانشگا لیدز بریتانیا، می‌گوید: «هنوز نمی‌دانیم که این سیستم چگونه کار می‌کند اما قطعا ساختارهایی وجود دارند که اجازه تفسیر و تغییر اطلاعات لمسی دریافت شده توسط مغز را به سیستم عصبی محیطی می‌دهند. برای درک بهتر و دقیق‌تر از این پروسه، به مطالعات بیشتری نیاز است».

سیستم عصبی محیطی شامل تمامی اعصابی می‌شود که سیستم عصبی مرکزی را با اطلاعاتی از سراسر بدن تغذیه می‌کنند. برای کسانی که آناتومی نخوانده‎اند: همه خط‌های آبی در عکس زیر سیستم عصبی محیطی و مناطق زرد، مغز و نخاع، سیستم عصبی مرکزی را نشان می‌دهند.

همانطور که می‌بینید، سیستم عصبی محیطی به خوبی نقشه برداری شده است اما تا به امروز دانشمندان گمان می‌کردند این سیستم کم و بیش یک شبکه سیم‌کشی است که پیام‌های عصبی را از مناطق دیگر بدن به سیستم عصبی مرکزی می‌رساند.

همچنین محققان فکر می‌کردند که تمامی تصمیمات توسط سیستم عصبی مرکزی و عمدتا مغز گرفته می‌شود؛ سپس پیام‌های عصبی از طریق سیستم عصبی محیطی به بیرون فرستاده می‌شود تا به اندام‌ها گفته شود که چگونه واکنش نشان دهند.

این بخشی از «نظریه دروازه کنترل درد» است که بیان می‌کند یک دروازه ساده بین سیستم عصبی مرکزی و محیطی وجود دارد که کنترل کننده اطلاعات ارسالی به سیستم عصبی مرکزی است. مطالعه جدید حاکی از آن است که سیستم عصبی مرکزی قادر به تغییر سیگنال‌ها، حتی قبل از آن که به سیستم عصبی مرکزی برسند، است.

دانشمندان بر این باورند که این دروازه‌ها به عنوان ناظر درمانی درد مورد استفاده قرار می‌گیرند. در سال‌های اخیر، شواهدی به دست آمد که نشان می‌داد، سیستم عصبی محیطی نقش پیچیده‌تری در بدن دارد اما این اولین مدرک محکم دال بر تفسیر و تعدیل احساس درد توسط این سیستم است.

این پژوهش به خصوص به مطالعه گانگلیون سیستم عصبی محیطی پرداخت. گانگلیون مجموعه‌ای از غدد کوچک در سیستم عصبی است که پیش از این گمان می‌شد تنها در ارسال پیام‌های عصبی نقش دارد و ارتباطی بایکدیگر برقرار نمی‌کنند. پس از مطالعه سلول‌های گانگلیون موش‌ها، دانشمندان متوجه شدند که این غدد با کمک مولکول سیگنال‌دهی «GABA» قادر به تبادل اطلاعات بین خود هستند؛ توانایی که تا پیش از گمان می‌شد تنها محدود به سیستم عصبی مرکزی باشد.

دانشمندان با بررسی دقیق‌تر سیستم محیطی، سازه‌هایی یافتند که ارتباط عصبی در ساختار سیستم عصبی محیطی ممکن می‌سازد. این پدیده مانند این است که هر حسگر عصبی دارای یک مغز کوچک بوده که قادر است تا حدی اطلاعات دریافتی را تفسیر کند.

مترجم: هانا حیدری