شعر نباید امری تفننی و مجلس گرمکن باشد/ احیای یک رویداد ادبی پس از ۵ سال
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، نشست خبری «هجدهمین جشنواره ملی شعر جوان سوره» پیش از ظهر امروز سهشنبه ۶ آذر در حوزه هنری و با حضور میلاد عرفانپور رئیس مرکز آفرینشهای ادبی، علی داوودی مدیر دفتر شعر مرکز آفرینشهای ادبی و محمد سعید میرزایی دبیر علمی جشنواره برگزار شد.
میلاد عرفانپور در ابتدای این نشست با ارائه توضیحاتی در خصوص این رویداد گفت: شعر فارسی پاسدار کیان فرهنگی و هویتی ماست و امروز جوانان جلودار کاروان شعر هستند و امروز این رسالت بزرگ بر دوش جوانان قرار دارد. افرادی که در دهههای گذشته ثابت کردند پیشروترین حرفها را باید از آنها شنید و جریانهای اصلی شعر روزگار ما را انها راهبری کردند. از نخستین روزهای انقلاب اسلامی هم جوانان خطوط تازه را برای شعر انقلاب و شعر فارسی پایه گذاری کردند. قیصر امین پوز، سلمان هراتی و... نخستین ستارگان درخشان شعر انقلاب اسلامی بودند. امروز در دهه پنجم انقلاب اسلامی درخت شعر جوان بالنده است و بار و برکت بسیاری داشته و هرآنچه میتواند به عنوان ظرفیتهای نو شعر فارسی به ان اشاره کرد، چیزی است که جوانان گذشته به ان اضافه کردن و نسل امروز به خوبی آن را ادامه میدهند.
شعر نباید در جایگاه تفننی باشد
وی افزود: ما اگر میخواهیم میراثدار خوبی برای فرهنگ هویت ایران و ایرانی باشیم باید جایگاه شعر را بشناسیم. این جایگاه تفننی، جنبی در خط مشی گذاری فرهنگی نیست، شعر نقل مجالس و گرم کننده مجالس فرهنگی نباید دیده شود، چون این نوع نگاه به شعر مخرب و آسیبزا است. ما از بزرگان فرهنگ ایرانی اسلامی آموختیم شعر مهمترین هنر ایرانیان بوده است. امروز شما از هر ایرانی که بپرسید از ایران هزاران سال گذشته چند چهره و شخصیت بزرگ و جریانساز را نام ببرد، قطعا بخش عمدهای از این نامها شاعران هستند. افرادی که حکیم و دانشمند و آگاه به زمانه خود بودند و حرفهایی زده اند که آن حرفها امروز برای جهانیان حرفی تاره است و اثری است که باید بماند و موجب تجلی جوامع اجتماعی مختلف شود.
رئیس مرکز آفرینشهای ادبی گفت: اگر از دانش آموزان بپرسید دوست دارند چه کاره شوند، کمتر دانش آموزی است که دوست داشته باشد شاعر شود. چون ما در سیاستگذاری و خط مشیگزاری فرهنگی نتوانستیم جایگاه شعر را به عنوان قلب فرهنگ ایرانی اسلامی تبیین کنیم، و گرامی بداریم. ما نتوانستیم این جایگاه را زنده نگه داریم و امروز بر دوش حوزه هنری، وزارت ارشاد و همه نهادهای متولی است که جایگاه شعر را پاس بدارند انگونه که در شان شعر پارسی و در شأن هویت ایرانی اسلامی ماست.
وی افزود: صحبت کردن از شعر باید فراتر از سخنان کلیشهای باشد و به عمق چالشهای شعر مربوط باشد. امروز در حوزه هنری شاهد برنامههای خوبی در حوزه شعر هستیم، برنامههایی که اغلب به شعر جوان میپردازند. اگر قرار است آینده شعر پارسی تضمین شود این بار زا باید جوانان به دوش بکشند. برگزاری دوره آفرینشهای ادبی مطلع اختصاص دارد به عزیزانی که نخستین کتاب شعرشان را میخواهند منتشر کنند. اتفاق دیگر برگزاری دوره آموزشهای تکمیلی شعر برای بانوان است. بانوان از حیث کنیت و کیفیت روزگار خوبی را سپری میکنند و ظرفیت ممتاز بانوان انقلاب اسلامی قابل قیاس با هیچ دوره دیگری نیست. ما تلاش داریم از ظرفیت انبوه این حوزه استفاده کنیم و خلاهای موجود در این میان را کم کنیم.
