توربین بخار دانش‌بنیان و پیشرفته ایرانی در آستانۀ بهره‌برداری قرار گرفت

به گزارش خبرگزاری آنا؛ این مجموعۀ دانش‌بنیان ایرانی با تکیه بر دانش بومی و تجربه بیست ساله در طراحی و ساخت توربین‌های گاز و بخار، پروژه طراحی توربین بخار دو فشاره بومی با توان ۱۸۰ مگاوات را به مرحله نهایی رسانده است. این توربین با فناوری روز دنیا مطابقت دارد و در کنار توربین گاز MGT-۷۰ می‌تواند بازدهی نیروگاه‌های سیکل ترکیبی را به حدود ۵۳ درصد برساند.

توربین طراحی شده دارای ساختار تک پوسته و دو فشاره است و با جریان عبوری معکوس کار می‌کند. فشار کاری این توربین ۱۰۰ بار، دمای عملیاتی ۵۵۵ درجه سانتی‌گراد و دبی جرمی ۱۴۱.۱ کیلوگرم بر ثانیه تعیین شده است. توان نامی این توربین در پیکربندی سیکل ترکیبی ۱۷۸ مگاوات خواهد بود.

جعفر هوشمند، مدیر طراحی و توسعه این محصول اعلام کرد مرحله طراحی مهندسی این توربین بیش از ۹۵ درصد پیشرفت داشته است. بخش‌های تأمین مواد و ساخت نیز آغاز شده‌اند. طراحی روتور و پره‌ها، به کارگیری مواد و فناوری‌های نوین ساخت، انجام محاسبات دینامیکی، رعایت استاندارد‌های جهانی، طراحی سیستم‌های کنترلی و تأمین قطعات خاص از مهم‌ترین چالش‌های فنی این پروژه محسوب می‌شوند.

وی با اشاره به دریافت ۴۴ میلیارد تومان اعتبار مالیاتی برای این پروژه، نقش معاونت علمی و برنامه اعتبار مالیاتی را در پیشبرد طرح بسیار مؤثر توصیف کرد. این برنامه با کاهش ریسک‌های فنی، مدیریتی و مالی، مسیر توسعه محصولات جدید را هموار کرده و به شتاب‌گیری پروژه‌های تحقیق و توسعه شرکت کمک شایانی نموده است.

هوشمند توسعه این توربین را راهکاری برای حل مشکل ناترازی برق کشور دانست. این محصول به تنوع بخشیدن به سبد محصولات گروه مپنا، ورود به صنایع بالادستی و پاسخگویی به نیاز صنایع بزرگی مانند پتروشیمی، فولاد، سیمان و پالایشگاه‌ها کمک خواهد کرد.

تولید بومی این محصول باعث شده تنها مقدار محدودی از مواد اولیه و برخی قطعات خاص از خارج از کشور تأمین شوند. این رویکرد صرفه‌جویی ارزی چشمگیری در مقایسه با واردات کامل محصولات مشابه خارجی به همراه دارد.

گروه مپنا بر این باور است تداوم حمایت‌هایی مانند اعتبار مالیاتی و اجرای سیاست‌های صحیح، می‌تواند توسعه محصولات دانش‌بنیان پیشرفته را تسریع کند. این اقدام جایگاه ایران را به عنوان یکی از بازیگران مؤثر در صنعت توربین‌های بخار و گاز پیشرفته تثبیت خواهد کرد.

در تکمیل گزارش بالا، بررسی مفاهیم فنی و اقتصادی مرتبط با پروژه توربین بخار پیشرفته ایرانی، نشان می‌دهد که این دستاورد نه‌تنها از منظر مهندسی قابل توجه است، بلکه از نظر سیاست‌گذاری مالی نیز نمونه‌ای موفق از بهره‌گیری از ابزار‌های حمایتی مانند اعتبار مالیاتی محسوب می‌شود.

