سیاه‌چاله عظیم، یک ستاره را تکه پاره کرد

به گزارش گروه علم و فناوری آنا به‌ نقل از Scientific American، در حدود 3/8 میلیارد سال قبل، ستاره‌ای بسیار بزرگتر از خورشید که ASASSN-15lh نام داشت، منفجر شد و از خود چنان نور و انرژی‌ای منتشر کرد که لقب نورانی‌ترین انفجار را به‌ خود داد. انفجار این ستاره نوری را با شدت 570 میلیارد برابر نور خورشید امروزی ما در فضا پراکنده کرد که در سال 2015 روی زمین مشاهده شد اما همین میزان نور و انرژی، سوال‌های زیادی را برای کیهان‌شناسان پدید آورد.

نخستین تئوری‌ها حاکی از این بود که ASASSN-15lh یک ستاره بسیار بزرگ است که با تمام شدن سوختش، مانند هر سوپرنوای دیگری، منفجر شده و انرژی زیادی را آزاد کرده است که ناشی از بزرگ و غیرعادی بودن این ستاره است. حال پس از یک‌ سال بررسی روی داده‌های ثبت‌شده از این اتفاق نادر، مشخص شده است که علت این شدت، نه تنها بزرگی ستاره نبوده، بلکه ستاره از حد معمول هم کوچک‌تر بوده است اما یک هیولای سیاه آن‌ را تکه پاره کرده است.

در بررسی‌های تکمیلی مشخص شد که ASASSN-15lhدر مرکز کهکشانی قرمز‌ رنگ قرار دارد که نیمه‌تاریک و بسیار ساکت است اما حدس می‌زنید در مرکز کهکشان چه چیز دیگری یافت می‌شود؟ یک سیاه‌چاله به اندازه یک میلیارد برابر بزرگ‌تر از خورشید با جاذبه هیولایی خود، ستاره را از هم دریده و موجب انتشار حجم عظیمی از انرژی و نور شده است.

همچنین این کشف توضیحی برای پدیده‌ عجیب دیگری نیز فراهم کرد. کیهان‌شناسان مشاهده کرده بودند که پس از این انفجار، ASASSN-15lh برخلاف سوپرنواهای دیگر که سرد و کوچک می‌شوند، داغ‌تر شده است اما توضیحی برای آن نداشتند تا این‌ که مشخص شد انفجار به‌ دلیل پایان سوخت نبوده است و جاذبه وحشتناک سیاه‌چاله آن را رقم زده است.

براساس نظر کیهان‌شناسان، این پدیده که «واپاشی جزر و مدی» نام دارد بسیار نادر است و تنها 10 مورد از آن در طول زندگی بشر قابل مشاهده بوده است که این مورد، درخشان‌ترین آن است. کهکشان سرخ‌فام که سیاه‌چاله و ستاره زخم‌خورده در آن قرار دارند، 3/8 میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد و به‌همین دلیل اتفاقی که نزدیک به 4 میلیارد سال قبل در آن روی‌ داده است، اکنون برای ما قابل مشاهده است.

مترجم: بهزاد احمدی‌نیا