این شاعر شناخته شده ادامه داد: ما از سالیان گذشته تا به امروز دو رویداد مهم در مرکز داشتیم، یکی جشنواره جوان سوره در شعر و دیگری جشنواره شعر انقلاب. امسال برای احیای این رویدادها جلسات زیادی داشتیم. جشنواره شعر جوان سوره که سالها با عنوان جشنواره شعر و داستان جوان سوره برگزار میشد از سال ۹۸ به دلیل کرونا برگزار نشد و تا به امروز ابن روند ادامه داشت. جشنواره شعر و داستان انقلاب هم در این سالها برگزار شد و امسال تصمیم گرفتیم امسال جشنوارههای شعر و داستان را از هم جدا کنیم. تغییری هم در سیاستگذاری این رویدادها ایجاد کردیم. از جمله اینکه امسال در هجدهمین جشنواره ملی شعر جوان سوره مجموعههای شعر منتشرنشده و منتشرشده میتوانند در این رویداد حضور پیدا کنند. بخشهای دیگری هم به این رویداد اضافه شده است.
عرفانپور اضافه کرد: جشنواره شعر انقلاب هم به همایش شعر انقلاب تغییر نام میدهد و دو هدف عمده را دنبال میکند. یکی اینکه فراخوان نخواهد داد و خود ما با تشکیل هیئت علمی ده شاعر پیشرو شعر انقلاب در سال گذشته را انتخاب میکنیم. ما وظیفه خود میدانیم شاعرانی که در سال گذشته متمایز عمل کردند را تقدیر کنیم و همایش بزرگی با حضور چهرههای برتر شعر انقلاب اسلامی شکل میگیرد و دو تا سه روز برنامه مفصلی در یکی از استانها داریم.
احیای یک رویداد ادبی پس از ۵ سال
در ادامه جلسه علی داوودی مدیر دفتر شعر مرکز آفرینشهای ادبی حوزه هنری در سخنانی در مورد جشنواره شعر جوان سوره گفت: شکلگیری چنین رویدادهایی به پیداش نسلهای مختلف شاعران و چهرههای ادبی بسیار کمک کرده است. چهرههای فعال امروز شعر در هر قالبی، در این رویداد شرکت کردند و این نشاندهنده جایگاه این رویداد است. ما تا پیش از ان جشنوارههای شعر دانشآموزان را داشتیم و جشنوارهای که به طور تخصصی به جوانان بپردازد خیلی کم بود. اما در نهایت این رویداد راهاندازی شد و استعدادهای زیادی در این جشنواره شناسایی شده و به جامعه ادبی معرفی شدند. در این رویداد ملاک شعر بود و مضامین مختلفی هم در آثار وجود داشت و همه چیز با محوریت صمیمیت شکل میگرفت و همه چیز با ملاکهای ادبی سنجیده میشد.
این جشنواره هر سال به میزبانی یک استان برگزار میشد و از این منظر هم یک پوشش ملی داشت و هر سال استانی با جشنواره ارتباط برقرار میکرد. چهرههای مختلفی از سراسر کشور نیز در دورههای گوناگون مهمان این برنامه بودند. این جشنواره تا پنج سال پیش هم برگزار میشد اما به واسطه کرونا این رویداد متوقف شد و تا به امروز برگزار نشد. اما حالا یک موقعیت پیش آمده تا جریان آزاد با گردهمایی شاعران ایجاد شود.
در اواسط جلسه، علیرضا قزوه و ناصر فیض شاعران شناخته شده کشورمان نیز به این جلسه اضافه شدند.
پایگاهی برای تجمع شاعران شعر انقلاب
علیرضا قزوه نیز در این نشست گفت: امروز در سالنی هستیم که به نام هنرمندی است که در بالغ شدن شعر انقلاب نقش اساسی داشت. اینجا پایگاهی بود که بزرگان شعر انقلاب در آنجا دور هم جمع شدند و ما اگراز دهه شصت چیزی یاد گرفتیم در همین پایگاه بود. استعدادهای بسیار خوبی در شعر امروز ایران است. در دهه شصت شعر انقلاب با حضور ستارگان بزرگی آغاز به کار کرد ولی امروز شعر انقلاب اسلامی وارد سبک تازه ای شده و امیدوارم بتوانیم ادای دینی به بزرگان شعر انقلاب اسلامی داشته باشیم.