اعتبار مالیاتی چیست و چگونه مصرف می‌شود؟

اعتبار مالیاتی در نظام مالیات بر ارزش افزوده ایران، به مالیاتی اطلاق می‌شود که مؤدی هنگام خرید کالا یا خدمات پرداخت کرده و می‌تواند آن را از مالیات‌های دریافتی خود کسر کند. این ابزار به‌ویژه برای شرکت‌های تولیدی و دانش‌بنیان اهمیت دارد، زیرا بخشی از هزینه‌های تحقیق و توسعه، خرید تجهیزات و مواد اولیه را کاهش می‌دهد.

اعتبار مالیاتی تنها در صورتی قابل پذیرش است که خرید از فروشنده ثبت‌شده در نظام مالیات بر ارزش افزوده انجام شده باشد، صورتحساب رسمی صادر شده باشد، پرداخت از طریق سیستم بانکی صورت گرفته باشد و اطلاعات در سامانه مؤدیان ثبت شده باشد.

توربین‌های بخار چطور ساخته می‌شوند؟

ساخت توربین بخار فرآیندی پیچیده و چندمرحله‌ای است که شامل طراحی مهندسی، ماشین‌کاری دقیق، کنترل کیفیت، مونتاژ و تست نهایی می‌شود. تارنمای اینترنتی Turtle Turbines در این خصوص می‌نویسد، طراحی توربین با استفاده از نرم‌افزار‌های شبیه‌سازی انجام می‌شود تا عملکرد بهینه تضمین گردد. قطعاتی مانند روتور و پره‌ها از آلیاژ‌های مقاوم در برابر دما و فشار بالا ساخته می‌شوند. ماشین‌کاری با دقت میکرونی، تست‌های غیرمخرب مانند اولتراسونیک و مونتاژ دقیق از مراحل حیاتی این فرآیند هستند. در نهایت، توربین در شرایط مختلف بار و سرعت تست می‌شود تا عملکرد آن در محیط واقعی تضمین گردد.

کشور‌هایی که بیشترین تولیدکننده توربین بخارتولید می‌کنند

تولید توربین بخار در سطح جهانی محدود به چند کشور صنعتی است. براساس گزارش منابع رسانه‌ای، شرکت‌هایی مانند زیمنس (آلمان)، جنرال الکترونیک (آمریکا)، میتسوپیشی (ژاپن)، Doosan (کره جنوبی) و بهارات الکترونیک (هند) از تولیدکنندگان اصلی توربین بخار هستند. ایران نیز با توسعه محصولات بومی مانند توربین ۱۸۰ مگاواتی مپنا، در مسیر ورود به این باشگاه صنعتی قرار گرفته است.

کاربرد‌های صنعتی توربین بخار را بیشتر بشناسید

توربین‌های بخار در صنایع مختلفی کاربرد دارند. براساس گزارش تارنمای اینترنتی EMS Power Machines این توربین‌ها در نیروگاه‌های حرارتی، سیکل ترکیبی، پتروشیمی، پالایشگاه‌ها، صنایع فولاد، سیمان و حتی در سیستم‌های گرمایش منطقه‌ای استفاده می‌شوند. توربین‌های بخار می‌توانند به‌صورت کندانسینگ یا بک‌پرشر طراحی شوند و در کنار تولید برق، بخار فرآیندی نیز برای مصارف صنعتی فراهم کنند. همچنین، در سیستم‌های مکانیکی برای راه‌اندازی کمپرسور‌ها و پمپ‌های بزرگ نیز کاربرد دارند.

پروژه توربین بخار پیشرفته گروه مپنا، نمونه‌ای موفق از تلفیق دانش فنی، سیاست‌گذاری مالی و هدف‌گذاری صنعتی است. بهره‌گیری از اعتبار مالیاتی به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند و مسیر ورود ایران به جمع تولیدکنندگان توربین‌های بخار پیشرفته را هموار خواهد کرد. این دستاورد می‌تواند الگویی برای سایر شرکت‌های دانش‌بنیان باشد تا با تکیه بر حمایت‌های قانونی و ظرفیت‌های بومی، به توسعه فناوری‌های راهبردی در کشور بپردازند.