هوش مصنوعی MIT توالیهای DNA را با دقت بالا بازنویسی میکند

به گزارش خبرگزاری آنا؛ تیمی از محققان دانشگاه MIT موفق شدهاند سیستمی طراحی کنند که با استفاده از هوش مصنوعی قادر است توالیهای DNA را با دقت بالا بازنویسی کند. این مدل ژننویس که در مرحله آزمایشگاهی توسعه یافته، بهجای ایجاد تغییرات تصادفی در ساختار ژنتیکی، توالیهایی با طراحی منطقی و بر اساس تحلیل دادههای زیستی تولید میکند.
این فناوری جدید در مقایسه با روشهای سنتی مهندسی ژنتیک، نهتنها دقت بالاتری دارد، بلکه امکان کنترل پیشرفتهتری بر عملکرد ژنها فراهم میآورد. به گفته پژوهشگران، مدل طراحیشده قادر است عملکرد پروتئینها را بهینه کرده، سرعت بیان ژن را افزایش دهد و حتی بهگونهای تنظیم شود که تنها در سلولهای خاص و در زمانهای خاص فعال شود.
این سطح از دقت در طراحی ژنها میتواند کاربردهای گستردهای در حوزه پزشکی شخصیسازیشده داشته باشد. یکی از چشماندازهای مطرحشده توسط تیم تحقیقاتی، تولید ژنهایی است که بهطور ذاتی در برابر بیماریهای خاص مقاوم باشند. بهعبارت دیگر، بهجای درمان بیماریها پس از بروز آنها، میتوان ژنهایی طراحی کرد که اساساً اجازه بروز بیماری را ندهند.
مدل مذکور با استفاده از دادههای زیستی گسترده، ساختارهای زبانی ژنتیکی را تحلیل میکند و توالیهایی ارائه میدهد که بیشترین احتمال موفقیت عملکردی را دارند. این روش که ترکیبی از یادگیری ماشین و زیستشناسی مولکولی است، گامی مهم در جهت نزدیکتر شدن علم به مفهوم «طراحی ژنتیکی هدفمند» به شمار میرود.
با این حال، مانند بسیاری از فناوریهای نوین در حوزه زیستفناوری، نگرانیهایی نیز در خصوص سوءاستفاده از چنین ابزاری مطرح شده است. برخی کارشناسان حوزه امنیت زیستی هشدار دادهاند که توانایی بازنویسی دقیق ژنها، میتواند به تولید سلاحهای بیولوژیکی هدفمند منجر شود که پیامدهای غیرقابل پیشبینی در سطح جهانی خواهند داشت.
پژوهشگران MIT نیز در کنار معرفی قابلیتهای فنی مدل خود، بر لزوم تدوین چارچوبهای اخلاقی و نظارتی برای استفاده از این فناوری تأکید کردهاند. به گفته آنها، توسعه چنین ابزارهایی باید همزمان با گفتمانهای حقوقی، علمی و بینالمللی همراه باشد تا مسیرهای پژوهشی در این حوزه در چارچوبهای مشخص و مسئولانه پیش برود.
در حال حاضر این سیستم در مرحله آزمایشگاهی قرار دارد و برای استفاده در محیطهای واقعی پزشکی، نیازمند آزمایشهای بیشتر، ارزیابیهای ایمنی، و بررسیهای قانونی است. با این حال، توسعه این فناوری میتواند یکی از مهمترین گامها در مسیر طراحی درمانهای ژنتیکی پیشرفته در آینده نزدیک باشد.
انتهای پیام/