ناصر فیض هم در سخنانی عنوان کرد: اسامی و عناوین تاثیر و ظرفیت خاص خود را دارند. عنوان «سوره» از بدو تاسیس حوزه هنری انتخاب درست و به جایی بود. هم از نظر لغوی هم از نظر مضمونی این انتخاب بسیار دقیق بود. قبل از انقلاب مجله فرهنگی که به طور گسترده تمام کشور را در بر بگیرد نبود و این مسئله بعد از انقلاب و به همت حوزه هنری و با راهاندازی سوره راه افتاد. چقدر خوب است که باعث و بانی پرورش استعدادهای بسیاری در کشور است و حوزه هنری میتواند مدعی باشد که در حوزه ادبیات متعهد که حرف برای زدن زیاد دارد عملکرد قابل دفاعی داشته است. امروز میتوان ویژگیهای شعر انقلاب را برشمرد و در سطح جهان معرفی کرد و این از همت عملکرد حوزه هنری و رویدادهایی مثل جشنواره سوره است.
محمدسعید میرزایی، دبیر علمی هجدهمین جشنواره نیز در سخنانی عنوان کرد: شعری که امروز داریم حاصل تلاش چند نسل از شاعران است. از علی معلم، قیصر، مهرداد اوستا تا نسل امروز. تا جایی که گفتمان بزرگ آرمانی انقلاب اسلامی را وارد حوزه نشانه شناختی شعر شده و ادبیات جدیدی برای بیان واقعه عظیم انقلاب اختراع شده است چون شعر یک هنر پایهای و مادر است.
جزئیات برگزاری «هجدهمین جشنواره ملی شعر جوان سوره»
وی با اشاره به جزئیات هجدهمین جشنواره شعر جوان گفت: بخش کتاب های منتشر شده و منتشر نشده در این رویداد مهم است. در سالهای اخیر شاهد موج شعری هستیم و خیلی از جوانان امروز به شعر روی آوردند. این زایندگی که امروز در شعر انقلاب در قالبهای مختلف شاهد آن هستیم، در اشعار عاشقانه، آیینی، کودکانه و... کاملا پویا و قابل توجه هستند.
دبیر علمی «هجدهمین جشنواره ملی شعر جوان سوره» افزود بخش آثار منتشر نشده ۴ برگزیده دارد، دو برگزیده در بازه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال و دو برگزیده هم در بازه سنی ۳۰ تا ۴۰ سال معرفی میشوند. بخش دیگر پنجگانه است که هر شاعر پنج شعر در این بخش ثبت میکند. برگزیدگان در سه بخش زیر بیست سال، ۲۰ تا ۳۰ سال و ۳۰ تا ۴۰ سال بازههای سنی برگزیدگان این بخش هستند.
میرزایی عنوان کرد: شعر ساحتی است که با ذهن و روح افراد در ارتباط است، به همین دلیل ما افراد ۳۰ تا ۴۰ سال را نیز جوان حساب کردیم. بخش بعدی یادداشت و نقد است که این بخش هم در دو زیرمجموعه یادداشتهای کوتاه بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کلمه و یادداشت های بلند بیش از ۱۲۰۰ کلمه هستند. گفتمان انقلاب اسلامی برای آینده خود نیاز به منتقدان و صاحب نظران دارد. افرادی که بیایند و نگاه جدیدی را ارائه دهند. به عنوان مثال در شعر انقلاب اسلامی ما همواره مسئله اعتراض وجود داشته و این نگاه میتواند در یک یادداشت نوشته شود. هم در محتوا و هم در حوزه محورهای گفتمانی شعر انقلاب اسلامی و هم در حوزه قالب باشد. در واقع نقد خود به گونه ای بازآفرینی اثر است. ما تلاش کردیم جرقههایی ایجاد کنیم تا تعاملی بین شعر انقلاب و نقد، شعر و دانشگاه به وجود بیاد چون شعر ما، بهروز و زنده است و خیلی سریع واکنش نشان میدهد و همواره شاهد این موج و جریان بودیم.
میلاد عرفانپور ادامه داد: جشنواره شعر جوان محدودیت موضوعی ندارد و فقط در بخش یادداشت و نقد، چند محور در نظر گرفته شده است که در فراخوان جشنواره منتشر شده. اما در دیگر بخشها هیچ محدودیتی نداریم. بخش پنجگانه هم بخش بدیعی است و هر پنج شعر شاعران یک جا بررسی میشود و یک معدل کلی به هر شاعر اختصاص میگیرد. در بخش شعر کوتاه شاعران باید ۱۰ اثر بفرستند.
در مورد جوایز هم در بخش اول ۴ جایزه پنجاه میلیون تومانی داریم. در بخش پنجگانه ۶ مجموعه پنج اثری به عنوان منتخب انتخاب خواهیم کرد و شاعران برگزیده این بخش ۲۰ میلیون تومان دریافت میکنند. در بخش نقد و یادداشت نیز ۶ نفر برگزیده میشوند و جوایز ۱۰ تا ۲۰ فراخوان از امروز منتشر شده و همه تا ۲۰ دی میتوانند در این رویداد شرکت کنند.
انتهای پیام/